18.3.21

ΣΟΝΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ-ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ: 13 Σεπτεμβρίου, Αγίου Αριστείδου του φιλοσόφου

Όχι, καθόλου δεν αληθεύει πως τα τελευταία χρόνια κατασκευάστηκαν άγιοι που ως τώρα δεν υπήρχαν, αυτό είναι ψέμα. Πάντοτε υπήρχαν όλοι αυτοί οι άγιοί μας κι άλλοι τόσοι των οποίων τα ονόματα δε διασώθηκαν, απλώς εμείς παλιότερα τα υποκοριστικά των ονομάτων μας προτιμούσαμε, τα χαϊδευτικά αγαπούσαμε (συχνά τα ξενικά) κι έτσι, κατά την επιθυμία μας, πολλές φορές ούτε οι κοντινοί μας άνθρωποι γνώριζαν τα βαφτιστικά μας ονόματα.

Είναι αλήθεια βέβαια πως δε διαλέγουμε οι ίδιοι τα ονόματά μας και κάποιες φορές δε μας αρέσει το όνομα με το οποίο βαφτιστήκαμε. Δε θα ξεχάσω όμως ποτέ μου μια κοπέλα που, όταν συστηθήκαμε, μου είπε πως παλιότερα δεν της άρεσε το όνομά της, έπειτα όμως η αγάπη και προπαντός η εκτίμησή της στη γιαγιά της από την οποία το «κληρονόμησε» την έκανε, όχι μόνο να το αγαπήσει, αλλά και να νιώθει περήφανη γι’ αυτό! 

Το όνομα Αριστείδης ανήκει στη μεγάλη ομάδα των ονομάτων που ξεκινούν με το επίθετο «άριστος», τον υπερθετικό βαθμό του επιθέτου «αγαθός» και αυτό από μόνο του σημαίνει πολλά. Μας φέρνει όμως αυτομάτως στον νου τον Αριστείδη τον δίκαιο, που όταν αγράμματος Αθηναίος του ζήτησε να γράψει το όνομά του επάνω στο όστρακο για να εξοριστεί από την πόλη, δεν αρνήθηκε να το κάνει, απλώς όμως τον ρώτησε γιατί θέλει να διωχτεί ο Αριστείδης από την Αθήνα, για να λάβει την άκρως προβληματική απάντηση «Επειδή με ενοχλεί που όλοι μιλούν επαινετικά γι’ αυτόν»!!!

Αντιπαρέρχομαι την άριστη ευκαιρία να μιλήσω για τον φθόνο, συναίσθημα διαδεδομένο στη χώρα μας από τότε, εδώδιμο φρούτο-τροχοπέδη στην πρόοδο, που μόνο εμπόδια ξέρει να βάζει σε όσους παλεύουν να κατακτήσουν με τις δικές τους δυνάμεις το πολυπόθητο «λίγο ψηλότερα» σε διάφορα επίπεδα. Κι είναι αυτό το βλαβερό συναίσθημα που θέλει να καυτηριάσει το πασίγνωστο ανέκδοτο με την κατσίκα του γείτονα, που, αντί για γέλιο, προβληματισμό και σκέψη θα έπρεπε να μας προκαλεί και θέληση να απαλλαγούμε από τον φθόνο όσο πιο γρήγορα μπορούμε για να σηκώσουμε κεφάλι, ως άτομα και ως κοινωνία.

Αλλά η ιστορία με τον Αριστείδη δε σταματάει εδώ. Το ζήτημα είναι τι έκανε ο άριστος αυτός Αθηναίος πολίτης, αν έκανε ό,τι του ζήτησε ο φθονερός συμπατριώτης του ή όχι. Ως πραγματικά άριστος, το έκανε κι ας στρεφόταν αυτό εναντίον του ίδιου κι ας ήταν πέρα ως πέρα άδικο. Δικαιολογημένα, λοιπόν, ονομαζόταν «Δίκαιος». Κι η πράξη του αυτή, εντελώς παράλογη για την εποχή μας, όπου, όταν το δίκαιο συγκρούεται με το συμφέρον νικιέται από το συμφέρον, μας παραπέμπει σ’ ένα άλλο ήθος, σε τελείως διαφορετικό τρόπο σκέψης. 

Κι ο Αριστείδης δεν ήταν ο μόνος συνεπής σ’ αυτό το άλλο ήθος, καθώς κι ο Σωκράτης, που άδικα κατηγορήθηκε και πάλι από φθονερούς συμπολίτες του, Αθηναίους επίσης, τους ποιητές που ούτε αυτοί άντεχαν να μιλάει όλη η πόλη γι’ αυτόν (αντί για τους ίδιους), το κώνειο διάλεξε κι ήπιε, απορρίπτοντας τις προτάσεις των αγαπημένων του μαθητών να σωθεί, γιατί, κατά τη γνώμη τους και αντικειμενικά, άδικος θα ήταν ο θάνατός του. Κι ο Σωκράτης, λοιπόν, στους νόμους της πατρίδας του διάλεξε να υπακούσει, αντί να σώσει τη ζωή του. Πόσο παράξενο, στ’ αλήθεια, ακούγεται αυτό στην εποχή της πανδημίας που τώρα ζούμε και συχνά πυκνά πως η υγεία είναι πάνω απ’ όλα, άρα πιο σημαντική κι απ’ την αξιοπρέπεια κι απ’ το δίκιο κι από την καλοσύνη, ενώ καθόλου δεν είναι ή δε θα ‘πρεπε έτσι να είναι!

«Μακάριοι οι πεινώντες και διψώντες την δικαιοσύνην, ότι αυτοί χορτασθήσονται» λέει ο μακαρισμός του Ιησού μας που φέρνει δάκρυα στα μάτια όσων έχουν επίγνωση του πόσο άδικη είναι συχνά η ζωή, τόσο που έκανε τη 10χρονη Αλίκη, παλιά μου μαθήτρια, να διαμαρτυρηθεί κάποια στιγμή, λέγοντάς μου αγανακτισμένη: 

-Κυρία, το σωστό θα ήταν οι άδικοι να υποφέρουν στη ζωή, όχι οι σωστοί και δίκαιοι άνθρωποι!
-Αν σου έλεγαν να γίνεις άδικος άνθρωπος θα το δεχόσουν, όμως, Αλίκη μου;
-Όχι, βέβαια, κυρία, ήταν η σοφή απάντησή της, που τα ‘λεγε όλα! Που έλεγε προπαντός πως για τους σωστούς ανθρώπους το δίκιο είναι πάνω απ’ όλα, εν αντιθέσει με αυτό που συμβαίνει στους περισσότερους που προτιμούν να σιωπούν παρά να υπερασπίζονται το δίκιο, είτε για να μην μπλέξουν είτε γιατί αδιαφορούν για το δίκιο και νοιάζονται μονάχα για το πώς να περνάνε καλά…

Με τον Αριστείδη τον φιλόσοφο που άγιασε αρχίσαμε κι επειδή δε μιλήσαμε γι’ αυτόν, ας πούμε πως ζούσε στην Αθήνα στα πρώτα χριστιανικά χρόνια και μαρτύρησε γιατί δε σιώπησε, βλέποντας το πλήθος των ανθρώπων που έχανε τη ζωή του επειδή πίστεψε στον Χριστό. Μάλιστα, «ανέλαβε σθεναρά την υπεράσπισή τους και έγραψε την αρχαιότερη σωζόμενη απολογία, που έχει τον τίτλο “Περί θεοσεβείας”. Χάρη στην περίφημη αυτή απολογία υπέρ των διωκομένων χριστιανών, έχουμε την ιστορική συνάντηση του πνεύματος της ελληνικής φιλοσοφίας με τις ακατάλυτες αλήθειες του χριστιανισμού», όπως λέει χαρακτηριστικά το συναξάρι του, ενώ το συγκεκριμένο κείμενό του έφτασε στα χέρια του Αδριανού του αυτοκράτορα. 

Έτσι, λοιπόν, οι δυο ξεχωριστοί αυτοί Αθηναίοι, που το όνομα Αριστείδης είχαν, ο Δίκαιος κι ο Άγιος, ας γίνουν παραδείγματα δυνατά για όλους εμάς που διαλέγουμε άλλους δρόμους από αυτόν της δικαιοσύνης, η οποία είναι αξία αιώνια κι ακατάλυτη, όσο κι αλλάζουν οι εποχές κι οι άνθρωποι·  αξία σπουδαιότατη είναι που όμως, το δίκιο να λέγεται, απαιτεί δύναμη ψυχής για να υπηρετείται και για να υπάρχει, οδηγός φωτεινός, στη ζωή μας...


ΥΓ: Τον τελευταίο καιρό είδαμε ολόκληρα κράτη, μα και συνασπισμούς κρατών να σιωπούν στις ενοχλήσεις και παραβιάσεις των Τούρκων στο Αιγαίο κι ενοχληθήκαμε σφόδρα, αφού η σιωπή τους επιβεβαιώνει για μιαν ακόμη φορά πως και για τα κράτη ισχύει ο ίδιος «χρυσός κανόνας» του δίκιου που απολύτως με το συμφέρον ταυτίζεται, δυστυχώς για όλους μας… 
Κι ακόμα, με λύπη διαπιστώνουμε πως, από την πάγια μεγάλη καθυστέρηση στην εκδίκαση υποθέσεων κι εξαιτίας ενός αριθμού άλλων θεμάτων που προβληματίζουν, και στον ίδιο τον χώρο της δικαιοσύνης μόνο δικαιοσύνη δεν απονέμεται σε κάποιες περιπτώσεις και το δίκιο του δε βρίσκει ο πολίτης που το ψάχνει απεγνωσμένα… 


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 17 Σεπτεμβρίου 2020, αρ. φύλλου 1046


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ