26.6.18

ΟΔΟΣ: Υπομονή και καρτερία.


ΟΔΟΣ: 11.1.2018 | 918


Αγαπητή ΟΔΟΣ,
αρχιχρονιά και αρχή καλός μας χρόνος!

Δεν άντεξα να μη παρέμβω. Κι’ ας διαταράσσω την ησυχία και γαλήνη ενίων και μερικών συμπολιτών μας.

Γνωρίζω, ότι η ζωή στην Καστοριά δεν είναι ποτέ χειρότερη, πιο μουντή, όσο το διάστημα αμέσως μετά τις γιορτές. Οπότε καταλαβαίνω ότι δεν είναι “ευγενικό” να “ενοχλώ” ύστερα από τα καρναβάλια μας και τα ραγκουτσάρεφ ορισμένων. Συγνώμη τα Ραγκουτσάρια ήθελα να γράψω, αλλά μου ξέφυγε το πληκτρολόγιο.

Είναι βλέπεις που ζαλίστηκα και από την ηχητική πανδαισία των περασμένων ημερών. Μικρή Σόφια, Μικρά Σκόπια, έγινε η Καστοριά μας, που ούτως ή άλλως Μικρή είναι. Μικρή και κοντόφθαλμη.

Με την ίδια ευκολία που αφελώς ή από ρομαντισμό, ορισμένοι μετατρέπουν αισθητικά το Καρναβάλι σε μουσικό όπλο των καλών μας γειτόνων, με την ίδια ευκολία, θα ξανασκίσουν τα ρούχα και τα ιμάτια τους για το όνομα της Μακεδονίας στην Θεσσαλονίκη στο νέο συλλαλητήριο.

Πάλι καλά που όπως πολλοί ισχυρίζονται, φέτος στα καρναβάλια οι παρέες (μπουλούκια) δεν τσίμπησαν το δόλωμα. Με αποτέλεσμα τουλάχιστον μουσικά, φέτος επικράτησαν τα… ελληνικά ακούσματα. Εκεί οδηγήθηκε το καρναβάλι. Για το ήθος και το έθιμο, να θεωρείται άσχετος χορός ο Καλαματιανός, για παράδειγμα.

Αλλά, ας επανέλθω στο θέμα μου. Την πόλη της Καστοριάς, ή άλλως πως, την πόλη των νεκρών, που μεταφορικά ανα… βίωσε στην παρέλαση του καρναβαλιού με ασυνήθιστα εύστοχο τρόπο, τόσο εμφανισιακά όσο και σατυρικά από μεγάλη παρέα ["εδώ"].

Πώς να μην μπερδευτώ λοιπόν και πώς να μη μπερδέψω τον Τσάρο και τον Ραγκού με τα καρναβάλια της Καστοριάς. Θα πρόσεξες -φαντάζομαι- στις ειδήσεις κεντρικού τηλεοπτικού σταθμού και θα διάβασες σε αναρτήσεις μεγάλων ειδησεογραφικών ομίλων, για το ότι στην Έδεσσα, χόρευαν… αλυτρωτικά σε αναπαράσταση ενός παραδοσιακού, όπως έλεγαν, «δρώμενου», με αποτέλεσμα να ξεφύγει λίγο από τον έλεγχο ο αλυτρωτισμός των καλών μας γειτόνων και να γίνουν, εκεί, στην Έδεσσα, πανελλήνιο θέμα ["εδώ"].

Αλλά, και πώς να μην αναφερθώ σατυρικά σε σκόρδα και άλλες ακρότητες, ύστερα από το σύγκρυο που έπαθαν όσοι υποστήριζαν ως τώρα ότι τα Ραγκουτσάρια είναι έθιμο Καστοριανό: το πρώτο γνήσιο ετήσιο διονυσιακό καρναβάλι και ότι αναβιώνουν αποκλειστικά στην πόλη.

Θα σάστισαν –όπως φαντάζομαι- οι άνθρωποι, όταν είδαν κι' άλλους πραγματικούς Ραγκουτσαραίους σε αναπαράσταση του δικού τους «δρώμενου», στον Λευκό Πύργο, στην Θεσσαλονίκη παραμονές της Πρωτοχρονιάς.

Πάλι καλά που δεν συνέπεσαν με τους δικούς μας πρεσβευτές των Καστοριανών Καρναβαλιών –Ραγκουτσαριών ήθελα να γράψω συγνώμη - συγνώμη δεν ήθελα να τους προσβάλλω- που πήγαν παραμονές Χριστουγέννων. Για να καταδείξουν όχι μόνο urbi αλλά και orbi, τι σημαίνει το… μοναδικό… πατροπαράδοτο, αυθεντικό Καστοριανό ραγκουτσάρι.

Και να ήταν μόνο στην Θεσσαλονίκη; Σε όλα τα χωριά και σε μερικές πόλεις, ξεφύτρωσαν ξαφνικά από παντού μια από τα ίδια, με ίδια ή παρεμφερή ονόματα. Συνεπώς τζίφος· και πάει περίπατο η δήθεν μοναδικότητα. Πάει στράφι ο Ραγκού, το ξόρκι και όλα τα πρόσθετα με τα οποία πασπάλισαν τα Καστοριανά Καρναβάλια.

Τώρα, γιατί σε αντίθεση με άλλες περιοχές, δεν υπάρχει ούτε μισό αποδεικτικό στοιχείο ότι συνέβαινε ποτέ κάτι τέτοιο, στην Καστοριά, θα σε γελάσω. Και δεν θα το ήθελα. Θα φταίνε μάλλον αυτοί οι φανατικοί Καστοριανοί, που έκρυψαν τις αποδείξεις, έκρυψαν τα σκόρδα, τις μάχαιρες και τα ξορκίσματα.

Έτσι, εξ αιτίας της Θεσσαλονίκης, η ψυχολογία των ακάματων ραγκουτσαραίων στην Καστοριά, μάλλον έπεσε λίγο. Αν και ήλθαν κανονικά στο ραντεβού τους, οι φίλοι μας με τις σλαβικές ορχήστρες από τα Σκόπια (κι όχι μόνο), να μας μάθουν επιτέλους τι θα πει τρικούβερτο γλέντι και τι Μακεντονίγια, η κατάσταση δεν βελτιώθηκε.






Και σαν να μην έφθανε το στραβό κλίμα. Ήλθε, κατέφθασε στην Θεσσαλονίκη και ο πρόεδρος των Σκοπίων. Όχι ο γνήσιος απόγονος του Μεγάλου Αλεξάνδρου ο κ. Νίκολας Γκρουέφσκι, αλλά ο άλλος. Ο νέος και διαλλακτικός, ο κ Ζόραν Ζάεφ, που εύχομαι και προσεύχομαι γι’ αυτόν. Να τον έχει γερό ο Θεός και να τον φυλάει. Διότι δεν τον βλέπω καλά (όπως δεν έβλεπα καλά και τον Κίρο Γκλιγκόρωφ, πριν πολλά πολλά χρόνια, που όταν άρχισε να γίνεται λίγο πιο… ειλικρινής, το πλήρωσε ακριβά· έπεσε θύμα τρομοκρατικής επίθεσης από ακραίους FyRoMίτες), έτσι πράος θαρρώ -όπως δείχνει- κι ο νέος πρωθυπουργός τους.

Δυο μέρες πριν μάλιστα, ο νέος πρωθυπουργός της γείτονος, σε συνέντευξή του σε ελληνικό τηλεοπτικό σταθμό, δεν ανέφερε ούτε μια φορά την λέξη «Μακεδονία». Περιέγραφε τα Σκόπια ως «το κράτος μου». Γι’ αυτό λέω: Με τόσα ανοίγματα που έκανε αυτός ο άνθρωπος σε λίγο καιρό, κάτι δεν πάει καλά. Ή στραβός είναι ο γιαλός, ή στραβά αρμενίζει ο πρωθυπουργός των Σκοπίων.

Αν οι προθέσεις και η χείρα φιλίας που τείνει είναι ειλικρινής ή όχι, κι αν θα μείνει τελικά χήρα η χείρα, χωρίς ανταπόκριση δηλαδή από την Ελλάδα, αυτό είναι κάτι που θα το δείξει ο χρόνος. Και οι πολιτικές αντιδράσεις που άρχισαν να εκδηλώνονται στο εσωτερικό της χώρας μας. Για ένα μείζον θέμα εξωτερικής πολιτικής, αλλά σε ένα βαθμό και εσωτερικής γαλήνης, άρχισαν πάλι οι διαφωνίες και οι ρετσινιές.

Και για να επανέλθω στον κ. Ζόραν Ζάεφ, σαν να μην αρκούσε το νερό (που δείχνει) να νερώνει το κρασί του, ήλθε για Πρωτοχρονιά στην Θεσσαλονίκη. Προσκεκλημένος ιδιωτικά, από τον δήμαρχο της πόλης κ. Γιάννη Μπουτάρη. Κι αυτή η επίσκεψη θαρρώ ότι βύθισε στο πένθος κάποιους. Εντός και εκτός συνόρων, του Νομού και της Επικράτειας. Διότι σαν να μην έφθανε που μας φορτώθηκε ο διαλλακτικός Ζόραν Ζάεφ, πώς νομίζεις ότι απεκάλεσε σε δηλώσεις του την Σαλλονίκη, Σολούν ή Σελανίκ ορισμένων και άλλων; Thessaloniki!

Ναι! Και μάλιστα, όχι μόνο δεν την είπε «Σολούν», όπως νομίζουν κάποιοι ότι πρέπει να λέγεται (όπως «Κεσριγιέ» που ισχυρίζονται συνεχώς κάποιοι για την Καστοριά, ή «Κόστουρ»), την είπε και με το… διεθνές της όνομα -αλλά απέφυγε να υποσχεθεί ότι θα την... απελευθερώσει. Και μετά απ’ αυτήν, θα μας απελευθερώσει και εμάς εδώ.

Να γιατί υποψιάζομαι μειοδοσία του. Διότι αν σκόπευε να μας απελευθερώσει, θα ερχόταν ποτέ σε ρεβεγιόν, μαζί με τον Μπουτάρη; Μάλλον δύσκολο μου φαίνεται.

Γι’ αυτό λέω ότι έπεσε βαρύ το νέο στην Καστοριά, μέρες γιορτινές και ραγκουτσαριών. Σε κάτι συλλόγους, εντός και εκτός πόλης, που σιγομουρμουρίζουν τα αληθινά τραγούδια και τις αλυτρωτικές μελωδίες, ήταν μέρα πένθους. Συντριβή. Και τώρα τι θα απογίνουν χωρίς τους βαρβάρους;

Ήταν λοιπόν εξ αρχής στραβό το κλίμα τούτο το καρναβάλι, τούτο το Ραγκουτσάρι για κάποιους. Από παντού χτυπήματα. Ύπουλα, κάτω από την μέση.

Ιδίως απ’ αυτόν τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης που πολύ μου χώνεται στο ρουθούνι. Πότε για το σκουλαρίκι στο αυτί, πότε που παραδέχεται ότι ήταν δεινός πότης, πότε με τα Σκόπια, πότε τα βάζει με τον Παναγιώτατο Μητροποπολίτη Θεσσαλονίκης, πότε πρωτοστατεί στα gay parade.

Και να που μας κλέβει τώρα, θαρρώ οριστικά, το μοναδικό αυθεντικό καστοριανό ραγκουτσάρι. Διότι εδώ είμαστε και θα μου το θυμηθείς: το φετινό πρωτοχρονιάτικο happening στον Λευκό ,Πύργο με τους ραγκουτσαραίους θα επαναληφθεί πιο έντονα του χρόνου. Μη σου πω ότι θα γίνει και θεσμός, θεσμός πατροπαράδοτος, και όλοι σε λίγα χρόνια θα λένε ότι έτσι ήταν από παλιά, έτσι ήταν πάντα.

Και τότε να δεις αγαπητή ΟΔΟΣ, ότι εδώ θα έχουμε πρόβλημα. Πρόβλημα προσδιορισμού του φύλου του εθίμου. Ραγκουτσάρια με αρσενικά και φοβερά, ή καρναβάλια δυτικά, ελαφριά, με σερπαντίνες και με ολίγα φτερά;

Ήδη φέτος, πιο ειδικά και πιο αισθητά έγινε αντιληπτό το ότι ορισμένοι ενδιαφέρονται να μετατραπεί το έθιμο σε δρώμενο. Με καλικαντζάρους, βωμολοχίες ραγκουτσαραίους, μωμογέρους, ανταμώματα και τα συναφή.

Δεν έχω τίποτε προσωπικό με τα δρώμενα. Με τα δράματα έχω, μιας και δεν μπορώ να καταλάβω για ποιο λόγο ένα απλό ξεφάντωμα χαράς, όπως είναι από την φύση του το καρναβάλι, μετατρέπεται σε δρώμενο;

Ευτυχώς όμως, η δύναμη του εθίμου, η καλοκαιρία και το γεγονός ότι συνέπεσαν Σαββατοκύριακο, ήταν παράγοντες που απέδειξαν ότι το καρναβάλι της Καστoριάς, το ελληνικό καρναβάλι, επιμένει επιβιώνει και αντιστέκεται. Ως καρναβάλι. Ούτε δρώμενο, ούτε ξεδρώμενο.

Γι’ αυτό άρχισα να ελπίζω ότι, ίσως το θέμα λυθεί από μόνο του. Με αμοιβαίες υποχωρήσεις και διαλλακτικό πνεύμα.

Όπως τώρα δηλώνει ότι επιθυμεί η πολιτική ηγεσία του γειτονικού κράτους ότι θέλει να λύσει τις διαφορές της με την Ελλάδα.

Ίσως να μην μας απελευθερώσουν τελικά. Ίσως κάποια στιγμή αποφασίσουν και οι ραγκουτσαραίοι να επιστρέψουν από εκεί που ήλθαν.

Υπομονή και καρτερία.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 11 Ιανουαρίου 2018, αρ. φυλλου 918

Σχετκά:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ