ΟΔΟΣ: Πρόσωπα 2013

ΟΔΟΣ Πρόσωπα 2013 | 9.1.2014

Ένας κούκος την άνοιξη

ΜΕ ΤΑ ΧΘΕΣΙΝΑ υπολείμματα της παρέλασης –η φράση είναι ρηχή για να περιγράψει την αδιαφορία και την απουσία θεατών, ολοκληρώθηκαν και οι φετινές γιορτές της περιόδου Χριστουγέννων-Πρωτοχρονιάς-Καρναβαλιών.

ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ της περιόδου, απόλυτα προσαρμοσμένες στην γενικευμένη κατήφεια, επισημοποίησαν την κατάσταση της πολιτισμικής ασθένειας της Καστοριάς. Η οποία, με την πλάνη του Δήμου να υποστηρίζει ότι τα καρναβάλια είναι κάτι βαθύτερο και μάλιστα «πολιτισμός» και όχι έθιμο και απλή ψυχαγωγία, το μοναδικό θέαμα που είχε να προσφέρει, συμπληρωματικό στις ομίχλες και τις καταχνιές του δωδεκαημέρου ήταν οι αυτοσχέδιες ψησταριές και οι αυτοσχέδιοι (με το αζημίωτο) τηλεπαρουσιαστές τηλεοπτικών καναλιών για τους οποίους η πόλη γκρεμίζει ακόμη και τα τείχη της. Που σε συνδυασμό με τις οσμές και την αιθαλομίχλη των καμινάδων, μετέτρεψαν την πόλη σε κάτι που δεν έχει προηγούμενό του.

ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ και κατά κοινή ομολογία, παρ’ όλο που η προσέλευση των επισκεπτών ήταν μεγάλη,  τα καρναβάλια ήταν πάλι μια από τα ίδια, με μία διαφορά: έμοιαζε με παιδική χαρά. Εγκλωβισμένη ολόκληρη η πόλη στην τουριστικοποίηση ενός πλαστού εθίμου, αλλά και στην υπερβολική ιδεολογικοποίηση μιας παράδοσης που με την σημερινή της εικόνα δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια, πληρώνει τώρα ακριβά το τίμημα:

ΑΥΤΟΙ που διασκεδάζουν είναι κυρίως οι τουρίστες και η νεολαία, ενώ οι καρναβαλιστές είναι αισθητά λίγοι και διαρκώς μειώνονται. Τα καταστήματα  (καφέ μπαρ) είναι γεμάτα, και κλεισμένοι στα σπίτια τους παρακολουθώντας το από την τηλεόραση, όσοι ισχυρίζονται ότι δεν θέλουν να γίνει η Καστοριά, Πάτρα.

ΣΚΟΠΟΣ της δημοτικής αρχής είναι να τα δείξουμε όλα αυτά στην υπόλοιπη Ελλάδα, «ζητιανεύοντας» λίγη τηλεθέαση για να... «διώξουμε το κακό» όπως ισχυρίστηκε κι ο δήμαρχος, και να έρθουν να μας θαυμάσουν στην «πανέμορφη πόλη μας», δηλαδή σ’ αυτήν την καταπληκτική Μητροπόλεως, την Τσόντου Βάρδα, την Τόκα και την Βαλαλά

ΣΕ ΑΥΤΟΥΣ τους σκοτεινούς δρόμους οι οποίοι είναι άδειοι από Καστοριανούς μεγαλύτερης ηλικίας, ενώ η πλειονότητα που διασκεδάζει είναι νεαροί, μαθητές-φοιτητές, και κυρίαρχο στοιχείο είναι το ξέσπασμα και η εκτόνωση (αυτό όμως δεν ισοδυναμεί με καρναβαλίστικο ξεφάντωμα) με μία ατμόσφαιρα παιδικής χαράς, ή στην καλύτερη περίπτωση 5νθήμερης μαθητικής εκδρομή τρίτης λυκείου.

ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ και νεολαία, μετατρέπουν σιγά-σιγά το καρναβάλι σε ένα happening lake-party (σε αντιδιαστολή με το river-party Νεστορίου). Αυτοί διαμορφώνουν ήδη σήμερα το καρναβάλι που θα ζήσουμε αύριο.  Όπως διαμορφώθηκε με την επιρροή του δήμου Καστοριάς το καρναβάλι (διάβαζε ραγκουτσάρια) που ζούμε σήμερα: αποτέλεσμα του οποίου είναι και η απάθεια των θεατών της παρέλασης στην θέα γελοιοποίησης ατόμων με ειδικές ανάγκες. Ένα ανθρώπινο τσίρκο σε μία κοινωνία αρχόντων. Βυζαντινών αρχόντων, με βαριά αντεριά.

ΛΙΓΕΣ ημέρες νωρίτερα είχε τελειώσει και το καρναβάλι του Άργους Ορεστικού. Πιο πολύ απ’ όλα εντύπωση προκάλεσε ο θλιβερός επίλογος με αφορμή την αντιαισθητική έμπνευση του βουλευτή Καστοριάς να παρελάσει ως ιερωμένος, συγκεντρώνοντας δηλητηριώδη βέλη σε βάρος του. Μετά βίας γλύτωσε τον λιθοβολισμό από τους υποκριτές και φαρισαίους.

ΣΥΜΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΡΙΑ του και φέτος, η βουλευτής Καστοριάς με την ΝΔ κ. Μ.Αντωνίου, η οποία με διορατικότητα διάρκειας… μερικών λεπτών της ώρας, από εκεί που συνδιασκέδαζε ως «ευλογημένη», όταν αντιλήφθηκε ότι υπήρχαν αντιδράσεις, άρον-άρον μεταβλήθηκε σε εμπροσθοφύλακα της αρετής.

ΣΤΟ ΙΔΙΟ θλιβερό κάδρο και ο δήμαρχος Άργους Ορεστικού, που ενώ ξεκαρδιζόταν με την καρδιά του από το δήθεν σατυρικό θέαμα, μέσα σε μία νύκτα μεταβλήθηκε σε ζηλωτή. Το περιστατικό, το οποίο στο σύνολό του, χαρακτηρίσθηκε «ως απίστευτο» από παρουσιαστή κεντρικού δελτίου ειδήσεων μεγάλου τηλεοπτικού σταθμού, για το προφανές της τραχύτητας και αισθητικής βαρβαρότητας, μάλλον δεν αξιολογήθηκε όπως θα έπρεπε από τους πρωταγωνιστές.

ΠΑΡΕΜΠΙΜΠΤΟΝΤΩΣ κανείς δεν αναρωτήθηκε γιατί άραγε οι εκδηλώσεις του Άργους Ορεστικού ή του Μαυροχωρίου που χρονικά προηγούνται από τις αντίστοιχες της Καστοριάς, και ως έθιμα είναι αρκετά παλιά, ονομάζονται «καρναβάλια» και όχι «ραγκουτσάρια», όπως θα έπρεπε λογικά, αν πράγματι τα Καστοριανά Καρναβάλια που εορτάζονται στις 6, 7 και 8 Ιανουαρίου είχαν παραδοσιακά το ψευδώνυμό τους «ραγκουτσάρια», το οποίο υποστηρίζουν με φανατισμό, όσοι έχουν μάλλον επιδερμική σχέση με το έθιμο.

ΓΙΑΤΙ άραγε, αν κάποιος ντυθεί με μια στολή και διασκεδάσει στο Άργος Ορεστικό είναι απλά «καρναβάλι», και αν με την ίδια στολή, λίγες ημέρες αργότερα ξεφαντώσει στην Καστοριά, ο ίδιος γίνεται «ραγκούτσαρος»;

Η ΑΝΑΛΥΣΗ γύρω από τα καρναβάλια και τον λάθος προσανατολισμό τους, μπορεί να είναι απεριόριστη. Στο φύλλο αυτό όμως, παρουσιάζονται τα δέκα πρόσωπα που διακρίθηκαν το 2013 και υποδείχθηκαν από φίλους και αναγνώστες της ΟΔΟΥ. Οπότε τα καρναβάλια περνούν σε δεύτερη προτεραιότητα. Στο επόμενο φύλλο της ΟΔΟΥ θα υπάρξει σχετικό σχόλιο για όσα προκάλεσε ο ίδιος και όσα έγιναν σε βάρος του βουλευτή Καστοριάς.

ΘΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙ τέλος πάντων ο αναγνώστης ότι μερικά από τα πρόσωπα που επιλέχθηκαν, φιγουράρουν σχετικά συχνά στις ετήσιες λίστες της ΟΔΟΥ. Και αυτό έχει την εξήγησή του, αφού είναι λίγοι όσοι μονοπωλούν την δημόσια ζωή της Καστοριάς, διαγκωνιζόμενοι μεταξύ τους και παραγκωνίζοντας ταυτόχρονα, κάποιους άλλους.

ΤΟ 2013 υπήρξε χρονιά στην διάρκεια της οποίας επισημοποιήθηκαν και καθιερώθηκαν σημαντικές μεταβολές στην καθημερινότητα των Ελλήνων, αν όχι αποκλειστικά, κυρίως λόγω της επιβολής των μνημονιακών μέτρων. Μια χρονιά στην οποία, άρχισε να διαγράφεται σε αδρές βεβαίως γραμμές η νέα, μετά το ναυάγιο της προηγούμενης κατάστασης εποχή. Και από την οποία η Καστοριά, εξέρχεται βαρύτατα τραυματισμένη και σε μειονεκτική θέση και κατάσταση.

ΟΙ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ των προσώπων που ασκούν δημόσια δράση στην Καστοριά και τα αποτελέσματα της προσφοράς τους, περιγράφονται ως απλά ασήμαντα, αν όχι απογοητευτικά, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά αυτούς που ασκούν εξουσία. Σχεδόν σε κανένα επίπεδο ή βαθμό δεν σημειώθηκε οτιδήποτε θα μπορούσε να θεωρηθεί ενθαρρυντικό ή επένδυση για το μέλλον.

ΚΑΙ ΣΕ Ο,ΤΙ αφορά τους περισσότερους, έντονη ήταν η αίσθηση ότι και οι αξιωματούχοι του τόπου, μέσα στο 2013 δεν ήταν τίποτε περισσότερο, από αργόμισθοι. Οχυρώνονται πίσω από την φθηνή δικαιολογία της κρίσης και όχι μόνο δεν πράττουν, αλλά ούτε καν προσπαθούν, ούτε σχεδιάζουν.

ΚΙ ΟΛΑ ΑΥΤΑ παρά το γεγονός, ότι δεν είναι υπερβολή να αναφερθεί ότι το 2013 ήταν μεταξύ άλλων και η πρώτη χρονιά, μετά από αρκετά χρόνια, που διαφάνηκαν κάποιες πρώτες θετικές ενδείξεις, ότι η χώρα θα κατορθώσει επιτέλους κάποια στιγμή να ξεπεράσει την κρίση.

ΩΣΤΟΣΟ η Καστοριά, όχι μόνο δεν κέρδισε τίποτε περισσότερο, αλλά ούτε καν διατήρησε τα «κεκτημένα» της. Αντίθετα, έχασε σχεδόν τα πάντα, με αποτέλεσμα το μέλλον του τόπου και ειδικά οι προοπτικές των νέων γενεών, να διαγράφεται μάλλον ζοφερό και απογοητευτικό. Μόνο η μεμονωμένη ιδιωτική ή συλλογική δραστηριότητα κατεγράφη θετικά. Φέρνει όμως ποτέ ο ένας κούκος την άνοιξη;

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 9 Ιανουαρίου 2014, αρ. φύλλου 722