6.12.16

ΛΑΖΑΡΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΙΔΗ: Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική

ήτοι περί του ορθώς λέγειν τε και γράφειν

-«Ημαρτημένα» της ημετέρας στήλης (λόγω computer) της 16.06.2016, στο άρθρο μας Ιστορικό Αρχείο: Θα θελήσω να συμβάλλω. Το ορθόν: να συμβάλω. β’) Τα λόγια μου αυτά έστησαν…αντί του ορθού έστωσαν. Τα λόγια έστωσαν = ας είναι ταπεινό μνημόσυνο. Στην γλωσσική μας στήλη (σελ.17): α’. ε-νόχληση των… φαγούρων, αντί του θεωρητικού ορθού των φαγουρών, αλλά η γενική αυτή δε χρησιμοποιείται. Στο 4ο εδάφιο εγράφη: παρεμπιπτόντως αναφέρει, ενώ η δική μου επισήμανση ήταν: παρεπιπτόντως αναφέρει. Στο 5ο εδάφιο: εγράφη εσφαλμένως: το ορθόν: να ανταπεξέλθει: Διορθώνω εκ νέου: το ορθόν: να αντεπεξέλθει.

-Στην Θεία λειτουργία μιας μονής. Στο δεξιό αναλόγιο η ηγουμένη, η οποία και έψαλε -ανέγνωσε- την περικοπή Επιστολής του Αποστόλου Παύλου. Ο ιερεύς: ειρήνη σοι των αναγιγνώσκοντι. (ουδείς ψόγος ή σχόλιο επικριτικό), απλή υπόμνηση. Επειδή η αναγνώσασα είναι γυνή, το ορθόν: ειρήνη σοι τη αναγιγνωσκούση ή τη αναγνούση (ειρήνη σε σένα (ω γύναι), η οποία αναγιγνώσκεις ή που ανέγνωσες….

-17.04.2016 Mega.(μετάφραση έργου στα ελληνικά, στο οποίο εμφανίζονταν εικόνες άγριες με ερπετά). Ο σχολιαστής είπε: επέρχονται υπέροχα πράγματα! Παρενθετικά σημειώνω: έχουμε οξύμωρο σχήμα: επιτίθενται υπέροχα πράγματα (ερπετά). β’. Η φράση ταιριάζει μόνο ειρωνικά, γιατί υπονοεί εικόνες άγριες. Διαφορετικά έπρεπε να ειπεί: ακολουθούν, έρχονται, εμφανίζονται άγριες εικόνες με ερπετά.

-16.06.2016. Τοπικός Τύπος. Σε γραπτά τους κείμενα μερικοί μετά από τελεία αρχίζουν νέα πρόταση με το αναφορικό που (κανονικά αντί τελείας χρειάζεται κόμμα ,). Δεν είναι σωστή σύνταξη, όπως δεν μπορούμε μετά από τελεία να αρχίσουμε πρόταση με το ο οποίος, οι οποίοι. β’) στην αρμοδιότητα του οποίου υπάγονταν το κτήριο. Το πιο ορθόν: το κτήριο υπαγόταν (στην καθαρεύουσα υπήγετο). Βέβαια συνηθίζουμε να λέμε και να γράφουμε: το έθιμο συνεχίζονταν αντί του πιο σωστού: συνηθιζόταν (συνηθίζετο).

-16.06.2016. Τοπ. Τύπος. α’) χρήχζει συνεχούς ανάλυσης. Επειδή το χρήζει είναι ρήμα λόγιο (καθαρευούσης), πιο ορθό: συνεούς αναλύσεως (και αισθητικά ταιριάζει). Στην δημοτική η γενική ενικού έχει δύο -νόμιμες- καταλήξεις: της Άνοιξης ή της Ανοίξεως, της υπεράσπισης ή της υπερασπίσεως. β’. Του επιστημονικού σοσιαλισμού στις σκληρά εκμεταλλευόμενες και δοκιμαζόμενες χώρες. Η μετοχή εκμεταλλευόμενες εδώ δεν ευσταθεί, διότι το εκμεταλλεύομαι είναι ρήμα (φαινομενικά ) μέσης φωνής αλλά με μέσο δυναμικό ή μέσο ωφελείας. Δηλ. έχει ενεργητική σημασία: π.χ. Ο έμπορος εκμεταλλεύεται τον υπάλληλό του. Δε λέγεται: ο υπάλληλος εκμεταλλεύεται από τον έμπορο, αλλά: ο υπάλληλος είναι ή γίνεται θύμα εκμεταλλεύσεως. Συνεπώς εν προκειμένω: χώρες που είναι ή γίνονται με σκληρό τρόπο θύματα εκμεταλλεύσεως και δοκιμάζονται (σκληρά).

-17.06.2016 Κοσμογυρισμένος έχει πολλά να πει. Γυρισμένος είναι μέσης φωνής και όμως εδώ λειτουργεί με ενεργητική φωνή: αυτός που ταξίδεψε, που πραγματοποίησε ταξίδια στον κόσμο. Όπως λέγομε: είμαι φαγωμένος. (Δεν έχω φαγωθεί, αλλά έχω φάγει) Ήδη στους Ελληνιστικούς χρόνους είχε αρχίσει η γλώσσα εν τη εξελίξει να αλλάζει, να γίνεται πιο ομαλή, πιο βατή (στην σύνταξη) ή να υφίσταται διάφορες αλλοιώσεις.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 23 Ιουνίου 2016, αρ. φύλλου 841



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ