Όταν λοιπόν έμαθε ο ηρωϊκός δεσπότης ότι στο ακριτικό χωριό Άγιος Δημήτριος (τότε Λαμπάνιτσα) έστειλαν οι Βούλγαροι δικό τους δάσκαλο και παπά, κάλεσε τον Γεώργιο -τότε Γούλιο που κατάγονταν από 'κει και είχε μυηθεί στον μακεδονικό αγώνα. Του ζήτησε να τον κάνει παπά και να τον στείλει στον Άγιο Δημήτριο για να διώξει τους Βουλγάρους.
Εκείνος δέχθηκε, χειροτονήθηκε παπάς, γύρισε στον Άγιο Δημήτριο με τις πιστόλες κάτω από τα ράσα και κατόρθωσε να διώξει τους Βουλγάρους, δάσκαλο και παπά. Ο Γερμανός Καραβαγγέλης για να του δείξει την αγάπη που του είχε, τον τίμησε δίνοντάς του το μικρό του όνομα και έτσι ονομάστηκε Παπα-Γερμανός. Αυτό που λεγόταν μέχρι τελευταία από τους επιζώντες που τον γνώρισαν, ήταν ότι όταν έκανε την λειτουργία στην εκκλησία του χωριού ο Παπα-Γερμανός είχε τις πιστόλες στην Αγία Τράπεζα.
Μία Κυριακή που λειτουργούσε εμφανίσθηκε ένα βουλγαρικό απόσπασμα καβαλαρέων, οι οποίοι ανέβηκαν στον νάρθηκα της εκκλησίας με τα άλογά τους. Ο Παπα-Γερμανός άρπαξε τις πιστόλες και όπως ήταν με τα ιερά άμφια, βγήκε έξω και άρχισε τις κουμπουριές. Οι Βούλγαροι πανικοβλήθηκαν και το 'βαλαν στα πόδια. Ως συνεργάτες είχε ο παπάς τις αδελφές του, Γκρόσδα και Στογιάννα, τις οποίες σκότωσαν οι βούλγαροι κομιτατζήδες. Την Στογιάννα την σκότωσαν αφού την βασάνισαν έξω από το χωριό κοντά σε μία βρύση και στην συνέχεια τεμάχισαν το πτώμα της και το πέταξαν στην πυρά(1). Όταν την βασάνιζαν, αυτή τράβηξε ένα κομιτατζή από το μουστάκι και του το ξήλωσε μαζί με το χείλος του. Από τότε η τοποθεσία αυτή ονομάστηκε Στογιάννοβα Τσέσμα, δηλαδή βρύση της Στογιάννας. Ο Παπα-Γερμανός μαζί με τους αδελφούς Γούλιου και τον Ναούμ Δημητριάδη, αποτέλεσαν τον πρώτο πυρήνα της ελληνικής αντιστάσεως στο Άγιο Δημήτριο(2).
Κατά την διάρκεια της ιερατικής του θητείας ο Πα-παΓερμανός στάλθηκε από τον δεσπότη Καστοριάς στο χωριό Σκλήθρο για να διώξει και από εκεί τον βούλγαρο παπά και δάσκαλο. Αφού τα κατάφερα και σ' αυτήν την αποστολή επέστρεψε και πάλι στον Άγιο Δημήτριο και συνέχισε το ιερατικό και πατριωτικό του έργο. Μάλιστα ο οπλαρχηγός Γεώργιος Δικώνυμος Μακρής αναφέρει στα απομνημονεύματά του ότι κατά την άνοδό του στην Μακεδονία συνάντησε στο χωριό Κωσταράζι "τον πρωτοσύγκελο του δεσπότη Καστοριάς Παπα-Γερμανό" και του χάρισε ένα περίστροφο "Μάουζερ" και ογδόντα φυσέκια(3). Προφανώς χρημάτισε και πρωτοσύγκελος της ιεράς Μητροπόλεως Καστορίας για κάποιο χρονικό διάστημα.
Μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας και κατά τον α' παγκόσμιο πόλεμο, όταν στην Μακεδονία ήταν οι Γάλλοι (1916), οι Βούλγαροι δεν ξέχασαν τον Παπα-Γερμανό και τον κατηγόρησαν στους Γάλλους για γερμανόφιλο, οπότε οι Γάλλοι τον συνέλαβαν και τον έστειλαν εξορία στις αποικίες της Αφρικής. Μετά από αρκετό καιρό πείσθηκαν ότι η κατηγορία εναντίον του παπά ήταν συκοφαντία και τον άφησαν ελεύθερο στην Καζαμπλάνκα, χωρίς όμως να τον μεταφέρουν στην Ελλάδα. Εκεί, προσπαθώντας να συγκεντρώσεις χρήματα για να επιστρέψει στην Ελλάδα και μη μπορώντας να τα βρει, πέθανε με τον καημό και την λαχτάρα της επιστροφής στην πατρίδα.
Ο Παπα-Γερμανός άφησε συνεχιστή του πατριωτικού του έργου τον γυιο του Σταύρο(4), ο οποίος στα χρόνια της τουρκοκρατούμενης Μακεδονίας σπούδαζε στην Αθήνα με έξοδα του μακεδονικού κομιτάτου. Το 1912, όταν το ελληνικό κράτος αποφάσισε να ελευθερώσει την Μακεδονία, ο Σταύρος Παπαγερμανός, 20 ετών περίπου, κατετάγη εθελοντής και ήρθε και πολέμησε στους απελευθερωτικούς αγώνες του 1912-1913. Όταν ο παπάς στην Καστοριά έμαθε ότι ο γυιος του πολεμάει στην γειτονική Σιάτιστα, φορτώθηκε με λειτουργιές και πήγε και εμψύχωσε αυτόν και τους συμπολεμιστές του.
Ο Σταύρος Παπαγερμανός, μετά το τέλος των αγώνων του 1912-1913 δεν επέστρεψε στις σπουδές του αλλά συνέχισε να υπηρετεί την πατρίδα σε όλους τους πολέμους μέχρι το 1940. Σαν έφεδρος αξιωματικός υπηρέτησε στην Φλώρινα. Μετά την οπισθοχώρηση προσπάθησε να διαφύγει στην μέση Ανατολή αλλά τα γερμανικά αεροπλάνα βύθισαν το πλοίο στο οποίο είχε επιβιβασθεί στο λιμάνι της Πάτρας και έτσι επέστρεψε στον Άγιο Δημήτριο. Εκεί όμως οι συγχωριανοί του, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους ήταν επηρεασμένοι από την βουλγαρική προπαγάνδα, μη έχοντας ξεχάσει όσα είχε κάνει ο παπάς εναντίον των Βουλγάρων, τον κατέδιδαν συνεχώς στον ιταλικό στρατό. Οι Ιταλοί αφού τον χτυπούσαν, τον έστελναν από την μια φυλακή της Καστοριάς στην άλλη, ώσπου το 1942, τον παρέδωσαν στους βουλγαρίζοντες συνεργάτες τους κομιτατζήδες, οι οποίοι τον πήραν στο αρχηγείο τους στο Άργος Ορεστικό και τον έδερναν επί μία εβδομάδα. Κάθε φορά που τους ζητούσε νερό αυτοί ουρούσαν στο στόμα του(5). Αφού του έβγαλαν το ένα μάτι και του έσπασαν τα πλευρά, τον έκλεισαν σε κάποια φυλακή της Καστοριάς. Φίλοι του όμως μεσολάβησαν και μεταφέρθηκε από τις φυλακές στο δημοτικό νοσοκομείο. Ύστερα από έναν χρόνο έγινε καλά.
Ο Σταύρος Παπαγερμανός απεβίωσε ήσυχα σε ηλικία 94 ετών στην Καστοριά.
1.Βλ. "Απομνημονεύματα Γερμανού Καραβαγγέλη- Ο Μακεδονικός Αγώνας", σειρά "Η Βιβλιοθήκη της Μακεδονίας", εκδ. Μπαρμπουνάκη, Θεσ/νίκη, σελ. 139 επ.
2. Βλ. "Ο Μακεδονικός Αγών και τα εις Θράκην Γεγονότα", εκδ. ΓΕΣ/ΔΙΣ, Αθήνα 1979, σελ. 106.
3. Βλ. "Απομνημονεύματα Γεωργίου Δικώνυμου Μακρή", σειρά "Αρχείο Μακεδονικού Αγώνα Πηνελόπης Δέλτα", εκδ. ΙΜΧΑ, Θεσσαλονίκη 1984, σελ. 117.
4. Βλ. "Μακεδονία-Μακεδονικός Αγώνας", Κωνσταντίνου Δούφλια, εκδ. "Αιγαίο", 1992, σελ. 204.
5. Βλ. "Το βουλγαρικόν όργιον αίματος εις την Δυτικήν Μακεδονίαν 1941-1944", Εμμ. Γρηγορίου, εκδ. "Πυρσού", Αθήνα 1947, σελ. 23 και "Βούλγαροι και Ιταλοί εγκληματίαι πολέμου εν Μακεδονία", Ι. Παπακυριακοπούλου, εκδ. "Αετός", Αθήνα 1946, σελ. 24.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.