ΟΔΟΣ: Πριν 19 χρόνια

ΟΔΟΣ 2000

Shall I compere thee to a summer’s day?

Αφιερωμένο στα Σοννέτα του Σαίξπηρ

ήταν το φύλλο 91 του Αυγούστου 2000
της ΟΔΟΥ με τίτλο:

Shall I compere thee
to a summer’s day?

Είχε προηγηθεί η "Palatina", 
το αφιέρωμα του Αυγούστου 1999
στην αρχαία ελληνική ποίηση.

* * *




Σοννέτα του Σαίξπηρ από το Berliner Ensemble, σε σκηνοθεσία Robert Wilson και μουσική Rufus Wainwright. Παράσταση του 2009 που παρουσιάστηκε το καλοκαίρι 2012 στο Φεστιβάλ Αθηνών.

Σαίξπηρ: Σοννέτο LXVI [66]

[γερμανικά]
All dessen müd, nach Rast im Tod ich schrei.
Ich seh es doch: Verdienst muß betteln gehn
Und reinste Treu am Pranger steht dabei
Und kleine Nullen sich im Aufwind drehn
Und Talmi-Ehre hebt man auf den Thron
Und Tugend wird zur Hure frech gemacht
Und wahre Redlichkeit bedeckt mit Hohn
Und Kraft durch lahme Herrschaft umgebracht
Und Kunst das Maul gestopft vom Apparat
Und Dummheit im Talar Erfahrung checkt
Und schlichte Wahrheit nennt man Einfalt glatt
Und Gutes Schlechtestem die Stiefel leckt.
All dessen müd, möcht ich gestorben sein,
Blieb nicht mein Liebster, wenn ich sterb, allein.


[αγγλικά]
Tired with all these, for restful death I cry,
As to behold desert a beggar born,
And needy nothing trimm'd in jollity,
And purest faith unhappily forsworn,
And gilded honour shamefully misplaced,
And maiden virtue rudely strumpeted,
And right perfection wrongfully disgraced,
And strength by limping sway disabled
And art made tongue-tied by authority,
And folly, doctor-like, controlling skill,
And simple truth miscalled simplicity,
And captive good attending captain ill:
Tired with all these, from these would I be gone,
Save that, to die, I leave my love alone.

[Από την έκδοση 1609]
Tyr'd with all theſe for reſtfull death I cry,
As to behold deſert a begger borne,
And needie Nothing trimd in iollitie,
And pureſt faith vnhappily forſworne,
And gilded honor ſhamefully miplaſt,
And maiden vertue rudely ſtrumpeted,
And right perfection wrongfully diſgrac'd,
And ſtrength by limping ſway diſabled,
And arte made tung-tide by authoritie,
And Folly (Doctor-like) controuling skill,
And ſimple-Truth miſcalde Simplicitie,
And captiue-good attending Captaine ill.
Tyr'd with all theſe,from theſe would I be gone;
Saue that to dye,I leaue my loue alone.

[ελληνικά]
«Μ' όλα αυτά απόκαμα, ζητάω ν' αναπαυτώ στο μνήμα,
[παρά] να βλέπω, λέω, την Αρετή ζητιάνα γεννημένη,
το κούφιο Τίποτα φαιδρό με κορδωμένο βήμα,
την Πίστη την αγνότερη χυδαία απαρνημένη,
την τιμημένη Υπεροχή αισχρά παραριγμένη,
τη χάρη την παρθενικήν ωμά ξεπορνεμένη,
την τέλειαν Ωραιότητα κακά εξευτελισμένη,
την Αξίαν από την ανάπηρη κυβέρνεια αχρηστεμένη,
την Τέχνη από την κρατική εξουσία γλωσσοδεμένη,
τη Γλώσσα απ' τη σχολαστική Μωρία περιορισμένη,
την πιο απλήν Αλήθεια ηλίθια παρονομασμένη,
την Καλοσύνη στην κυρα-Κακία υποταγμένη.
Μ' όλα αυτά απόκαμα, δεν θέλω πια να ζήσω -
μόνο που την αγάπη μου πεθαίνοντας θ' αφήσω».

Μετάφρ. Β. Ρώτα

Σονέτο ΙΙΙ

Δες στο γυαλί την όψη σου και σίγουρα θα νιώσεις
Πως πρέπει από την όψη αυτή άλλη να γεννηθεί.
Αν τώρα που είναι δροσερή δεν την ανανεώσεις,
Μια μάνα αφήνεις άκαρπη κι εξαπατάς τη γη.
Δείξε μου αυτήν την καλλονή που η μήτρα της η χέρσα
Της συζυγίας σου τη σοδειά ή τ' αλέτρι θ' απορρίψει.
Ποιος είναι τόσο ανόητος που μες στην αυταρέσκεια,
Σαν σ' ένα τάφο τα παιδιά τα ίδια του θα πνίξει;
Καθρέφτη σ' έχει η μάνα σου, σε σένα ανακαλεί
Τον τρυφερό Απρίλη της, της άνοιξης αχτίδες˙
Έτσι από τα παράθυρα του γήρατος κι εσύ,
Θα δεις τα χρόνια τα χρυσά παρ' όλες τις ρυτίδες.
Μα αν δεν αφήσεις πίσω σου μια μνήμη στεριωμένη,
Πεθαίνεις μόνος και μαζί κι η μνήμη μου πεθαίνει

* * *

Σονέτο XCVII

Μοιάζει χειμώνας ο καιρός που έχω φύγει
και τη χαρά του χρόνου έχασα, εσένα·
πόσο σκοτάδι έχω νιώσει, πόσα ρίγη,
πόσο Δεκέμβρη σε τοπία ερημωμένα.

Κι ήταν ο απόδημος ο χρόνος καλοκαίρι,
μεστό φθινόπωρο μέσα στο γέννημά του,
που όλο της άνοιξης το λάγνο βάρος φέρει,
σαν μήτρα πλήρης μες στο πένθος του θανάτου.

Τόση πληθώρα, αποκύημα της λύπης
ήταν για μένα, και καρπός χωρίς πατέρα·
το καλοκαίρι ξέρει εσένα, κι όταν λείπεις
όλα σωπαίνουν τα πουλιά στον άδειο αέρα.

Κι αν κελαηδήσουν, λένε πένθιμο κανόνα,
κι ωχρούν τα φύλλα με το φόβο του χειμώνα.