27.10.10

ΛΕΩΝΙΔΑ ΠΟΥΛΙΟΠΟΥΛΟΥ: Μία ημερίδα με κοινωνικοπολιτικά και ιστοριογραφικά μηνύματα

ΝΕΟΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΣΤΟΡΙΑ

Πριν λίγες μέρες είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω μια ημερίδα στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, που την διοργάνωσε η Δημοτική Βιβλιοθήκη του Δήμου Καστοριάς. Επρόκειτο για ανακοινώσεις οι οποίες προέρχονταν από ερευνητικές διπλωματικές εργασίες φοιτητών, νέων αρχιτεκτόνων που κατάγονται από την Καστοριά. Επιβλέπων καθηγητής φυσικά ήταν ο συμπολίτης μας Πάνος Τσολάκης Αν. Καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στον οποίο άλλωστε ανήκει και αυτή η πρωτοβουλία η οποία δεν ήταν και η μοναδική.



Το πρόγραμμα της ημερίδας ήταν πλούσιο διήρκησε μια ολόκληρη μέρα και περιελάμβανε όλη την καταγραφή των μουσείων των αρχοντικών των μνημείων, ιδιωτικών συλλογών κλπ της Καστοριάς. Ήταν για μία ιστορική καταγραφή από μη ιστορικούς. Ήταν κάτι που με μετέφερε δεκαετίες πίσω όταν έγραφα την πτυχιακή μου εργασίας το Πανεπιστήμιο του Λίντς της Αυστρίας με θέμα τον Κλάδο της Γούνας και δεν μπορούσα να βρω βιβλιογραφία και έπρεπε να καταφεύγω σε προσωπική έρευνα και σε συνεντεύξεις. Είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς την σημασία του έργου που επιτέλεσαν αυτά  τα νέα παιδιά τώρα. Ίσως και αυτή οι νέοι αρχιτέκτονες να μην κατανοούν τώρα την μεγάλη σημασία που έχει για την ιστορία ενός τόπου αυτή η ερευνητική καταγραφή. Όταν όμως μετά από μερικές δεκαετίες κάποιοι άλλοι επιστήμονες που θα βασισθούν στις δικές τους πηγές θα τους αναφέρουν στα συγγράμματα τους, τότε θα καταλάβουν της σημασία και την ιστορική αξία των σημερινών τους πτυχιακών εργασιών.

Όταν στην ημερίδα άκουσα για το μνημείο του αείμνηστου Βαλαλά ήρθε στην μνήμη μου η εφημερίδα του, την οποία βρήκα στην Δημοτική Βιβλιοθήκη στα τέλη της δεκαετίας του ‘ 70 όταν έκανα την έρευνα μου για την πτυχιακή μου εργασία.  Αυτή η εφημερίδα  εκδίδονταν  προπολεμικά και εκεί βρήκα άρθρα του αείμνηστου δημοσιογράφου Φ. Μπακάλη ο οποίος αναφέρονταν στους Καστοριανούς της Αμερικής καθώς και στις οικογένειας του γουναράδων που εξήγαγαν και είχαν εμπορικές συναλλαγές με το Λονδίνο την Λειψία την Κωνσταντινούπολη Δαμασκό, Ρωσία, Γερμανία, Ρουμανία κλπ.

Έτσι λοιπόν η ενέργεια αυτή του συμπολίτη μας Πάνου Τσολάκη και των φοιτητών του αφήνει μια μία μεγάλη κληρονομία αρχιτεκτονικής και ιστορικής σημασίας για την πόλη μας.  Αυτή η πρακτική όμως δεν μοναδική, καθότι εδώ και αρκετά χρόνια που λειτουργεί το ΤΕΙ Καστοριάς, αρκετοί καθηγητές ανάλογα με το γνωστικό τους αντικείμενο, αναθέτουν  πτυχιακές και  έρευνες στους φοιτητές που έχουν σχέση με την οικονομική και λοιπή ζωή του τόπου μας. Αυτό όμως που απομένει να γίνει είναι ότι, θα πρέπει να γίνει μια παρουσίαση του έργου αυτού. Ας ελπίσουμε ότι σύντομα ίσως με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των 15 χρόνων από την ίδρυση του ΤΕΙ θα υπάρξει μια τέτοια παρουσίαση του έργου των φοιτητών και των καθηγητών του τόπου μας.

Το ενθαρρυντικό για την διατήρηση της πολιτισμικής και πολιτιστικής κληρονομιάς αυτού του τόπο είναι ότι υπάρχουν πρωτοβουλίες ιδιωτών οι οποίες πρωτοπορούν σ’ αυτή την κατεύθυνση, χωρίς όμως την ανάλογη ανταπόκριση των φορέων του τόπου μας. Η συλλογής π.χ. του συμπολίτη μας Νίκου Πιστικού που φιλοξενούνταν στην αίθουσα του Νομαρχιακού Συμβουλίου μετακόμισε και ξενιτεύτηκε. Εγκαταστάθηκε στο Μαυροχώρι επειδή η Νομαρχία δεν διέθεσε το ανάλογο κονδύλιο να αποκτήσει αυτήν την αριστουργηματική, χειρονακτική, αρχιτεκτονική συλλογή. Αυτή η συλλογή όχι μόνο έπρεπε να αποκτηθεί από κάποιον φορέα, αλλά οι φορείς του τόπου προεξάρχοντος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έπρεπε να φροντίσουν να υπάρξει συνέχεια στην χειρονακτική αυτή δεξιοτεχνία του συμπολίτη μας κ. Πιστικού. Θα μπορούσε ο καλλιτέχνης αυτός να προσληφθεί ή να συνεργασθεί με κάποιον φορέα και να διδάξει την τέχνη αυτή σε νεότερους έτσι ώστε να συνεχιστεί αυτή δεξιοτεχνία.

Πάντως σε ανύποπτο χρόνο όταν ακόμη τα εκθέματα βρίσκονταν στην Νομαρχία έγινε στον κ. Πιστικό από τον γράφοντα μια πρόταση να του παραχωρηθεί ένας χώρος 240 τμ στο αρχοντικό Πουλιόπουλου προκειμένου να εκτεθούν εκεί τα έργα του. Ο κύριος Νίκος περίμενε τότε να υλοποιηθεί η απόφαση της Νομαρχίας δηλαδή να του αγοράσει τα έργα.  Επειδή όμως όπως φαίνετε δεν έγινε πράξη η υπόσχεση αποφάσισε να τα εγκαταστήσει στον Δήμο Μακεδνών. Ας ελπίσουμε ότι τώρα με την καινούργια καλλικρατική αναδιάρθρωση να έχουν τα έργα του αξιόλογου αυτού συμπολίτη μας καλύτερη μεταχείριση. Πάντως αν αυτός ο άνθρωπος βρίσκονταν στην Κοζάνη δεν θα τον αντιμετώπιζαν όπως τον αντιμετωπίζουμε εμείς σήμερα.

Εκτός φυσικά αυτού του καλλιτέχνη συμπολίτη θα πρέπει να αναφερθούμε και σε μια άλλη πρωτοβουλία του φίλου και γείτονα Αντώνη Δήμου ο οποίος δημιούργησε Ιδιωτικό Μουσείο. Μία άλλη πολιτισμική ενέργεια που έχει σαν στόχο να διασωθεί η ιστορία και ο πολιτισμός αυτού του τόπου από μια ιδιωτική πρωτοβουλία. Φυσικά τέτοιες πρωτοβουλίες υπάρχουν πολλές στον τόπο μας αλλά δυστυχώς δεν είναι ευρέως γνωστές. Η πολιτισμική και ιστορική κληρονομία εκτός των άλλων διατηρείται και σώζεται ακόμη και με την συγγραφική καταγραφική όπως π.χ. οι καταγραφές του αείμνηστου καθηγητή Αντώνη Καλαφατίδη για τον κλάδο της γούνας ή του Παντελή Τσαμίση για τα μνημεία της Καστοριάς και άλλες για τις οποίες θα υπάρξει σύντομα μια καταγραφή και παρουσίαση. Είναι μια προσπάθεια που γίνεται από μέρους καθηγητών του ΤΕΙ να συλλέξουν σε ένα ενιαίο πόνημα την βιβλιογραφία γύρω από τον κλάδο της γούνα, έτσι ώστε τόσο οι φοιτητές όσο και άλλοι συγγραφείς ή μελετητές να έχουν πρόσβαση σε αρχεία τα οποία θα γνωρίζουν που βρίσκονται.

Πάντως το μήνυμα που βγαίνει από όλη αυτή την προσπάθεια όλων των συμπολιτών μας για την καταγραφή της ιστορίας του τόπου μας, είναι ότι στον τόπο αυτό παράγεται πολιτισμός υπάρχουν φιλότιμες προσπάθειες ιδιωτών για προσφορά αλλά δεν υπάρχει ανάλογη ανταπόκριση από τους θεσμικούς φορείς, προφασιζόμενοι όλοι ότι δεν έχουν χρήματα. Υπάρχουν πολλά πράγματα που γίνονται με λίγα χρήματα αλλά και πράγματα που μπορεί να γίνουν με χορηγίες της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, αρκεί κανείς να διαθέτει όραμα σχέδιο και λίγο φιλότιμο για τον τόπο τον ανέδειξε.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ