ΟΔΟΣ: Οι εκλεγμένοι του camp

ΟΔΟΣ 23.9.2021 | 1096

Παραδομένη παθητικά η Καστοριά στη απραξία των πολιτικών της, από τους οποίους δεν ακούγεται λέξη για κάτι το ελπιδοφόρο, αλλά αντίθετα αποδοκιμάζεται η κριτική και η διαμαρτυρία, ατενίζει ένα χειμώνα που δεν θα μοιάζει τον προηγούμενο καθώς θα είναι χειρότερος.

ΤΙΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΕΣ συμπληρώθηκαν 23 χρόνια έκδοσης και κυκλοφορίας για την ΟΔΟ, που εγγίζει δηλαδή στο 1/4 του αιώνα παρουσίας στην ενημέρωση και την ανταλλαγή των απόψεων. Στα χρόνια αυτά, χωρίς αμφισβήτηση δεν κατέγραψε αλλαγές που θα ταίριαζαν στην Καστοριά και θα άρμοζαν σε ένα μέλλον με προσδοκίες. Και όπως αυτές οι αλλαγές, χωρίς να είναι θεαματικές, αν μη τι άλλο διαφαίνονταν στα πρώτα χρόνια της πορείας της. 

Η αναφορά δεν γίνεται για κάτι το (θετικά) κοσμοϊστορικό. Ούτως ή άλλως, ειδικές συνθήκες που σχετίζονται με την έλλειψη γνώσης για την τοπική ιστορία και την οριζόντια κοινωνική διασάλευσή της δεν ευνοούσαν πραγματικά εντυπωσιακά αποτελέσματα. Ωστόσο η περιοχή δεν τα κατάφερε, ούτε στα απλά και —σε άλλους τόπους και πόλεις της Ελλάδας, ούτε τα αυτονόητα.

Στην διάρκεια αυτής της περιόδου (από το 1998) ήλθαν και παρήλθαν λίγες δεκάδες προσωπικοτήτων και διαττόντων αστέρων. Περιστασιακά ή για περισσότερα χρόνια κατά περίπτωση «απηχούσαν» ή έλαμπαν κάτι το πολύ σημαντικό για την περιοχή. Πρόκειται βασικά για τους πολιτικούς της υποτιθέμενης κεντρικής πολιτικής σκηνής και του κοινοβουλίου: Πετσάλνικος, Σημαιοφορίδης, Καπαχτσής. Πέρασαν και άλλα πρόσωπα που ίσως και κάποιος νεότερος να μη θυμάται ή να μην γνωρίζει παρά μόνο από φήμες: Παπουλίδης, Λιάντσης, Μπουζάλη, Βραγγάλας, Τσαμίσης, Χατζησυμεωνίδης κ.ο.κ. Καθώς και πολλοί υποψήφιοι βουλευτές ή δήμαρχοι ή περιφερειακοί στα μεγάλα και τα μικρότερα κόμματα. Μερικοί μάλιστα απ’ αυτούς σίγουρα θα διαδραμάτιζαν την αποστολή τους εάν δεν παρεμβάλλονταν έκτακτα γεγονότα και καταστάσεις. Άλλοι όμως, προκάλεσαν προσωρινά θόρυβο αλλά στην συνέχεια τους κατάπιε η ιστορία.

ΟΔΟΣ 23.9.2021 | 1096 | 3

Κι’ αν πέρσι επιβλήθηκε το lockdown και υπήρχαν περιορισμοί της κυκλοφορίας, ώστε η ερήμωση να μοιάζει τεχνητή, φέτος που δεν θα υπάρχουν αυτοί οι περιορισμοί, αλλά αναμένεται εκτόξευση τιμών σε είδη πρώτης ανάγκης, ίσως τα πράγματα να μην έχουν πια κανένα προηγούμενο τόσο κακό για να συγκριθούν. Και είναι τόσο παράδοξο, που οι εκλεγμένοι της Καστοριάς δεν έχουν την ανάγκη ούτε καν της διπλωματικής συγνώμης.

ΚΟΝΤΑ Σ' ΑΥΤΟΥΣ που σχετίζονται με την κατά κυριολεξία πολιτική, ήταν και άλλοι. πολιτικοί ή και όχι, όπως ο μακαριστός πλέον εδώ και πολλούς μήνες μητροπολίτης Καστοριάς Σεραφείμ, που μέχρι πριν ένα χρόνο κατόρθωνε να συγκροτεί το στενό επίκεντρο του δημόσιου βίου. Αφού «καθάρισε» με όσους στους κόλπους της επισκοπής ενοχλούσαν την «δύναμή» του, είχε αναχθεί και σε άτυπο πολιτικό παράγοντα. Σήμερα η ανάμνησή του δεν είναι πολύ πιο αισθητή από την ανάμνηση της δόξας της Ι. Μονής Αγίων Αναργύρων, που και εκείνη για πολλά-πολλά χρόνια γνώρισε εποχές λαμπρές, δόξας και ευμάρειας όπως και πολιτικής ισχύος-καθοδήγησης, σήμερα όμως λιγοστοί είναι αυτοί που την θυμούνται.

Τα σχόλια αυτά ασφαλώς και δεν αποτελούν γενέθλιο αφιέρωμα για την ΟΔΟ αλλά αφορμή υπενθύμισης ότι υπήρξαν κάποτε στην Καστοριά προσωπικότητες που ενέπνευσαν προσδοκίες και εκπροσώπησαν ελπίδες στην Καστοριά, πρόσωπα, που προκαλούσαν ένα είδος δέους για την πολιτική τους δύναμη και για την δύναμη αλλά και για την ελπίδα που συμβόλιζαν, όπως και για την ιδεολογία που κόμιζαν. Υπήρξαν όμως και προσωπικότητες που αποδείχθηκαν μοιραίες.

Σήμερα, στις αρχές του Φθινοπώρου 2021, κατά κοινή ομολογία τα δημόσια πρόσωπα της πολιτικής ζωής δεν θυμίζουν και πολλά πράγματα από το παρελθόν. Η εσωκομματική «άμιλλα» των Τζηκαλάγια - Αντωνίου δεν έχει ομοιότητες με την πολυετή αντιζηλία των Καπαχτσή και Σημαιοφορίδη. 

Σε επίπεδο πόλης μετά την πρώτη, εργώδη 4ετία Παπουλίδη, που με προσθήκες επάνω στις υποδομές της οκταετίας Οικονομίδη, πράγματι βελτίωσε την εικόνα της Καστοριάς και της έδωσε σημαντική ώθηση για ανάπτυξη και σχετικά εκσυγχρονισμένες δομές, παράλληλα με την γούνα που μετά την πρώτη μεγάλη κρίση του 1986-1987 έδειχνε σημάδια ανάκαμψης, ανάπτυξη και στον τουρισμό για παράδειγμα, ακολούθησαν οι επόμενες δύο, υποτονικές τετραετίες. 

Ήταν τότε που όλοι απορούσαν για το πώς είναι δυνατό να κυλά ο δημοτικός χρόνος σε επίπεδο δήμου και να μην γίνεται τίποτε. Την ίδια περίοδο εισέβαλλε οριστικά και η διαπλοκή με τοπικά μέσα μαζικής ενημέρωσης που αποτελεί καίρια μορφή διαφθοράς. 

Παραμονή της επετείου της 28ης Οκτωβρίου 2020,
νωρίς το βράδυ στην κεντρική αρτηρία της Καστοριάς.

ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ συνήθισαν ως κάτι φυσιολογικό να μη ασφαλτοστρώνονται δρόμοι, να μη εκσυγχρονίζονται τα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης, να μη εκτελείται κανένα έργο μεγάλο, ακόμη και αμφιλεγόμενο, όπως όταν έγινε το Ενυδρείο. Εγκαταλείφθη καν κτήρια που ανήκουν στον Δήμο, όπως και το περίφημο Ξενία, έκλεισε οριστικά το Πνευματικό Κέντρο που λεηλατήθηκε, ρήμαξε και στο τέλος καταστράφηκε· και θεωρήθηκαν δημοτικά έργα ασήμαντες εργασίες όπως η αντικατάσταση υαλοπινάκων στα Τερζάκεια Λουτρά, η καθαριότητα, το κούρεμα του γκαζόν, τα μπαλώματα σε κρατήρες, η κόλλα πλακιδίων σε πεζοδρόμια. 

Με εξαίρεση κάποιες ζώνες στις επεκτάσεις, στην παλιά πόλη κανένα απολύτως νέο πεζοδρόμιο, καμμιά πεζοδρόμηση, κανένας δρόμος, καμμιά παραλιακή ζώνη δεν επεκτάθηκε και δεν ανακατασκευάστηκε, κανείς δημοτικός φωτισμός δεν ενισχύθηκε αλλά ούτε και βελτιώθηκε, κανένας στόχος δεν χαράχτηκε, ούτε και χαράσσεται. 

Ωστόσο υπήρξε περίοδος που όλο και αναμενόταν ότι θα γίνει κάτι, που θα αποδειχθεί έκπληξη και θα αναπτερώσει το ηθικό των κατοίκων της Καστοριάς, που όμως είχε ήδη αρχίσει να βάλλεται πανταχόθεν από την καταστροφική επίδραση, αδιαφορίας, ανικανότητας, διαπλοκής. Όπως τα καταστήματα της νύχτας στην παραλιακή της Ποσειδώνος έχουν μπράβους ή πληρώνουν προστάτες, κάτι αντίστοιχο κυριάρχησε στην Καστοριά.

Ώσπου η απραξία έγινε κανόνας και αρετή η... τιμιότητα. Ο καλός δεν κρίνεται από το έργο του, αλλά από τις προθέσεις του, το παράστημά του. Και βέβαια από το γεγονός ότι δεν υπάρχουν πια, δεν υπάρχουν τουλάχιστον ως τώρα αληθινά ξεχωριστοί. 

Ο Σταυρός στο Μαύρο Βουνό της Καστοριάς·
ένα από τα λίγα "έργα" των τελευταίων ετών. 

ΟΤΑΝ ΚΑΠΟΙΑ ΣΤΙΓΜΗ έλθει ίσως η εποχή που θα μπορούν τα πράγματα να λέγονται με το όνομά τους, γι’ αυτούς που πέρασαν και ό,τι έκαναν ή καλύτερα για τα χρόνια που πέρασαν και οδήγησαν την Καστοριά στο 2021, που όλοι πλέον αναγνωρίζουν την ζοφερή της κατάσταση, θα μπορούσαν να γραφτούν και πολλά με το πλήρες ονοματεπώνυμό τους. 

Πολλά που δεν αφορούν μόνο τον κόσμο της δημόσιας ζωής και της εγχώριας πολιτικής ή του παρεμβατικού κλήρου, αλλά και την ενημέρωση, την δημοσιογραφία, τους επιστημονικούς φορείς, τον κόσμο της γούνας και προπαντός των δανείων που χαρίστηκαν και για τον λόγο αυτό χαντακώθηκε οριστικά η Καστοριά. Για την Αρχιτεκτονική Σχολή που δεν έγινε, για τον «τόπο τέλεσης γάμων», για την «αμφικτυονία πόλεων», για τις αδελφοποιήσεις, για την επιδρομή της σκοπιανής προπαγάνδας.

Σήμερα, Σεπτέμβριος στο 2021, στις 8 το πρωΐ, μεγάλο τμήμα στο κέντρο της Καστοριάς, υποχρεώνεται να ακούσει πρώτα το στρατιωτικό εγερτήριο και μετά τον εθνικό ύμνο σε καθημερινή βάση. Που εκπέμπεται ως κάτι φυσιολογικό, σαν να είναι η πόλη ένα camp και όχι ένα αστικό σύνολο με δημοκρατικές και κοινωνικές υποδομές.

Ο εθνικός ύμνος μεταδίδεται κάθε πρωί με ηχεία από την στρατιωτική μονάδα στην περιοχή της παλαιάς Μεραρχίας και κανείς δεν διαμαρτύρεται για το γεγονός αυτό. Που ευτελίζει με κάποιο τρόπο τον εθνικό ύμνο σε μια πόλη που κάποτε είχε μέσα στην κατοικημένη της περιοχή πολλά στρατόπεδα, και ενώ οι εποχές ήταν διαφορετικές ίσως και ταραγμένες, όπως την εποχή της δικτατορίας, αλλά κανείς δεν διανοήθηκε να εξάγει τον εθνικό ύμνο στην καθημερινότητα των πολιτών της Καστοριάς αντιμετωπίζοντας τους πολίτες ως επίστρατους.

Σήμερα πάλι, οι πολιτικοί, οι ίδιοι άνθρωποι που έως ένα έτος προηγουμένως, ούτε λίγο ούτε πολύ έμοιαζαν διατεθειμένοι να αναδείξουν σε απόλυτο κυβερνήτη τον εκκλησιαστικό παράγοντα, δεν δείχνουν να αντιδρούν παρά μόνο στις περιπτώσεις που τους ασκηθεί κριτική. Αν τους αφήνεις στην ησυχία και απραξία τους, να παρίστανται στα εθιμοτυπικά και να προβάλλουν την αργομισθία τους, είσαι γι’ αυτούς ο καλύτερος. 

Σήμερα, Σεπτέμβριος στο 2021, στις 8 το πρωΐ, μεγάλο τμήμα στο κέντρο της Καστοριάς, υποχρεώνεται να ακούσει πρώτα το στρατιωτικό εγερτήριο και μετά τον εθνικό ύμνο σε καθημερινή βάση. Που εκπέμπεται ως κάτι φυσιολογικό, σαν να είναι η πόλη ένα camp και όχι ένα αστικό σύνολο με δημοκρατικές και κοινωνικές υποδομές. 

ΑΝΤΙ ΝΑ ΑΣΚΗΘΕΙ κριτική για το γεγονός ότι κανένα σοβαρό έργο δεν θα εκτελεσθεί την επόμενη διετία στην Καστοριά, τα ΜΜΕ που διάκεινται, όπως διάκεινται τέλος πάντων, διατυμπανίζουν ότι θα... αλλάξει το πρόσωπο της Καστοριάς από τον Δήμο Καστοριάς, επειδή θα γίνουν... ενεργειακές αναβαθμίσεις σχολικών κτηρίων και κάποιες... μελέτες (όπως πάλι του Πνευματικού Κέντρου) όπως και… βελτιώσεις υφιστάμενων υποδομών.

Παραδομένη παθητικά η Καστοριά στη απραξία των πολιτικών της, από τους οποίους δεν ακούγεται λέξη για κάτι το ελπιδοφόρο, αλλά αντίθετα αποδοκιμάζεται η κριτική και η διαμαρτυρία, ατενίζει ένα χειμώνα που δεν θα μοιάζει τον προηγούμενο καθώς θα είναι χειρότερος. 

Κι’ αν πέρσι επιβλήθηκε το lockdown και υπήρχαν περιορισμοί της κυκλοφορίας, ώστε η ερήμωση να μοιάζει τεχνητή, φέτος που δεν θα υπάρχουν αυτοί οι περιορισμοί, αλλά αναμένεται εκτόξευση τιμών στην προμήθεια αγαθών, όπως το πετρέλαιο και η αύξηση των τιμών σε είδη πρώτης ανάγκης, ίσως τα πράγματα να μην έχουν πια κανένα προηγούμενο τόσο κακό για να συγκριθούν. 

Και είναι τόσο παράδοξο, που οι εκλεγμένοι της Καστοριάς δεν έχουν την ανάγκη ούτε καν της διπλωματικής συγνώμης.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 23 Σεπτεμβρίου 2021, αρ. φύλλου 1096.