ΣΟΝΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ-ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ: Εργασιακός μεσαίωνας η εποχή όπου ζούμε…

«και δε δακρύζεις ποτέ σου μάνα μου Ελλάς

που τα παιδιά σου σκλάβους ξεπουλάς» 

Ν. Γκάτσος

Τα τελευταία χρόνια της βαθιάς κρίσης, της πολύ βαθύτερης απ’ όσο φανταζόμασταν στην αρχή, αφού στη δίνη της περιστρεφόμαστε ακόμη και δε βλέπουμε φως στο τούνελ, πονέσαμε πολύ για τη φυγή προσοντούχων νέων μας στα ξένα. Πονέσαμε και πονάμε ακόμα.

Μιλήσαμε πολύ και για τη φοβερή ανεργία. Για επίσης προσοντούχα παιδιά που μένουν εδώ και δε βρίσκουν δουλειά ανάλογη με τα προσόντα τους ή που δε βρίσκουν καθόλου δουλειά, με ό,τι άσχημο και δύσκολο αυτό συνεπάγεται. Γράφτηκαν επίσης πολλά για τη γενιά των 700 ευρώ, που δεν άργησαν να γίνουν των 500 ευρώ και ο κατήφορος συνεχίζεται.

Για τις συνθήκες εργασίας όσων εργάζονται δεν έχουν γραφτεί και πολλά. Αυτοί θεωρούνται τυχεροί, βγάζουν το ψωμάκι τους, το πώς δεν μας ενδιαφέρει. Θα έπρεπε όμως να μας νοιάζει αυτό το θέμα και μάλιστα πολύ.

Ενδεικτική η περίπτωση που ακολουθεί. Η Ν.Γ. (μου μίλησε με τον όρο να μην αναφέρω ούτε το μικρό της όνομα-τέτοιος φόβος!), χωρισμένη μαμά δύο μικρών παιδιών, καιγόταν να βρει δουλειά. Ένιωσε πολύ τυχερή που προσλήφθηκε σε αρτοζαχαροπλαστείο της Θεσ/ νίκης, αλλά δεν άργησε να συνειδητοποιήσει τη δύσκολη θέση της, καθώς:

● με την πρόσληψή της υπέγραψε χαρτί για 9ωρη απασχόληση με αμοιβή 8ωρου
● μέσα σε ολόκληρο το καθημερινό της 9ωρο απαγορεύεται οι εργαζόμενοι να κάθονται σε κάθισμα όταν δεν έχουν δουλειά
● δεν τους δίνεται το δικαίωμα να πάνε στην τουαλέτα ούτε να φάνε
● απαγορεύεται να χρησιμοποιούν το κινητό τους.

Όσο για την πληρωμή τους, τους κρατάνε 2 μισθούς και τους πληρώνουν τμηματικά.

Μετά απ’ όλα αυτά -κάποια τους αληθινά τερατώδη- για ποια δικαιώματα του εργαζόμενου στον ιδιωτικό τομέα μιλάμε, ποια δικαιώματά του προστατεύονται; Και πώς να μιλήσει ο αδικούμενος που τρέμει μήπως απολυθεί και πεινάσει και αυτός και η οικογένειά του;

Πρόκειται για ένα ζήτημα με το οποίο κάθε κυβέρνηση -ιδίως αυτή που δηλώνει αριστερή- πρέπει να ασχοληθεί σοβαρότατα και να τακτοποιήσει. Γιατί αυτό αξίζει στα παιδιά μας: να ‘ναι εργαζόμενοι με αξιοπρέπεια κι όχι σκλάβοι κάποιων που έχουν πολλά και θέλουν περισσότερα.

Θυμάμαι πάντα πως πριν από χρόνια ρώτησαν τον σπουδαίο επιστήμονα Στίβεν Χόκινγκ ποιο θεωρεί το πιο σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα της ανθρωπότητας κι αυτός υπέδειξε την απληστία του ανθρώπου. Ξαφνιάστηκα στην αρχή, μα γρήγορα κατάλαβα πόσο δίκιο έχει, καθώς πίσω από κάθε ανθρώπινη ενέργεια σε βάρος της φύσης από απληστία γίνεται και για το κέρδος. Το λέει πολύ ωραία ο Κώστας Βάρναλης στην περίφημη μπαλάντα του κυρ Μέντιου:

Δεν λυγάνε τα ξεράδια και πονάνε τα ρημάδια / κούτσα μια και κούτσα δυο στης ζωής το ρημαδιό / Μεροδούλι ξενοδούλι δέρναν ούλοι οι αφέντες δούλοι / ούλοι δούλοι αφεντικό και μ’ αφήναν νηστικό.

Ανωχώρι κατωχώρι ανηφόρι κατηφόρι

και με κάμα και βροχή ώσπου μου `βγαινε η ψυχή

Είκοσι χρονώ γομάρι σήκωσα όλο το νταμάρι

κι έχτισα στην εμπασιά του χωριού την εκκλησιά [...]

Και ζευγάρι με το βόδι άλλο μπόι κι άλλο πόδι

όργωνα στα ρέματα τ’ αφεντός τα στρέμματα

Και στον πόλεμο όλα για όλα κουβαλούσα πολυβόλα

να σκοτώνονται οι λαοί /  για τ’ αφέντη το φαΐ

για τ’ αφέντη το φαΐ  [...]

«Η νεολαία βιώνει σήμερα με τον πιο εκρηκτικό τρόπο την αντίφαση ανάμεσα στις αντικειμενικές δυνατότητες της εποχής μας και το εφιαλτικό τοπίο που διαμορφώνει η καπιταλιστική κρίση. Το μέλλον που εγγυώνται στη νέα γενιά η ΕΕ, οι δυνάμεις του κεφαλαίου και οι πολιτικοί εκφραστές τους δεν είναι άλλο από την απλήρωτη δουλειά μικρού χρονικού διαστήματος χωρίς δικαιώματα, τη διά βίου επανακατάρτιση και το ξαναπέταγμα στο περιθώριο.

Σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι νέοι συνειδητοποιούν συνεχώς ότι έχουν όλο και λιγότερα να χάσουν, όλο και λιγότερα που τους κρατούν «δεμένους» με αυτή την κοινωνία της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης.» έγραφε το 2016 η Ε. Τριανταφυλλοπούλου σε άρθρο της με τον εύγλωττο τίτλο «H νέα γενιά στη δίνη του σύγχρονου εργασιακού μεσαίωνα» και συνεχίζει:

«Η “γενιά Υ”, όπως αποκαλούνται σε διεθνείς έρευνες οι νεοεισερχόμενοι στην παραγωγή, αποτελείται από όσους είναι γεννημένοι από το 1980 μέχρι και το 2000. Αποτελεί μια γενιά καταρτισμένη εν τω μέσω μιας τεχνολογικής έκρηξης, εξοικειωμένη με το διαδίκτυο, τους υπολογιστές και τα κοινωνικά δίκτυα.

Ταυτόχρονα, βρίσκεται στο επίκεντρο ενός νέου εργασιακού μεσαίωνα, αποτελώντας την πρώτη και κύρια λεία της μάστιγας της ανεργίας. Πρόκειται για μια γενιά που είδε το παρόν της και το μέλλον της να στιγματίζονται από την κρίση, που αδυνατεί να βρει θετικό όραμα και που η ζωή της διαπερνάται από ανασφάλεια και την αβεβαιότητα.

Μια γενιά που βίωσε και βιώνει την κατάρρευση των προσδοκιών της, αλλά και μια γιγαντιαία αναντιστοιχία μεταξύ των δυνατοτήτων της εποχής και της πραγματικότητας που ζει», κάνοντας εμάς τους γονείς που τα παιδιά μας ανήκουν σ’ αυτή τη γενιά να ανατριχιάζουμε και να ιδρώνουμε, όχι μόνο διαβάζοντας, αλλά προπαντός ζώντας τα όλα αυτά τα αδιανόητα και προσπαθώντας απεγνωσμένα να κρατήσουμε μέσα μας ζωντανή την ελπίδα, όταν όλα γύρω μας σπρώχνουν στην απελπισία.

Ο δράκος 

Είχαμε ένα δράκο

κάτω στο νησί

κάπνιζε ταμπάκο

έπινε κρασί

Και το μεσονύχτι

σίδερο καρδιά

άπλωνε το δίχτυ

κι άρπαζε παιδιά

Είχαμε ένα δράκο

μαύρο και κοντό

δε φορούσε φράκο

ούτε τρικαντό

Έμπαινε στ’ αμπάρια

έχαφτε κουκιά

και τα παλικάρια

τα ’χε μια μπουκιά

Είχαμε ένα δράκο

μα σαν τα σκυλιά

σκάψαμε ένα λάκκο

στην ακρογιαλιά

για να πέσει μέσα

με τρικλοποδιά

σα δεν είχε μπέσα

ούτε και καρδιά

Υπομονή

ήλιος θα φανεί

με χρυσά φτερά

πάνω απ’ τα νερά

για να μας πει

μες στη ντροπή

«πολεμήστε και γκρεμίστε

τη δρακογενιά

γράφει και πάλι ο Νίκος Γκάτσος κι εμείς παλεύουμε, μα ο δικός μας δράκος δεν είναι ένας, είναι ολόκληρο σινάφι, κι είναι πολύ δυνατός κι ανθρωποφάγος. Δεν έχει μπέσα ούτε καρδιά. Γιατί, αν είχε καρδιά, θα ήξερε πως σχεδόν ποτέ δεν πάνε τα πλούτη με την καρδιά. Και θα είχε ακούσει τα σοφά λόγια του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου «Πώς το καταλαβαίνετε, να έχετε εσείς περισσεύματα και ο άλλος να πεινάει;» και, δεν μπορεί, θα ένιωθε κάπως άβολα. Και δεν μπορεί παρά να μας ντρεπόταν όλους εμάς που ξέρουμε πως ο Θεός διαχειριστές των χρημάτων που θεωρούν δικά τους, αλλά δεν είναι, τους έχει ορίσει και περιμένει απ’ αυτούς να τα μοιράσουν στους ανθρώπους ανάλογα με τις ανάγκες τους. Όχι τις δικές τους αστείρευτες ανάγκες για πολυτέλειες, αλλά των άλλων που ευχαριστούν και δοξάζουν τον Θεό και για τα λίγα, για τον άρτο τους τον επιούσιο και μόνο…

ΥΓ: Λέγοντας την όχι ασυνήθιστη, δυστυχώς, ιστορία της Ν.Γ. σε αγαπημένο μου πρόσωπο αριστερών πεποιθήσεων, έμεινα κατάπληκτη όταν το άκουσα να μου λέει πως έτσι είναι ο καπιταλισμός!!! Μα, καλά, πρώτη φορά αριστερά δεν έχουμε; Εγώ αυτό ήξερα και γι’ αυτό σ’ αυτούς απευθύνομαι στο άρθρο μου κι όχι σε κάποιο καπιταλιστικό κόμμα, αφού αυτοί είναι με τους εργαζόμενους και με τον λαό, θεωρητικά τουλάχιστον. Γιατί στην πράξη άσ’ τα να πάνε και δε σωζόμαστε με τίποτα, αλλά τα παιδιά μας τι φταίνε που την πληρώνουν τη νύφη;

Φωτογραφία: J.Antony Gormley, Σκυμμένος άνθρωπος, γλυπτό με σίδηρο 26 m ύψος, και 60 τόνους βάρος. Lelystad Ολλανδίας.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 8 Μαρτίου 2018, αρ. φύλλου 926