ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ: Η προσφορά του Βράχου στον Μακεδονικό Αγώνα [VI]

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ 

Ο Νικόλαος Στέργιος καταγόταν από τον Βράχο της Καστοριάς και συμμετείχε στον αγώνα για την Μακεδονία ως πράκτορας Γ’ τάξης. Για τον Νικόλαο δεν έχουμε καμία πληροφορία από πού κατάγεται ενώ είναι καταχωρημένος ως Βραχιώτης. Μάλλον μπορεί να ήταν βλάχος και να είχε κοπάδι στο Βράχο και έδρασε στην περιοχή των Οντρίων.

ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΗΝΑΣ 

Ο Ιωάννου Μηνάς άλλος ένας αγωνιστής από τον Βράχο στον μακεδονικό αγώνα που ήταν στην ομάδα του Λεωνίδα και Νταβέλη που δρούσαν από τα Όντρια και Σηνάτσικο Κοζάνης μέχρι τον Όλυμπο. Και είναι καταχωρημένος στο Μακεδονικό Μουσείο Κοζάνης, στην ομάδα του Λεωνίδα ως μακεδονομάχος οπλίτης. Ο πατέρας του Μηνά ήταν ο Νάκης Ιωάννου που η γυναίκα του ήταν από τους Μηλέους δεν ήμαστε σίγουροι. 

Ο Νάκης είχε τέσσερα παιδιά. Τον Μηνά, τον Αντώνη, τον Γιώργο και τον Κώστα, όλοι γεννημένοι στο Βράχο (Σκούντσικο). Ο Νάκης σε μια διαμάχη με έναν Τούρκο τον χτύπησε και τότες φοβούμενος από την εκδίκηση του Τούρκου έδιωξε τα παιδιά του προσωρινά να περάσει το κακό. Ο μεγαλύτερος γιος τους ο Μηνάς νέος τότε είκοσι χρονών και ζωηρός και αδάμαστος πήγε με τους κλέφτες που πολεμούσαν τους Τούρκους τους τουρκοαρβανήτες και τους βουλγαροκομιτατζήδες. Οι Τούρκοι τους λέγαν κλέφτες γιατί με το καριοφίλι βγήκαν στα βουνά και στα όρη αυτοί οι αδάμαστοι κλεφτουριά κλεφτοαρματολοί να χτυπάν τους Τούρκους ακόμα και στη φωλιά τους. 

Σε αυτήν την περιβόητη ομάδα πήγε ο Μηνάς στην ομάδα του καπετάν Λεωνίδα με πρωτοπαλίκαρο τον Νταβέλη. Σε αυτήν την ξακουστή ομάδα που είχε 65 γενναίους αρματολούς και είχε ορμητήριο από τα Όντρια μέχρι τον Όλυμπο ενδιάμεσα το Βόιο το βουνό Σηνάτσικο Κοζάνης. Η καταγωγή του Λεωνίδα ήταν από τη Σαμαρίνα. Άνοιξη του 1854 με την κήρυξη του Ελληνοτουρκικού πολέμου επαναστατούν οι κάτοικοι των Βλαχοχωρίων της Πίνδου και Σαμαρίνας και τότες ο Λεωνίδας Χατζημπήρος, το 1855 έκανε δικό του ασκέρι. Ήταν μορφωμένος καπετάνιος που παράτησε την περιουσία του για την απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας. 

Μια μέρα στο λημέρι στον Όλυμπο ψήσαν ένα κριάρι και όταν έφαγαν ο Μηνάς πήρε το κόκκαλο της πλάτης την σπάλα που λέμε να την διαβάσει. Ο Μηνάς είχε μάθει από έναν Βούλγαρο να μελετάει την πλάτη του ζώου. Και όταν την διάβασε ταραγμένος κούνησε το κεφάλι του αμίλητος. Και ο καπετάνιος λέει: Ορέ Μηνά! Τι διάβασες στη ΣΠΑΜ; Κακά μαντάτα καπετάνιε σε λίγες μέρες θα έχουμε σύγκρουση με τους Τούρκους και θα χαθούν τρεις από μας. Και αλήθεψε το κακό, δυο αντάρτες σκοτώθηκαν και ο Λεωνίδας τραυματίστηκε βαριά στο πόδι και μετά από αρκετό καιρό πέθανε από γάγγραινα εξαιτίας του τραύματος. Ο Μηνάς μετά από δέκα χρόνια περίπου στο αρματολίκι ήρθε στο Βράχο και παντρεύτηκε από τη Λάγγα τη Δέσπω του Καρρά. 

Η Δέσπω είχε δύο αδελφές την μια που ήταν παντρεμένη με τον Κουτσόρη από τη Λάγγα και η άλλη στη Ζώνη. Παντρεύτηκε τον Κεραμάρη.  Ο σημερινός καρδιολόγος στο νοσοκομείο Καστοριάς, είναι απόγονο ς από τη Ζώνη  που είχαν μετακομίσει στο Τσοτύλι. Οι Λαγγιώτες η οικογένεια του Καρρά οι Θεοχαραίοι και Τουλαίοι το 1876 φύγαν στην Καρδίτσα στο χωριό Λουτρό που είναι μέχρι σήμερα. Και ο Μηνάς μετά από τρία χρόνια το 1879 ακλούθησε τα πεθερικά του στο Λουτρό Καρδίτσας. Ο Μηνάς απόκτησε τέσσερα παιδιά δύο γιους και δύο κόρες τον πρώτο τον Βασίλη, τον Γιάννη, την Κωνσταντίνα και την Ελένη. 

Μετά την απελευθέρωση του 1912 από τους Τούρκους οι Βραχιώτες πήγαιναν στη Θεσσαλία για δουλειά χτίστες και κεραμάριδες. Στην Καρδίτσα μεταξύ Λουτρό και Καρδίτσα υπάρχει το χωριό Καλλιφώνι και οι Βραχιώτες είχαν κεραμαργιό εκεί. Συνέταιρος δούλευε και ο Γιάννης του Μηνά. Και αυτή την εποχή ο Γιάννης του Μηνά γνώρισε τους Βραχιώτες, καταγωγή του πατέρα του. 

Πριν το 1940 ο Γιάννης είχε κεραμαργιό στο Λουτρό και συνέταιρο είχε τον Θωμά Κυριαζόπουλο και το Θωμά Βραγγάλα και δούλευαν μαζί και το 1945 με 1946 και μετά τον εμφύλιο είχαν το κεραμαργιό στο Λουτρό. Και όλα αυτά μου τα διηγήθηκε ο εγγονός του Μηνά ο Θανάσης παιδί του Γιάννη. Σήμερα είναι 82 χρονών γεννήθηκε το 1930. Και έρχεται κάθε καλοκαίρι στο Βράχο στις ρίζες του παππού του. 

Το 1954 υπηρετούσε στρατιώτης στην Κοζάνη και πήρε οχταήμερη άδεια και αντί να πάει στο Λουτρό στο χωριό του ήλθε να γνωρίσει όπως μου διηγήθηκε το χωριό του παππού του Μηνά. Πέρασε από το Τσοτύλι που ήταν συγγενής της μάνας του οι Κεραμαραίοι και την άλλη μέρα ξεκίνησε με ένα φορτηγό μέχρι το Πολυκάστανο και με τα πόδια πήγε στη Ζώνη και από τη Ζώνη μέσω  Κρυονέρι έφτασε στον Βράχο. Στο Βράχο φιλοξενήθηκε στον Θεόφιλο  Κυρκόπουλο γαμπρός του Θωμά Κυριαζόπουλο. Στο σπίτι το Κυρκοπουλέικο παλιά ήταν το σπίτι του Νάκη Ιωάννου.

ΤΕΛΟΣ

  

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 16 kai 23 Νοεμβρίου 2017, αρ. φύλλων 910 & 911

Σχετικά:

• ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ: Η προσφορά του Βράχου στον Μακεδονικό Αγώνα [I]
• ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ: Η προσφορά του Βράχου στον Μακεδονικό Αγώνα [II]
• ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ: Η προσφορά του Βράχου στον Μακεδονικό Αγώνα [III]
• ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ: Η προσφορά του Βράχου στον Μακεδονικό Αγώνα [IV]
• ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ: Η προσφορά του Βράχου στον Μακεδονικό Αγώνα [V]
• ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ: Η προσφορά του Βράχου στον Μακεδονικό Αγώνα [VI]