-2.6.2016 τοπικός τύπος. i) Το εγκατελειμμένο κτήριο. Το ορθόν: ή εγκαταλελειμμένο(ν) στην καθαρεύουσα ή εγκαταλειμμένο. ii) Τοποθέτηση θεμέλειου λίθου. Το ορθόν: θεμέλιου. Ο θεμέλιος λίθος, όπως ο θαλάσσιος. Δεν υπάρχει λόγος για ει. Το θεμέλιο(ν) ετυμολογείται από το ρήμα τίθεμαι (τοποθετούμαι), όπως το θέμα, η θέσις, θετός. Το θεμέλιον είναι η βάση, το στήριγμα. iii) Είπε επί λέξει. Το ορθόν: Είπε επί λέξει (η δοτική της καθαρεύουσας, από τα στερεότυπα που μας έμειναν και σημαίνει μίλησε ακριβώς με αυτές τις λέξεις.
-2.6.2016 αδήριτη ανάγκη, δηλαδή επιτακτική, αναπόδραστη, ακατανίκητη. Αδήριτος, αρχαία λέξη, λόγια, σύνθετη: α στερητικό + ρίζα του ρήματος δηρίομαι (στον Όμηρο) = αμιλλώμαι, αγωνίζομαι, φιλονικώ. Συνεπώς: αδήριτος = ακαταμάχητος.
-2.6.2016 Δύο καταθληπτικούς αγωγούς. Το ορθόν: από το ρήμα καταθλίβω = προκαλώ, προξενώ λύπη, θλίβω αλλά και συντρίβω, καταθλιπτικοί αγωγοί. Θα μας διαφωτίσει κάποιος μηχανικός ή εργολάβος.
-i) ανακάλυψη αρχαίου χρυσορυχείου. Το ορθόν: χρυσωρυχείου, με ωμέγα, διότι προέρχεται από συναίρεση των δύο όμικρον: χρυσόορυχείο. Δηλαδή ο+ο = ω. ii) κλείνει το μονοπάτι από τα αγκάθια. Πιο σωστά: καταντάει αδιαπέραστο, φράσσεται από τα αγκάθια. Κλείνει η πόρτα. Πιο σωστό: η πόρτα (θύρα) κλείεται.
-29.5.1453 H αποφράς ημέρα Τρίτη της Αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως. Στους δρόμους, στις πλατείες, στα κάστρα ηχούσε παντού η απελπισμένη κραυγή των ελλήνων Χριστιανών: η Πόλις Εάλω! Η Πόλη κυριεύθηκε, η Πόλη έπεσε στα χέρια του Πορθητή. Η τηλεγραφική … αυτή θλιβερή ιαχή «εάλω η Πόλις» θυμίζει την αντίστοιχη ρήση του Θουκυδίδη για το οικτρό για την Αθήνα τέλος του πελοποννησιακού πολέμου. Έγραψε –τρόπον τινά– επιγραφικά για το τελεσίδικον της υποταγής και του ολέθρου: ουδέν έστιν ό,τι ουκ απώλετο. (Να θυμηθούμε το σχήμα λιτότητος): Τίποτε δεν υπάρχει, που να μην καταστράφηκε, συνεπώς: Το παν (της Πόλεως) καταστράφηκε, γενική η καταστροφή και η κατάπτωση.
-3.6.2016 Διάβασα το πολύ ενδιαφέρον βιβλίο: «Η Φωνή της Ειρήνης» του ομογενούς στον Καναδά συγγραφέως Ιωάννου Μπουγά. Το αγόρασα από το βιβλιοπωλείο Αριστοτέλειον στη Θεσσαλονίκη, επί της οδού Ερμού. Λόγω του άκρως ενδιαφέροντος περιεχομένου του συνιστάται σε όλους και ιδίως στους νεώτερους.
-4.6.2016 Από την Ελένη του Ευριπίδη: τα άφετα ζώα. Δηλαδή τα αφημένα, τα ελεύθερα στην βοσκή ζώ-α. Ο άφετος, λόγιο επίθετο από το αρχαίο ρήμα αφίημι = αφήνω κατά μέρος. Κινείται ελευθέρως όπου θέλει. Πρβλ χειραφετημένος (κατά λέξη αφημένος, ελεύθερος από τα χέρια προστάτη), συνεπώς ανεξάρτητος, αυτεξούσιος. Προβάλλονται… οι χειραφετημένες γυναίκες! (ρήμα: χειραφετώ).
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 9 Ιουνίου 2016, αρ. φύλλου 839
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.