11.2.17

Ιφιγένεια Διδασκάλου 1916 - 2016




Έφυγε σε ηλικία 100 ετών η Ιφιγένεια Διδασκάλου (το γένος Θεοδώρου Ζωγράφου), ποιήτρια, λυρική τραγουδίστρια και συγγραφέας.

Γεννήθηκε στην Καστοριά το 1916, στενή συγγενής του εκδότη της ΟΔΟΥ, με ιδιαίτερη συγγραφική παραγωγή και πλούσια δραστηριότητα σε πολλούς πολιτιστικούς και κοινωνικούς συλλόγους και κοινωνική σε πολλούς πολιτιστικούς και κοινωνικούς συλλόγους.

Μετά τις εγκύκλιες σπουδές της, σπούδασε στη Χαροκοπείο Σχολή Οικιακής Οικονομίας, έλαβε το πτυχίο υψίφωνης από το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Από νεαρή ηλικία διέμενε στην Θεσσαλονίκη, στην οποία γίνεται αναγνωρίσιμη ανάμεσα στους συγγραφείς και ποιητές της πόλης, παρόλο που δεν καταγόταν από την συμπρωτεύουσα.

Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες, όπως και σε λογοτεχνικά ημερολόγια.  Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε αρκετές ξένες γλώσσες. Κατορθώνει δε να αποδώσει με λυρικότητα τους στίχους, που θα μπορούσαν να εκφραστούν σε ένα τραγούδι. Αναφέρεται συνήθως για την εργογραφία της πάνω στην μακεδονική λαογραφία, με έναν τρόπο αφήγησης που χαρακτηρίζεται απλός και περιγραφικός. Εκτός από την λαογραφικά στοιχεία που συνέλεξε και απέδωσε στα έργα της, χρησιμοποιεί στοιχεία της ιστοριογραφίας της αρχαίας Μακεδονίας.

Η πολιτιστική της δραστηριότητα παράλληλα με την συγγραφική ήταν αδιάλειπτη στην Θεσσαλονίκη, στην Καστοριά και στην Μακεδονία, τόσο πολύ ώστε να χαρακτηρίζεται ως καθιερωμένη. Έργα της δημοσιεύονται σε λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής, και ήταν κεντρική ομιλήτρια σε πολλές φιλολογικές εκδηλώσεις  της συμπρωτεύουσας, καλεσμένη ως ομιλήτρια στην Καστοριά και  σε πολλές πόλεις της Μακεδονίας. Ήταν μέλος κριτικών επιτροπών απονομής λογοτεχνικών και καλλιτεχνικών βραβείων, συμμετείχε στις δραστηριότητες πολιτιστικών και φιλανθρωπικών συλλόγων και εκφωνούσε πανηγυρικούς λόγους σε εκδηλώσεις εθνικής μνήμης.

Διετέλεσε ενεργό μέλος πολλών πολιτιστικών συλλόγων της Θεσσαλονίκης, όπως της Μακεδονικής Φιλεκπαιδευτικής Αδελφότητας, και τον σύλλογο Φίλων του Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας, του Συλλόγου Καστοριέων Θεσσαλονίκης του Σωματείου Κυριών και Δεσποινίδων Καστοριάς "Το Κέλετρον" και της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης. Διετέλεσε μέλος σε φιλόμουσους συλλόγους, όπως του Συνδέσμου Αποφοίτων Ωδείων.

Έχει συμμετάσχει ως σοπράνο σε παραστάσεις όπερας και συναυλίες, όπως στο Βασιλικό Θέατρο Θεσσαλονίκης, στο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών και σε άλλες χώρους πολιτισμού. Επίσης πολλά ποιήματά της έχουν μελοποιηθεί από έλληνες μουσουργούς, όπως οι Χρήστος Δέλλας, Βασίλειος Θεοφάνους και Βασίλης Δόικος.

Στις 29 Δεκεμβρίου 1962, η μελέτη της "Το δημοτικό τραγούδι της Καστοριάς" έλαβε το πρώτο βραβείο από το "Λασκαρίδειο Διαγωνισμό" του Λυκείου των Ελληνίδων. Στις 30 Απριλίου 1969, η Ιφιγένεια Διδασκάλου τιμήθηκε από τον Ροταριανό Όμιλο Θεσσαλονίκης με το χρυσό μετάλλιο για την πνευματική και καλλιτεχνική της δραστηριότητα στη πόλη. Στις 12 Φεβρουαρίου 1979, απονεμήθηκε στην Ιφιγένεια Διδασκάλου το Χρυσό Βραβείο Γραμμάτων, σε ειδική εκδήλωση προς τιμήν της ίδιας που διοργανώθηκε από την Μουσική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος και υπό την αιγίδα Παμβορειοελλαδικής Ομοσπονδίας Βορειοελλαδικών Σωματείων στο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.

Το 1997, τιμήθηκε για την προσφορά της λαογραφία και τον πολιτισμό της Βόρειας Ελλάδας από την Ακαδημία Αθηνών, ενώ έχει τιμηθεί τα τελευταία χρόνια από τον Δήμο Θεσσαλονίκης το 2009 και τον Δήμο Καστοριάς το 2010 (φωτογραφία).

* * * 

«Άνθινες ώρες», εκδ. Τέχνη, 1958. «Καστοριανά» (ηθογραφίες), εκδ. Τέχνη, 1959. «Λυρικός Αμφορέας», εκδ. Κουσκουράς, 1960. «Μνήμες και παρουσίες», εκδ. Νικολαΐδης, 1964 . «Το δημοτικό τραγούδι της Καστοριάς», Σειρά Μακεδονική Εστία 2, Αθήνα: Μακεδονική Εστία, 1963. «Απλός κόσμος: διηγήματα», εκδ. Νικολαϊδης, 1963. «Παράθυρο στον ουρανό», εκδ. Νικολαΐδης, 1966. «Ο ποιητής Τάκης Γκοσιόπουλος», 1968. «Χρονικά», εκδ. Αγροτικαί Συνεταιριστικαί, 1969. «Καστοριά, πατρίδα μου» (λαογραφία), 1976. «Τόποι και τραγούδια της Μακεδονίας» (ανθολογία), 1976. «Η γυναίκα της Πίνδου», Θεσσαλονίκη: Μακεδονική Φιλεκπαιδευτική Αδελφότης, 1975. «Ελεγείο στον πατέρα», 1976 . «Σε τόνο προσωπικό», 1982. «Η πρώτη εγκυκλοπαίδεια της Θεσσαλονίκης Θ. Κοντέου και ο Γενικός Διευθυντής της λογοτέχνης και κριτικός Τάκης Π. Γκοσιόπουλος», Θεσσαλονίκη 1983. «Μια γνωριμία με τον ποιητή Τάκη Γκοσιόπουλο, Παρουσίαση», Θεσσαλονίκη 1984. «Από την πολιτιστική ανάπτυξη της δυτικής Μακεδονίας», Σειρά Πανδυτικομακεδονικό Συνέδριο 1, Θεσσαλονίκη: Ομοσπονδία Δυτικομακεδονικών Σωματείων Θεσσαλονίκης, 1987. «Στα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα» (διηγήματα), 1989. «Ιστορίες και παραδόσεις της Μακεδονίας», Θεσσαλονίκη: Ζattas Publications, 2010.

* * *

Άδεια εποχή

Ήρθε η πλήξη
δίχως αφή
με βάρος μολυβιού
και θρόνιασε ακίνητη
στ' άδεια μου χέρια.
Μια πλήξη δίχως απόκριση
με την όψη της αμετανόητη
στο χώρο της μοναξιάς,
δίχως μνήμη
με τις παλάμες της γεμάτες
απουσία
στην καρδιά μου.

Τίποτε να μην έρχεται
τίποτε να μη φεύγει
κι εγώ με τα μάτια
γεμάτα σιωπή.

Από τη συλλογή της "Παράθυρο στον ουρανό"

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 29 Σεπτεμβρίου 2016, αρ. φύλλου 853

Περισσότερα ποιήματα ΕΔΩ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ