7.3.21

ΟΔΟΣ: Breathe


ΟΔΟΣ: εφημερίδα της Καστοριάς | I can't breathe
ΟΔΟΣ 6.8.2020 | 1042 

Αύγουστος 2020



Tο σημερινό φύλλο που είναι το ετήσιο της ΟΔΟΥ συνήθως σε κάποια ειδική θεματική της ποίησης, είχε αποφασισθεί να αφιερωθεί στην ποίηση των Αφροαμερικανών, πολύ καιρό πριν συμβεί οτιδήποτε που θα το καθιστούσε ακόμη περισσότερο επίκαιρο. Η κυρία Χρυσούλα Πατρώνου-Παπατέρπου είχε ήδη από καιρό πριν αναλάβει την ευγενική πρωτοβουλία της να ασχοληθεί με χαρακτηριστικά δείγματα της ποίησης αυτής και την μετάφρασή τους. 

Για την ΟΔΟ, το γεγονός ότι ένα πολύ μεγάλο τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού, οι μαύροι δηλαδή, είτε στην Αμερική, είτε στην Αφρική ή λιγότερο στην Ευρώπη και τις άλλες ηπείρους παραμένουν ελάχιστα γνωστοί σε όλους τους υπόλοιπους, και ιδιαίτερα στην κυρίαρχη λευκή φυλή των ανθρώπων, δεν μπορούσε παρά να αποτελεί μια πρόκληση. Καθώς γνωρίζουμε την μαύρη φυλή στον αθλητισμό ή την μουσική και ιδίως αυτή, αρκετά πολύ ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Δεν γνωρίζουμε όμως, τουλάχιστον οι περισσότεροι από εμάς, οτιδήποτε για την μαύρη ποίηση ή για την λογοτεχνία τους. Που αποτελούν προεκτάσεις της ιδιαίτερης αυτής ανθρώπινης κατηγορίας. 

Πόσο μάλλον που η κατηγορία αυτή, η πληθυσμιακή ομάδα των μαύρων, στις περισσότερες περιπτώσεις, εξακολουθεί να αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση άνισης και δυσμενούς μεταχείρισης σε σύγκριση με τους υπόλοιπους, ιδίως τους λευκούς, οπουδήποτε εκτός ίσως από τις αμιγώς χώρες μαύρων της υποσαχάριας Αφρικής.

Καθώς οι διακρίσεις και ακόμη χειρότερα το φυλετικό μίσος συνοδεύει την ανθρώπινη ιστορία από την αυγή της, ακόμη και στην αντίστροφη εκδοχή της (όπου οι μαύροι θεωρούν την φυλή τους πως υπερέχει έναντι των άλλων και ιδίως των λευκών και αυτή είναι θεμελιώδης ιδεολογία), το θέμα είναι πάντα ζέον και επίκαιρο. Με πολλές εκδοχές. 

Οι προσπάθειες που καταβάλλονται συστηματικά από κυβερνήσεις για τον περιορισμό ή και την εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων ακόμη και όταν είναι συστηματικές και πολυετείς, προσκρούουν κατά κανόνα σε σκοτεινές ή ημιφωτισμένες πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης, σε θαλάμους και θύλακες που η θρησκεία, η κοινωνία, η ιστορία και η οικονομία διατηρεί τα στερεότυπα. Με αποτέλεσμα την διαιώνιση του φαινομένου αλλά και την επέκτασή του σε άλλους τομείς δυσμενών διακρίσεων. Ιδιαίτερα σε σχέση με την θρησκεία, την εθνοτική καταγωγή, το φύλο, τον σεξουαλικό προσανατολισμό. 



ΟΔΟΣ: εφημερίδα της Καστοριάς | I can't breathe
ΟΔΟΣ 6.8.2020 | 1042 | can't breathe


Στην Καστοριά που είναι εντελώς απροετοίμαστη στην υποδοχή τέτοιων ερεθισμάτων, ήδη κυκλοφορούν μεταξύ των υπολοίπων ανθρώπων, διερχόμενοι, πρόσφυγες ή μετανάστες με εμφανή στοιχεία της διαφορετικής φυλετικής προέλευσής τους και ιδιαίτερα της θρησκείας τους. Οι τοπικοί φορείς, Αυτοδιοίκηση ή και Εκκλησία, παρά τις διακηρύξεις και τα όμορφα λόγια, ενδέχεται να συμβάλλουν στην αντίθετη κατεύθυνση, στην διατήρηση των προκαταλήψεων. 

Η έννοια του αγνώστου τρομάζει και έτσι πουλούν ή προσφέρουν τις υπηρεσίες τους πολύ πιο εύκολα οι ρατσιστές κάθε είδους, περιεχομένου και διαμετρήματος. 

Ιδίως στον Δήμο Καστοριάς, στο πολύ πρόσφατο παρελθόν, η παράλειψη της ηγεσίας της δημοτικής αρχής να υπερασπισθεί την ελευθεροτυπία με λόγια και έργα, τροφοδοτεί την αδιαλλαξία και το μίσος, στην βάση υπαρκτών ή ανύπαρκτων παραμέτρων, όπως στην σφαίρα της ερωτικής ζωής και της προσωπικότητας όσων θεωρούν αντιπάλους. Κάτι που εξελίχθηκε ασύμμετρα με την μορφή των ανώνυμων προφίλ του διαδικτύου.



ΟΔΟΣ: εφημερίδα της Καστοριάς | I can't breathe
ΟΔΟΣ 6.8.2020 | 1042 | I can't breathe


Οι διακρίσεις και οι προκαταλήψεις είναι δύσκολο να ξεπεραστούν εντελώς. Σε κάποιο βαθμό σε αυτή την κατάσταση συμβάλλει και η τάση κατηγοριών ανθρώπων να οχυρώνονται οι ίδιοι με τρόπο που να ξεχωρίζουν –κάπως σαν γκέτο– από τους υπόλοιπους, με βάση ενδυματολογικά ή άλλα κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι σε μεγάλες δημοκρατικές χώρες, όπως στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, που σφυρηλατούν την εθνική συνείδηση στην βάση παραμέτρων όπως η ετερότητα, η διαφορετικότητα και οι μειοψηφίες, και η αίσθηση του προσωπικού καθήκοντος, δεν έχουν γίνει βήματα προόδου. 

Όπως και βήματα που προκαλούν αναστάτωση και δέος. Αλλά και φόβου. Όπως στις 25 Μαΐου 2020, όταν ο 46χρονος Αφροαμερικανός Τζορτζ Φλόιντ έχασε τη ζωή του στη Μινεάπολη, στην πολιτεία Μινεσότα των Ηνωμένων Πολιτειών, επειδή ο λευκός αστυνομικός Ντέρεκ Σόβιν διατήρησε το γόνατό του στη δεξιά πλευρά του λαιμού του Φλόιντ επί 8 λεπτά και 45 δευτερόλεπτα κατά τη διάρκεια σύλληψής του και ενώ εκείνος ήταν δεμένος με χειροπέδες και με το κεφάλι στο έδαφος. Μάλιστα δύο ακόμα αστυνομικοί συμμετείχαν στην ακινητοποίηση του Φλόιντ, ο οποίος συνελήφθη με την υποψία ότι χρησιμοποίησε ένα πλαστό χαρτονόμισμα, και ένας τέταρτος εμπόδιζε τους περαστικούς απ’ το να παρέμβουν, καθώς ο Φλόιντ ικέτευε για τη ζωή του και επαναλάμβανε ότι αδυνατούσε να αναπνεύσει. Officer, I can’t breathe… 



ΟΔΟΣ εφημερίδα της Καστοριάς | Τζορτζ Φλόιντ



Τα τρία τελευταία λεπτά ο Φλόιντ παρέμενε ακίνητος και δεν είχε παλμό, αλλά οι αστυνομικοί αγνόησαν τις εκκλήσεις των περαστικών να αφαιρέσει ο Σόβιν το γόνατό του από τον λαιμό του Φλόιντ, κάτι που δεν έκανε ακόμη και όταν οι αφιχθέντες διασώστες ξεκίνησαν να παρέχουν τις πρώτες βοήθειες στον Φλόιντ. Η δολοφονία αυτή, μια από τις πολλές μορφές φυλετικής διάκρισης, έδωσε λαβή για κινητοποιήσεις σε όλο τον κόσμο και φυσικά στις ίδιες τις ΗΠΑ όπου υπερσυντηρητικοί κύκλοι, τροφοδοτούμενοι με αδιαλλαξία και στις δύο πλευρές, επιβιώνουν χάρη στον φόβο και το φυλετικό μίσος. 

Αυτές είναι οι εξηγήσεις και οι επίκαιρες αναφορές που παρουσιάζουν στους αναγνώστες και φίλους της ΟΔΟΥ την επιλογή του φετινού αφιερώματος. Η δύναμη της μαύρης ποίησης όπως και κάθε άλλης, συμβάλλει στην κατανόηση και την αποδοχή. Ενεργώντας και στην πλευρά της τοπικής ηγεσίας, εν θέλει να βοηθηθεί. 

Η ΟΔΟΣ ευχαριστεί θερμά την κυρία Χρυσούλα Πατρώνου-Παπατέρπου, και εύχεται σε όλους καλή ανάγνωση και καλό καλοκαίρι.



Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 6 Αυγούστου 2020, αρ. φύλλου 1042.




Τα ποιήματα είναι διαθέσιμα 

μόνο στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας








Αφιερώματα Αυγούστου της ΟΔΟΥ



1999 «Palatina»
(Αρχαία ελληνική ποίηση)

(Σοννέτα του Σαίξπηρ)

2001 «Λησμονημένου Αυγούστου κρίνοι»
(Αποκηρυγμένα ποιήματα του Κων/νου Καβάφη)

2002 «Της μιας στιγμής καλοκαιριού»
(Whitman, Elyard, Holderlin, Ρίλκε, Blake, Lane, Young)

2003 «Μεθυστική ζέστη του καλοκαιριού»
(Wallace Stevens)

2003  «Της ηδονής μια νύχτα, ή ένα πρωΐ της φεγγερό» (β’ εξώφυλλο)
(2003: Έτος Καφάβη)

2004 «Ολυμπιόνικοι»
(Πίνδαρος -Athens 2004)

2005 «-Quoi? - L´ Eternite»
(Αρθούρος Ρεμπώ)

2006 «Πασίχαρα τα πλοία»
(Φεντερίκ Χέντερλιν)

(ποίηση από τα blogs)

(Κινέζικη ποίηση ολυμπιακοί αγώνες)

(Καστοριανοί εκφραστές κ.ά. )

(Αφρικανική ποίηση - Mudial 2010)

(Αργεντινοί ποιητές-κρίση)

(100 χρόνια από την απελευθέρωση, Καστοριανοί  ποιητές)

2013 «Aραβική Άνοιξη»
(Άραβες ποιητές)

2014 «Brasilidade»
(Ποιητές της Βραζιλίας)

2015 «CUBA | Love | Revolución»
(Ποιητές της Κούβας)

2016 «Ἡ ποίησις σώζοι τήν Συρία»
(Άδωνις και σύριοι ποιητές)

2017 «Ακούω τρέμοντας σιωπή»
(Ποιήματα του Ίωνα Δραγούμη)

2018 «Δημοκρατικοί αυτοματισμοί | Republikanische Automaten»
(Γερμανική ποίηση)

2019 «Éire»
(Ιρλανδική ποίηση.)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ