13.3.11

Κάποτε στην Καστοριά

Ο μακεδονομάχος Αναστάσιος Πηχιών

Συνεχίζοντας το αφιέρωμα για τα 100 χρόνια του μακεδονικού αγώνα και την απελευθέρωση της Καστοριάς στις 11 Νοεμβρίου 1912, αναφερόμαστε σε συνέχεια προηγούμενου άρθρου μας, σε έναν από του πολλούς πρωτεργάτες του μακεδονικού αγώνα τον Αναστάσιο Πηχιών.



Από το 1872 όταν ιδρύθηκε στην Καστοριά Ο Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος Καστοριάς, αφιερώνει ο Πηχιών μεγάλο μέρος της δραστηριότητάς του στην πρόοδο και επίτευξη των σκοπών του συλλόγου αυτού. Όταν το 1878 με την συνθήκη του Αγίου Στεφάνου και την δημιουργία της μεγάλης Βουλγαρίας, οι Έλληνες της Μακεδονίας ξεσηκώθηκαν και πραγματοποίησαν έντονες διαμαρτυ- ρίες προς τις μεγάλες Δυνάμεις, ο Αναστάσιος Πηχιών ευρισκόμενος στην Κοζάνη, με εντολή του έλληνα προξένου Μοναστηρίου, κινητοποίησε τους συνεργάτες του στην Καστοριά, με την βοήθεια του στενού του φίλου και συνεργάτη Βασίλη Διαμαντίδη. Ταυτόχρονα στην Κοζάνη με τον προεστό Ιωάννη Γκοβεδάρο και τον αρχηγό των επαναστατών της Δυτικής Μακεδονίας Ιωσήφ Λιάτη, κηρύττουν την επανάσταση στην Δυτική Μακεδονία, στο όρο Μπούρινο, σχηματίζοντας την προσωρινή κυβέρνηση της επαρχίας Ελιμείας.

Το 1867 ιδρύει την μυστική οργάνωση ‘’Νέα Φιλική Εταιρεία’’, μαζί με τους Νικόλαο Φιλιππίδη από το Μοναστήρι, τον Ιωάννη Αργυρόπουλο από την Κλεισούρα και τον Θωμά Πασχίδη από την Ήπειρο. Το 1882 παραιτήθηκε από την διδασκαλική του θέση και αφιερώθηκε αποκλειστικά στον αγώνα με την ιδιότητα του εκπροσώπου του συλλόγου. Ήταν συντονιστής της δραστηριότητας των ελληνικών ανταρτικών ομάδων της Δυτικής Μακεδονίας. Είχε διοργανώσει ολόκληρο δίκτυο μεταφοράς όπλων και πυρομαχικών και δημιούργησαν εργαστήριο κατασκευής φυσιγγίων στην Καστοριά.

Η εθνικοπατριωτική δράση του Α. Πηχιών δεν διέλαθε της προσοχής των τουρκικών αρχών, αφού σ’ αυτό βοήθησαν συνεργάτες της βουλγαρικής και ρουμανικής προπαγάνδας. Το 1887 ο καϊμακάμης της Καστοριάς έκανε αιφνιδιαστική έφοδο στο σπίτι του Πηχιών, βρίσκει ορισμένα ενοχοποιητικά έγγραφα και τον συλλαμβάνει. Η προσχεδια- σμένη αυτή ενέργεια των Τούρκων έγινε ταυτόχρονα και σε άλλα σπίτια Καστοριανών συνεργατών του Πηχιών και κατασχέθηκαν όλα τα έγγραφα που είχαν στην διάθεση τους. Ερευνήθηκαν επίσης 12 σπίτια ελλήνων προκρίτων της Κλεισούρας και κατασχέθηκε όλη η απόρρητη αλληλογραφία τους με τον Πηχιών.

Ο καϊμακάμης της Καστοριάς στέλνει τον Πηχιών και τους συνεργάτες του, Σιώμο Ιωάννη γιατρό και Καπουράλη Αθανάσιο πρωτοσύγκελο της Μητρόπολης , μαζί με τα έγγραφα που κατάσχε στον βαλή του Μοναστηρίου, ο οποίος τους παρέδωσε στο στρατοδικείο για τις σχετικές ανακρίσεις. Συνελήφθησαν επίσης και μεταφέρθηκαν στις φυλακές Μοναστηρίου 15 Έλληνες πρόκριτοι από την Κλεισούρα, άλλοι από το Μοναστήρι και άλ-λες περιοχές και από την Φλώρινα ο γιατρός Ιωάννης Βούζας.

Στις φυλακές του Μοναστηρίου παρέμεινε ο Πηχιών περισσότερο από 3 χρόνια (1987-90), ανακρίθηκε 21 φορές και στην δίκη που ακολούθησε διαπιστώθηκε ότι ο Έλληνες των περιοχών Κλεισούρας, Χρούπιστας, Νεβέσκας, Βλάστης, Καστοριάς Φλώρινας Μοναστηρίου Μεγάροβου, Αχρίδας, Κορυτσάς και όλου του δυτικομακεδονικού χώρου, δημιούργησαν μυστική επαναστατική οργάνωση η οποία απαρτίζονταν από έλληνες δασκάλους, ιατρούς και προκρίτους και βρίσκονταν σε πυκνές επαφές με τους προξένους του Μοναστηρίου και τον ‘’Σύλλογο’’. Αποκαλύφθηκε επίσης ότι τον σημαντικό ρόλο στη μυστική οργάνωση είχε ο Αναστάσιος Πηχιών. Η σύλληψή και η δίκη του τα ‘’Πηχιωνικά’’, όπως αναφέρονται στην σύγχρονη ιστορία της Μακεδονίας, είχαν αντίκτυπο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, γιατί διαπιστώθηκε η συνεργασία των ελλήνων πατριωτών με τους έλληνες προξένους του Μοναστηρίου και το έντονο ενδιαφέρον των ξένων διπλωματών.

Ο Πηχιών καταδικάσθηκε από το στρατοδικείο σε πενταετή κάθειρξη και να εκτίσει την ποινή του στο φρούριο της Πτολεμαΐδας της Συρίας. Έτσι με την συνοδεία ενός τούρκου αξιωματούχου και μετά από πολλές περιπέτειες φθάνει στις 12 Ιουνίου 1890 στην Πτολεμαΐδα όπου παραμένει φυλακισμένος μέχρι της 20ης Σεπτεμβρίου του ιδίου έτους.
Αυτά μέχρι στιγμής για τον μακεδονικό αγώνα, τα υπόλοιπα θα τα δημοσιεύσουμε στα επόμενα άρθρα μας.

Ο ΣΤΟΧΑΣΤΗΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ