ΟΔΟΣ: Σαν το άστρο της Βηθλεέμ

ΟΔΟΣ 23.12.2021 | 1107

Οι εργολάβοι της διαμόρφωσης της κοινής γνώμης της Καστοριάς αναφέρονται στο θέμα της μονοεδρικής στην βουλή, λες και η φυγή των κατοίκων δεν είναι μετρήσιμο πολιτικό θέμα. Με υπεύθυνους και ευθύνες. Αλλά ότι είναι φυσικό γεγονός. Σαν το άστρο της Βηθλεέμ ένα πράγμα. Που οδήγησε τους τρεις μάγους στην φάτνη.

Η σημειολογία των ημερών, παραμονές των Χριστουγέννων, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την Καστοριά, επαληθεύεται από τις συμπτώσεις των γεγονότων. Από μια πρώτη προσέγγιση οι συμπτώσεις αυτές ενδέχεται και να μην είναι άμεσα αντιληπτές.

Στην συγκεκριμένη περίπτωση, η σημειολογία, σχετίζεται με το συμπτωματικό γεγονός ότι διενεργείται και ολοκληρώνεται σταδιακά, η απογραφή του πληθυσμού της Ελλάδος. Η απογραφή, δεν είναι μια συνηθισμένη και συχνή διαδικασία. Αλλά κάτι το σπάνιο, όχι όμως και εξαιρετικό. Ταυτόχρονα είναι και πολύ σημαντικό. Όλοι οι λαοί σήμερα διενεργούν απογραφή σε τακτά χρονικά διαστήματα στη χώρα τους με σκοπό να βεβαιωθούν για το μέγεθος του πληθυσμού, να αντλήσουν κοινωνιολογικές, οικονομικές και κυρίως στατιστικές πληροφορίες. Να εξάγουν συμπεράσματα και να κάνουν πράξεις. 

Ο τρόπος που γίνεται στη σύγχρονη εποχή με τη βοήθεια της τεχνολογικής επιστήμης θα μπορούσε να είναι απλός. Όμως στην Ελλάδα που πραγματοποιείται κάθε δέκα χρόνια και με δεδομένο ότι η προηγούμενη έγινε το 2011, όπως είναι φυσικό η απογραφή του 2021 που επιχειρείται να γίνει και με το σύστημα της αυτοαπογραφής, συνέπεσε με την εποχή του κορωνοϊού. Έτσι παρά το ότι η διαδικασία παλιότερα ήταν απλή σε πολλές χώρες και ολοκληρωνόταν συνήθως σε μια μέρα χωρίς αυτό να ταλαιπωρεί τους πολίτες, στην Ελλάδα της «ψηφιακής διακυβέρνησης» η διαδικασία το 2021 διαρκεί μήνες.

Ένας συνδυασμός αυτοαπογραφής και παραδοσιακής μεθόδου με επισκέψεις κατ’ οίκον και ένα σύστημα που γίνεται γραφειοκρατικό ταλαιπωρώντας τον μηχανισμό και τους πολίτες, καθώς η εξοικείωση με τα σύγχρονα μέσα προϋποθέτει και σύγχρονες αντιλήψεις, κάνουν το μείγμα εκρηκτικό. Μάλιστα ο συνδυασμός της διαδικασίας απογραφής με τις θεωρίες συνωμοσιολογίας για τον κορωνοϊό και τους ψεκασμένους έχει ως αποτέλεσμα ένα κοκτέϊλ παραδοξότητας. Που εν τέλει θα έχει δυσμενείς συνέπειες σχετικά με την αξιοπιστία της απογραφής. Και των αποτελεσμάτων της φυσικά. Η αναθέρμανση του πολιτικού κλίματος επίσης κάνει τις συνέπειες όλου αυτού του κοκτέϊλ, παραμονές των Χριστουγέννων και του 2022 ακόμη πιο ιδιαίτερο. Ιδιαίτερα στην Καστοριά.

Σε μια περιοχή, περιφερειακή ενότητα καλύτερα, στην οποία παρατηρείται το φαινόμενο οι κάτοικοι της πρωτεύουσας του νομού, με περιουσία και σπίτια, εργασία ή όχι, και μόνιμοι από 20, 30, 40 συνεχόμενα χρόνια ίσως και περισσότερο, τις ημέρες της απογραφής να εξαφανίζονται, προκειμένου να προσμετρηθούν στα χωριά της καταγωγής τους. 

ΟΔΟΣ 23.12.2021 | 1107 | σ. 3

Μια μείζων ακόμη συνέπεια, δυσμενής φυσικά, για την περιοχή της Καστοριάς είναι το γεγονός ότι μετά από περίπου 40 χρόνια, η εκλογική περιφέρεια της Καστοριάς θα υποβαθμιστεί. Θα γίνει μονοεδρική. Θα μετατρέψει την Καστοριά σε ένα φέουδο παρακμής και της ήσσονος προσπάθειας.

Και ενώ με βάση τις νέες διατάξεις για το δικαίωμα ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού, προϋπόθεση για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ψηφοφόρων εξωτερικού είναι οι εκλογείς, μεταξύ άλλων, να έχουν απλώς διαμείνει συνολικά (ακόμη και περιοδικά δηλαδή, όχι απαραίτητα εφάπαξ) μόνο δύο έτη εντός της ελληνικής επικράτειας κατά το χρονικό διάστημα των τελευταίων τριάντα πέντε ετών, όπως και οι υπόλοιποι Έλληνες του εσωτερικού, αντίθετα στην Καστοριά οι μόνιμοι κάτοικοί της, έχουν φυσικά το δικαίωμα αλλά και την κακή συνήθεια της διασπορά τους όταν γίνεται απογραφή. Μιας διασποράς που πληρώνει ακριβά η ίδια η πόλη, διότι απλά δεν τους εμπνέει να πολιτογραφηθούν κάτοικοί της. 

Ειδικά φέτος, για παράδειγμα ο Δήμος Άργους Ορεστικού χρειάστηκε να προβεί σε εκστρατεία προβολής και διαφήμισης, της ανάγκης των μονίμων κατοίκων της πόλης αυτής, να απογραφούν στο Άργος Ορεστικό προκειμένου στην συνέχεια, η δεύτερη πόλη του νομό Καστοριάς να μπορεί να συμμετέχει και διεκδικεί ανάλογα συνθήκες βελτίωσης και ανάπτυξης αντίστοιχες των πληθυσμιακών δεδομένων.

Αντίθετα στην πόλη της Καστοριάς που κατά κοινή ομολογία ερημώνει ραγδαία, ο Δήμος Καστοριάς επαναπαυμένος μακαρίως στις δάφνες της δόξας και λόξας του και στα αόρατα επιτεύγματα της σημερινής δημοτικής αρχής, αφιέρωσε το τελευταίο πολύμηνο χρονικό διάστημα σε ένα κοπανιστό αέρα, σχηματισμού εορταστικής διάθεσης, με συναυλίες συγκροτημάτων μουσικών σχημάτων, βίντεο, διακόσμους, παιδικές χαρές και τα συναφή. Έστω και το περίφημο τραινάκι. Και τίποτε περισσότερο. 

Καμμιά στρατηγική και απολύτως κανένα σχέδιο του Δήμου Καστοριάς για το μείζον πρόβλημα της απογραφής του πληθυσμού της ίδιας της πόλης και μέσω αυτής και του νομού, δηλαδή της εκλογικής περιφέρειας. Με δεδομένο ότι στην πόλη της Καστοριάς διαμένουν περιστασιακά για ένα χρονικό διάστημα κάποιων ετών λόγω υπηρεσίας και επαγγέλματος και κάτοικοι προερχόμενοι από άλλες περιοχές της Ελλάδος, αφού οι περισσότερες υπηρεσίες εδρεύουν για την ώρα ακόμη στην Καστοριά, ο Δήμος Καστοριάς, ούτε και για μια καμπάνια ενημέρωσής τους εν όψει της απογραφής δεν εφάρμοσε. 

Και ενώ είναι γεγονός δεν είναι λίγοι εκείνοι που είχαν εναποθέσει την τελευταία (κυριολεκτικά τελευταία) προσδοκία τους για ανάσχεση της κατηφόρας στις εκλογές του 2019, τόσο τις βουλευτικές που έφεραν στην κυβέρνηση την Νέας Δημοκρατία όσο και αυτές της τοπικής αυτοδιοίκησης που έφεραν στην Περιφέρεια, σχήμα στο κλίμα της Νέας Δημοκρατίας και στον Δήμο Καστοριάς τον κ. Ιωάννη Κορεντσίδη, που ο ίδιος δήλωνε ένα χρόνο σχεδόν πριν τις εκλογές ότι είχε σηκώσει τα μανίκια της «ώρας για δουλειά» για να συναντήσει η Καστοριά το ένδοξο πεπρωμένο της, εκτός από τον ίδιο, ίσως και τους «αξιωματούχους» του, που στα σίγουρα έκαναν την καλή τους, το πεπρωμένο του κοινωνικού συνόλου, αποδείχθηκε, ότι «φυγείν αδύνατον».

ΟΔΟΣ 23.12.2021 | 1107 | σ. 4

Μια πρωτοφανής μείωση του πληθυσμού σε πόλη και νομό, φημολογείται ότι θα προκαλέσει εκ νέου δυσμενείς εξελίξεις. Για παράδειγμα αν πρόσεχε κάποιος τον ισχυρισμό του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη προ ημερών στην βουλή, στην συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2022, ότι κατά την εξοχότητά του οι μικρές πόλεις δεν μπορούν και δεν πρέπει να συνεχίσουν να έχουν Νοσοκομεία και πρωτοβάθμιες υγειονομικές δομές, —τα ίδια πιστεύει και για τα Πανεπιστήμια— ίσως δεν χρειάζεται και μεγάλη φαντασία να προβλέψει για την... επερχόμενη ανακατεύθυνση της Καστοριάς μετά την απογραφή.

Έφυγαν όμως πολλοί από τους κατοίκους της καθώς η απόδραση κλιμακώθηκε δραματικά την τελευταία 2ετία και στην περίπτωση της απογραφής, τα πράγματα αποδεικνύονται για πόλη και νομό, ακόμη χειρότερα. Κάτι που ήδη αναμένεται να περιληφθεί στα αποτελέσματα της απογραφής. 

Μια πρωτοφανής μείωση του πληθυσμού σε πόλη και νομό, φημολογείται ότι θα προκαλέσει εκ νέου δυσμενείς εξελίξεις. Για παράδειγμα αν πρόσεχε κάποιος τον ισχυρισμό του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προ ημερών στην βουλή, στην συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2022, ότι κατά την εξοχότητά του οι μικρές πόλεις δεν μπορούν και δεν πρέπει να συνεχίσουν να έχουν Νοσοκομεία και πρωτοβάθμιες υγειονομικές δομές, —τα ίδια πιστεύει και για τα Πανεπιστήμια—ίσως δεν χρειάζεται και μεγάλη φαντασία να προβλέψει για την…  επερχόμενη ανακατεύθυνση της Καστοριάς μετά την απογραφή.

Μια μείζων ακόμη συνέπεια, δυσμενής φυσικά, για την περιοχή της Καστοριάς είναι το γεγονός ότι μετά από περίπου 40 χρόνια, η εκλογική περιφέρεια της Καστοριάς θα υποβαθμιστεί. Θα γίνει μονοεδρική. Αντί για δύο, θα εκλέγεται ένας βουλευτής μόνο, με όλες τις αρνητικές συνέπειες αυτής της εξέλιξης. Που θα εξουδετερώσει κάθε ίχνος ανταγωνισμού και άμιλλας μεταξύ πολιτευτών και κομμάτων. 

Θα μετατρέψει την Καστοριά σε ένα φέουδο παρακμής και της ήσσονος προσπάθειας. Καμμιά κυβέρνηση, δεν θα δίνει σημασία στις ανάγκες της. Καθώς ο ένας κομματικός χώρος θα την θεωρεί κάστρο της και η άλλη παράταξη, «χαμένη υπόθεση», η εκλογική περιφέρεια Καστοριάς μόνο δεινά θα συναντήσει απ’ όλα αυτά. Θα έχει βέβαια το τραινάκι του Δήμου. Και το κάτι να… «κινείται» στο φράγμα του Νεστορίου.

Και ενώ τα (πληρωμένα) παπαγαλάκια της εξουσίας, οι ιστοσελίδες, εφημερίδες και άλλοι εργολάβοι της διαμόρφωσης της κοινής γνώμης στην Καστοριά, σε ανησυχητική πλειοψηφία συνεχίζουν τα εύγε, τα ζήτω και τα ωσαννά στην δημοτική αρχή Καστοριάς, στον κυβερνητικό βουλευτή της, την αντ’ αυτού και επ’ αυτόν κυρία Μαρία Αντωνίου, και δεν βρίσκουν τίποτε να υπολείπεται σε δαύτους και για τίποτε να μην ευθύνονται για την ερήμωση του τόπου που αυτή την φορά θα είναι και δημογραφική, άρχισαν αίφνης να βλέπουν ότι η απογραφή του 2021, θα προκαλέσει σοκ με τα στατιστικά και τις συνέπειές τους. 

Αναφέρονται στο θέμα της μονοεδρικής στην βουλή, λες και η φυγή των κατοίκων μόνιμα ή η διαφυγή των απογραφόμενων που κατοικούν μόνιμα όμως στην Καστοριά, καθώς και η απροθυμία απογραφής στην πόλη και της περιοχής δεν είναι μετρήσιμο πολιτικό θέμα. Με υπεύθυνους και ευθύνες. Αλλά ότι είναι φυσικό γεγονός. Σαν το άστρο της Βηθλεέμ ένα πράγμα. Που οδήγησε τους τρεις μάγους στην φάτνη. 

Εντελώς συμπτωματικά, όπως μαρτυρεί ο Ευαγγελιστής Λουκάς και εξιστορεί την Γέννηση του Χριστού στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας, γινόταν και τότε απογραφή. Τις μέρες της Γέννησης σε ολόκληρη την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήταν σε εξέλιξη η απογραφή των λαών που βρίσκονταν υπό τη ρωμαϊκή εξουσία. «Εγένετο δε εν ταις ημέραις εκείναις εξήλθε δόγμα παρά Καίσαρος Αυγούστου απογράφεσθαι πάσαν την Οικουμένην». 

Ο τρόπος που γινόταν την εποχή της Γέννησης του Χριστού στα κράτη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας υποχρέωνε τους κατοίκους να μεταβούν στον τόπο της καταγωγής τους για να απογραφούν. Οι διαταγές ήταν αυστηρές και οι Ρωμαίοι αξιωματικοί δεν δικαιολογούσαν καμία καθυστέρηση. Έτσι και καθώς ο Χριστός έπρεπε να απογραφεί ως νέος φορολογούμενος, ο Ιωσήφ που τα χρόνια εκείνα κατοικούσε με την Μαρία στη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας, απαιτήθηκε να μεταβεί μέχρι τα Ιεροσόλυμα. 

Έρεπε να διανύσουν μια μεγάλη απόσταση των 110 χιλιομέτρων από τη Ναζαρέτ. Έφτασαν όμως στην Βηθλεέμ (πόλη του άρτου), που απείχε 10 χιλιόμετρα περίπου από τα Ιεροσόλυμα. Εκεί ήρθε η ώρα της Γέννησης του Χριστού και καθώς για την απογραφή είχαν κατακλειστεί όλα τα καταλύματα από απογραφείς κατέληξαν στην Φάτνη, όπου και γεννήθηκε ο Χριστός.

Και να που η σημειολογία των ημερών έγκειται και στο ότι στην περίπτωση της απογραφής πληθυσμού του 2021 για την Καστοριά δεν ισχύει το «και επί γης ειρήνη», ούτε το «εν ανθρώποις ευδοκία». 

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 23 Δεκεμβρίου 2021, αρ. φύλλου 1107.