Μέ τό ἄρθρο αὐτό – τό τρίτο πού ἀναφέρομαι στό Ἱστορικό Ἀρχεῖο τῆς Πόλεώς μας – θέλω ἀφʹ ἑνός μέν νά συνεχίσω νά τονίζω τήν ἀδήριτη ἀνάγκη τῆς δημιουργίας του, ἁφʹ ἑτέρου δέ νά ἀπαντήσω, διά τῆς ΟΔΟΥ, στόν ἀγαπητό συμπατριώτη μας, ὁ ὁποῖος ὡς ¨Απλός πολίτης¨ δέν ἐφείσθη χρόνου καί κόπου νά διαβάσει ἀφʹ ἑνός τό ἄρθρο μου, ἀφʹ ἑτέρου δέ νά τό σχολιάσει, νά προβεῖ σέ κρίσεις καί τό κυριότερο νά ἐκφράσει καί δική του πρόταση. Τόν εὐχαριστῶ θερμά καθʹ ὅσον εἶναι καί ὁ μόνος πού μέ ἐπιδαψίλευσε τήν τιμή αὐτή.
Θά μοῦ ἐπιτρέψετε νά διευκρινίσω καί ἐπεξηγήσω ὁρισμένα πράγματα πρός ἄρσιν παρεξηγήσεων.
Στό συγκεκριμένο ἄρθρο τονίζω μετʹ ἐπιτάσεως τούς λόγους γιά τούς ὁποίους ἀπαιτεῖται ἡ ἵδρυση τοῦ Ἱστορικοῦ Ἀρχείου Καστοριᾶς καί θεώρησα καλό (ὅπως ἀπαιτεῖται νά κάνει κανείς ὅταν ὑποβάλει μιά πρόταση) νά καταθέσω καί δύο τρόπους γιά τήν δημιουργία του. Αὐτοί δέν μπορούν νά θεωρηθούν οὔτε οἱ μόνοι, οὔτε οἱ καλύτεροι, γι’ αὐτό καί προέτρεπα καί προτρέπω τούς συμπατριῶτες μας νά ὑποβάλουν τίς δικές τους ἰδέες καί νά καταθέσουν προτάσεις γιά νά ἐπιλεγεῖ μία ἐξ αὐτῶν, ἡ ὁποία καί θά ἀποδειχθεῖ στήν πράξη ἐάν εἶναι καί ἡ καλύτερη.
Ἡ πρόταση τοῦ ἀγαπητοῦ συμπατριώτη μας ¨Ἁπλοῦ Πολίτη¨ γιά τήν συγκέντρωση τοῦ ὑλικοῦ τοῦ Ἰστορικοῦ Ἀρχείου στά Γενικά Ἀρχεία τοῦ Κράτους, εἶναι καθόλα σεβαστή καί ἀξιόλογος, δεδομένου μάλιστα, ὅτι τά τελευταῖα χρόνια λειτουργεῖ καί στήν Καστοριά.
Στά Γ.Α.Κ. – Ἀρχεία Νομοῦ Καστοριᾶς, σύμφωνα μέ τήν δικτυακή ἀνάρτηση, «φυλάσσονται ἀρχεία καί συλλογές πού ἀφορούν στήν ἱστορία τῆς πόλης καί τῆς περιοχής τῆς Καστοριᾶς καί καλύπτουν χρονικά τήν περίοδο ἀπό τό 1929 μέχρι σήμερα» καί περιλαμβάνουν ἀρχεία μόνον δημοσίων ὑπηρεσιῶν. Ἡ ἱστορία ὅμως δέν γράφεται μόνον ἀπό τά ἐπίσημα ἔγγραφα, ἀλλά καί ἀπό καταγεγραμμένα γεγονότα τῆς ἐποχής, καθῶς ἀκόμη καί ἀπό διηγήσεις καί ἀφηγήσεις αὐτοπτὼν μαρτύρων ἤ διηγήσεις μεγαλυτέρων προσώπων (πατέρων, παππούδων κλπ) οἱ ὁποῖοι ἔζησαν τά γεγονότα.
Τά Γ.Α.Κ. εἶναι μία ἀπό τίς πλεῖστες δημόσιες ὑπηρεσίες, ἡ ὁποία, ὡς δημόσια ὑπηρεσία, εἶναι ψυχρή καί ἀδιάφορη, λειτουργεῖ τίς περισσότερες φορές ὄχι ὡς ἕνας δημιουργικός ὀργανισμός, ἀλλά ὡς μία ἀναγκαῖα ἐργασία ρουτίνας, καί τά στοιχεῖα πού ἀποστέλλονται ἀπό τίς διάφορες δημόσιες ὑπηρεσίες σʹ αὐτά στέλνονται κατόπιν νομοθετικής ὑποχρεώσεως.
Ἡὑπηρεσία τῶν Γ.Α.Κ. τοῦ Νομοῦ Καστοριᾶς π.χ. ἔχει μέχρι σήμερα τά ἀρχεία τῶν: ΚΕΠ, Πυροσβεστικής Ὑπηρεσίας, Νομαρχίας, Περιφερειακής Ἑνότητας Καστοριᾶς, Κρατικοῦ Ἀερολιμένος, Δ.Ο.Υ. Καστοριᾶς καί Νεστορίου, Ο.Α. Ε.Δ. καί Δημοσιονομικοῦ ἐλέγχου. Ὁλα αὐτά δέν ἀποδίδουν μιά εἰκόνα τῆς πραγματικής ζωής τῆς πόλεως καί τῆς περιοχής, οὔτε μπορούν νά θεωρηθούν ἱστορικά στοιχεῖα γιά τήν μελλοντική γραφή τῆς τοπικής ἱστορίας.
Δέν ἐνδιαφέρεται νά ἀναζητήσει στοιχεῖα τῆς πόλεως καί νά τά διατηρήσει ὡς στοιχεῖα πραγματικά ἱστορικά, στοιχεῖα τά ὀποία ἀπεικονίζουν τήν πραγματική ἱστορίας τῆς πόλεως μιᾶς ὁρισμένης χρονικής περιόδου.
Τά στοιχεῖα τά ὁποία ἀπεικονίζουν (μέ γιῶτα ι σεβαστέ κ. Νικηφορίδη) τήν ζωή μιᾶς κοινωνίας, ἡ ὁποία εἶναι καί ἡ ἱστορία της, δέν εἶναι τά ἐπίσημα ἔγγραφα, ἀλλά στοιχεῖα τῆς ἁπλής καί καθημερινής ζωής τῶν κατοίκων. Οἱ φωτογραφικές πλάκες καί οἱ φωτογραφίες τῶν Ἀφῶν Παπάζογλου, π.χ., τίς ὁποῖες ἔψαξε καί βρῆκε, διέσωσε, καί ἕνα μέρος ἐξ αὐτῶν ἐξέθεσε σέ φωτογραφικές ἐκθέσεις ὁ ἀείμνηστος Γεώργιος Γκολομπίας, ἀπεικονίζουν μιά χρονική περίοδο τῆς περιοχής μας, καθῶς καί μία φωτογραφία τοῦ ἀειμνήστου ἐπίσης δημάρχου μας Λάκη Παπαμαντζάρη μέ ἕνα σημαῖνον πρόσωπο τῆς Ἑλληνικής Πολιτείας ἤ ξένου Κράτους, ἤ μιά φωτογραφία του σέ μιά ἐκδήλωση ἤ γιορτή, ἤ μιά ἐπιστολή του, ἔχουν πολύ μεγαλύτερη ἱστορική ἀξία, ἀπό ἕνα ἁπλό καί τυπικό ἔγγραφο τῆς δημαρχίας του.
Ἕνα κουπόνι τοῦ ἐράνου πού διεξήχθηκε στήν Καστοριά καί στήν Καστοριανή ὁμογένεια γιά τόν ἀνδριάντα τοῦ Ἀθανασίου Χριστόπουλου, ἥ ἕνα χαρτάκι πού βρήκα στό ἀρχεῖο τοῦ πατέρα μου μέ τό ὁποῖο ἔδινε ἐντολή ὁ τότε δήμαρχος -τό 1942- στήν δημοτική ἐπιχείρηση ἡλεκτρισμοῦ τῆς πόλεως, νά δώσει τρεῖς ὁκάδες πετρέλαιο στόν Ἑλιάου (τόν Ἑβραῖο συμπατριώτη μας, τόν ἰδιοκτήτη τοῦ ἀλευρόμυλου), γιά νά ἀλέσει τό σιτάρι, ὥστε ὁ Δῆμος νά συνεχίσει νά προσφέρει στούς δημότες του ψωμί μέ τό δελτίο, ἤ μιά φωτογραφία μετά ἕναν ποδοσφαιρικό ἀγῶνα μεταξύ Ὀλυμπιακοῦ καί Ὀρεστιάδος, ἱστορικῶν ποδοσφαιρικῶν ὁμάδων τῆς Καστοριᾶς πρό τοῦ Βʼ Παγκοσμίου Πολέμου, ἕνα παλαιό προικοσύμφωνο ἤ μιά διαθήκη καί ἄλλα τόσα, εἶναι στοιχεῖα τά ὁποία ποτέ δέν θά διεννοεῖτο νά ψάξει, νά βρεῖ καί νά καταχωρήσει μιά δημόσια ὑπηρεσία ὅπως εἶναι τά Γ.Α.Κ.
Τήν ἔλειψη αὐτή, τήν ὁποία ἀδυνατούν νά καλύψουν τά Γ.Α.Κ., πιθανῶς γιατί ὅπως εἶναι καί ὁ τίτλος των εἶναι «Γενικά», θά καλύψει τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο τῆς πόλεως ὡς τοπικός φορέας πού θά δραστηριοποιεῖται στήν συλλογή κ.λ.π. τοπικῶν καί μόνον στοιχείων τῆς περιοχής μας.
Ἡ ἵδρυση ἑνός φορέως ὑπό τάς σημερινάς συνθήκας, εἶναι ὅντως δύσκολη, ἄν ὄχι ἀδύνατη, γι’ αὐτό καί πρότεινα ὡς λύση προσωρινή, ἔως ὅτου ἱδρυθεῖ ὁ σχετικός φορέας, τήν ἀνάθεση τοῦ ἔργου στό Μουσεῖο τοῦ Μακ. Ἀγῶνος. Οἱ συμπατριῶτες μας καλοῦνται νά καταθέσουν ἰδέες καί τρόπους ἐνεργείας, ὅπως ἔκαμε καί ὁ ἀγαπητός συμπολίτης μας ¨ Ἁπλός Πολίτης¨, ὥστε νά εὐρεθεῖ μιά κάποια ἄλλη λύση καλύτερη.
Μία ἄλλη λὐση εἶναι νά συσταθεῖ μιά ἐπιτροπή εὐυπόληπτων συμπατριωτῶν μας, οἱ ὁποῖοι ἐμφορούμενοι ἀπό γνήσια πατριωτικά αἰσθήματα καί ἄδολη ἀγάπη γιά τήν πόλη μας -καί ὑπάρχουν πολλοί τέτοιοι στήν Καστοριά, θά προσφέρουν ἐθελοντικά καί ἀνιδιοτελῶς τίς ὑπηρεσίες τους στήν διʼ ὅλων τῶν μέσων προβολή τῆς ἀνάγκης ἱδρύσεως τοῦ ἱστορικοῦ Ἀρχείου, καί θά ἀρχίσουν νά συλλέγουν τό διάφορο ὑλικό τό ὁποῖο θά ἐναποθηκεύεται σέ ἕναν χῶρο, ἔως ὅτου ἀποδωθεῖ ἀνακαινισμένο τό ἀρχοντικό Τζώτζα, στό ὁποῖο φημολογεῖται ὅτι θά στεγασθεῖ τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Καστοριᾶς, ὅταν καί ὅποτε δημιουργηθεῖ. Τό ὅλον θέμα εἶναι ὅτι πρέπει νά ἀρχίσουμε νά συλλέγουμε τό ὑπάρχον κατεσπαρμένο ὑλικό γιά νά τό σώσουμε ἀπό τήν φθορά τοῦ πανδαμάτορος χρόνου.
Καί ἡ ἄποψη τοῦ σχολιαστοῦ τοῦ προηγουμένου ἄρθρου μου, ὅτι τό ὅλον ἔργο ἐναπόκειται στόν ζῆλο καί τίς ἐνέργειες προσώπων, καί πολλές φορές ἀδρανοποιεῖται ὅταν παύσουν νά προσφέρουν τίς ὑπηρεσίες τους οἱ πρωτεργάτες, εἶναι ἀπολύτως ὀρθή, γιατί αὐτό συμβαίνει τίς περισσότερες φορές, γι’ αὐτό ἐναπόκειται στούς ἴδιους νά φροντίσουν νά βροῦν καί νά ἐκπαιδεύσουν ἄξιους διαδόχους τους.
Κλείνοντας τό ἄρθρο μου θά ἠθελα νά εὐχαριστήσω καί πάλιν τόν ἀγαπητό συμπατριώτη μας, ὁποῖος σχολίασε τό προηγούμενο ἄρθρο μου μέ σύνεση καί εὐπρέπεια, χωρίς ἀκρότητες ὅπως συμβαίνει πολλές φορές, ἡ κριτική του πολύ καλή καί ἐποικοδομητική καί τό κυριότερο κατέθεσε ἀξιόλογες προτάσεις. Θά μέ εὐχαριστοῦσε πολύ ἐάν μοῦ ἔστελνε ἕνα e-mail ὥστε νά γνωρίσω ποιός εἶναι, γιά νά τόν εὐχαριστήσω καί διά ζώσης.
Εὐελπιστῶ ὅτι καί ἀλλοι συμπατριῶτες μας θά ἀκολουθήσουν τό παράδειγμά του. Δέν πρέπει νά εἴμαστε μόνον ¨Ἁπλοί πολίτες¨ ἀλλά καί ἐνεργοί τοιοῦτοι.
Με εκτίμηση
Ἀναστάσης Κων. Πηχιών
* * *
Διάβασα τη σημερινή ΟΔΟ και θέλω να γράψω δυο λόγια για το κείμενο του κ. Αναστάση Πηχιών.
Πρώτα-πρώτα, άκρως συγκινητικό το αδιάκοπο ενδιαφέρον του για την πατρίδα μας και για την Ιστορία της και η μέριμνά του για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Η πρότασή του για Ιστορικό Αρχείο με έβαλε σε κάποιες σκέψεις: Αντί να ζητάει ίδρυση νέου φορέα (αν και όπως συσταθεί ποτέ...) ή να απευθύνεται σε ήδη υπάρχοντα Σύλλογο όποιος θέλει να εμπιστευθεί και να σώσει Αρχεία, πολύτιμα κειμήλια κ.λπ., γιατί δεν φέρνουμε στο νου μας τα Γενικά Αρχεία του Κράτους;
Για να ιδρυθεί νέος φορέας απαιτείται χρόνος και δαπάνες, που τώρα πια δεν μπορούμε να αντέξουμε. Ένας Σύλλογος, όσο δραστήριος και να είναι και όσο αξιόλογο έργο κι αν επιτελεί, είναι θέμα προσώπων. Στην περίπτωση που παύσουν να δραστηριοποιούνται συγκεκριμένα πρόσωπα ή αναστείλει τη λειτουργία του ο Σύλλογος, δεν αποκλείεται εν μιά νυκτί να βρεθούν κειμήλια στο Μοναστηράκι.
Ενώ τα Γενικά Αρχεία του Κράτους είναι μια φερέγγυα Υπηρεσία, η οποία γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο ιδρύθηκε.
Τα τελευταία χρόνια λειτουργεί και στην Καστοριά, που σημαίνει ότι δεν θα φύγουν από τον τόπο μας τα πολύτιμα πατρογονικά μας κειμήλια.
Κύριε Πηχιών, με όλον τον σεβασμό, αλλά και εκ πείρας, προτείνω να στραφείτε και προς αυτήν την κατεύθυνση.
Απλός πολίτης
Αγαπητή ΟΔΟΣ, (έστω και μετά από τέσσερις μέρες) δεχθείτε τις ειλικρινείς μου ευχαριστίες για την προσοχή που δώσατε στο σχόλιό μου. Αυτό καθαυτό, ακόμη κι αν δεν υπάρξει απάντηση ή συναίνεση στην πρότασή μου, αποτελεί εκ μέρους μου μια ελάχιστη συμβολή στον δημόσιο διάλογο, τον οποίον θέλουμε να κρατήσουμε σε ένα επίπεδο καλό. Δεν μπορούμε να συμφωνούμε σε όλα πάντοτε, ούτε ασφαλώς έχουμε όλοι τις ίδιες γνώσεις, πολύ περισσότερο δεν ταυτίζονται οι γνώμες, ακόμη κι αν συμφωνού-με σε άλλα θέματα.
Η κατανόηση είναι δεδομένη, γιατί ευτυχώς μέχρι τώρα η ΟΔΟΣ δεν έχει διαψεύσει τις προσδοκίες μου ως βήμα ελεύθερης έκφρασης διαφορετικών απόψεων.
Απλός πολίτης
* * *
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 21 Ιουλίου 2016, αρ. φύλλου 845
Επιλογή σχετικών αναρτήσεων:
- ΑΝΑΣΤΑΣΗ Κ. ΠΗΧΙΩΝ: Ιστορικό Αρχείο (ΙΙ) 9.6.2016 | 839
- ΑΝΑΣΤΑΣΗ Κ. ΠΗΧΙΩΝ: Ιστορικό Αρχείο (Ι) 4.12.2014 | 767
- Λόγος & Αντίλογος (Γ.Δαουτόπουλος)
- Λόγος & Αντίλογος (Λ.Νικηφορίδης)
- Λόγος & Αντίλογος (A.Πηχιών: Περί κειμηλίων & σιωπής ΙΙ)
- Λόγος & Αντίλογος (A.Πηχιών: Περί πολιτιστικής κληρονομιάς)
- Λόγος & Αντίλογος (A.Πηχιών: Κώδικες και Εικόνες)
- ΑΝΑΣΤΑΣΗ Κ. ΠΗΧΙΩΝ: Περί Εύεργετῶν, καί πάλιν
- Σχόλιο του "Απλού πολίτη"
- Λόγος & Αντίλογος: Περί Ιστορικού Αρχείου (Α. Πηχιών)
- ΑΝΑΣΤΑΣΗ Κ. ΠΗΧΙΩΝ: Ιστορική μνήμη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.