28.6.23

ΣΟΝΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ-ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ: Η γλώσσα είναι ιδανικό, μία μεγάλη ιδέα...

 
ΟΔΟΣ εφημερίδα της Καστοριάς


Για το λεξικό μου που έχασα, τον θείο μου τον Νίκο,
δάσκαλο παλιό και καλό, που ήξερε να ερμηνεύει 
και να ετυμολογεί τις λέξεις,
άρα και να τις γράφει ορθά, μιλούσα με τη θεία μου τη Νίνα.
Κι είδα στον ύπνο μου εφιάλτη:
πως δίδασκα παλεύοντας για όλα αυτά και ξεσήκωνα αντιρρήσεις,
σαν την αντίρρηση που άκουσα όταν άρχισα να διδάσκω:
όταν είπα πως λέξεις όπως «πτηνά», «αμφίβια», «ερπετά», «έντομα»
δεν είναι λέξεις άγνωστες, ούτε κινέζικα,
όταν γνωρίζω τι σημαίνουν. 
Πάλευα πάλι απόψε στ’ όνειρό μου,
εξηγώντας σε μαθητές πως:
Η ομοιοκαταληξία-το ταίριασμα των λέξεων στο τέλος των στίχων-
έχει την ίδια ρίζα με την παρομοίωση.
Πως και οι δυο τους από το επίθετο «όμοιος»
έχουν προκύψει, που «ίδιος» σημαίνει.
Και πως γι’ αυτό και το συνηθισμένο ρήμα «μοιάζω»
θέλει το «οι» του κι όχι κάποιο άλλο ι…

-Τα καημένα, έλεγε μια γυναίκα «πονόψυχη»,
πώς να μάθουν ορθογραφία, τόσα ι που έχουμε εμείς οι Έλληνες!...
Μα (και) σ’ αυτά τα πολλά ι βρίσκεται η μαγεία της γλώσσας μας
και στην ιστορική γραφή της.
Κι είναι πολύ σπουδαίο, κατόρθωμα πραγματικό,
γράφοντας, με αστρονομική ταχύτητα να βρίσκεις τη ρίζα
της λέξης που γράφεις κι αυτόματα να πετυχαίνεις
την ορθή γραφή της. 
Ένα ωραίο παιχνίδι του νου, αέναο κι αδιάκοπο,
είναι η ορθογραφία μας.
Ένα πνευματικό παιχνίδι που μια ζωή ολόκληρη διαρκεί
και τη γεμίζει. 
Μια άσκηση κατά της άνοιας που καλπάζει
και μια μεγάλη ιδέα,
που μου θύμισε πάλι απόψε
το ρητό του σοφού που έλεγε
πως καθένας μας οφείλει να έχει μια μεγάλη ιδέα 
και σ’ αυτήν να αφιερώνει όλη τη ζωή του. 

Μου θύμισε όμως και μια απόφοιτη λυκείου,
την Παρασκευή Τσιλεμάνη,
που, έγραφε, μεταξύ των άλλων,
πως απ’ όλα τα βιβλία της βιβλιοθήκης 
τα λεξικά αγαπούσε πιότερο, γιατί, όπως έλεγε:
«(...)Νοιάζομαι για τη γλώσσα που έχω την τιμή να μιλάω.
Παλεύω να μαθαίνω λέξεις, να τις γράφω ορθογραφημένα,
να συντάσσω άρτια τις προτάσεις μου
και να χρησιμοποιώ ασύνδετα σχήματα
ώστε να αντιλαμβάνομαι και τη φλυαρία που με διακατέχει
όταν μιλάω για τη γλώσσα»…
Υπέροχο το πάλεμα του κοριτσιού
κι αξιομίμητο απ’ όλους όσοι δε φοβούνται να παλέψουν
για κάτι που πραγματικά αξίζει τον κόπο,
εν αντιθέσει μ’ ένα σωρό άλλα πράγματα
για τα οποία ξοδεύουμε άπειρο χρόνο,
μα δυστυχώς καμία αξία δεν έχουν...


Στην φωτογραφία μέρος της επιστολής που στάλθηκε στον ευεργέτη του δημ. σχολείου Μαυροχωρίου Θεόδωρο Μαυροβίτη, που διέμενε στην Αλεξάνδρεια Αιγύπτου. Φυλάσσεται στο σχολείο, όπου παραχωρήθηκε το 2014 από τον εγγονό του Θεόδωρο Μαυροβίτη, κάτοικο Αθηνών. Αξιοθαύμαστα τα ελληνικά ανθρώπων που ελευθερώθηκαν από τη σκλαβιά πριν από μόλις 8 χρόνια!


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 24 Νοεμβρίου 2022, αρ. φύλλου 1150.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ