7.8.18

ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ: Η προσφορά του Βράχου στον Μακεδονικό Αγώνα [V]




ΜΕΛΙΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ

Καταγόταν από τον Βράχο Καστοριάς και έδρασε ως πράκτορας Γ’ τάξης. Ο Στέργιος Μέλιος γεννήθηκε το 1868-1953 ήταν πολύ διπλωμάτης και τα είχε με όλους καλά χωρίς να δουλεύει. Στο Βράχο, Μπέηδες ήταν δύο αδέρφια ο Χασάν-Μπέης και ο Βελής-Μπέης. Ο ένας ήταν στρατιωτικός που ζούσαν στην Νεάπολη και στο Βράχο είχαν το καλοκαιρινό σπίτι κονάκι πίσω από το Κοσμοπουλέικο και ο Στέργιος ο Μέλιος τον είχαν βάλει οι Μπέηδες να εισπράττει τους φόρους μαζί με τον Μήτρο Βραγγάλα και το Νάσιο Μπάκο, γι' αυτό ο Στέργιος Μέλιος τα είχε καλά με τους Μπέηδες που μιλούσαν καλά ελληνικά και ήταν φιλέλληνες.

Στο ημερολόγιο του Βάρδα αναφέρει: «Μετά τα επεισόδια στη Βασιλειάδα, η τούρκικη ηγεσία επικήρυξε τον Βάρδα και τον προστάτεψαν οι Μπέηδες του Βράχου που ζούσαν στην Νεάπολη». Μ' αυτές τις γνωριμίες κατάφερνε χωρίς να τον υποψιάζονται να κατεβαίνει στην Μητρόπολη και να δίνει πληροφορίες στο δεσπότη Καραβαγγέλη για τις κινήσεις του τούρκικου στρατού και τα βουλγάρικα σώματα τους κομιτατζήδες. Ήταν πληροφοριοδότης και γνώριζε προσωπικά τον Τσόντο Βάρδα. Ήταν πολύτιμη η δράση του στον μακεδονικό αγώνα, ώστε να μείνει η Μακεδονία ελεύθερη.

Παντρεύτηκε τρεις φορές και έκανε εφτά παιδιά. Με την πρώτη την Βασιλική Πετροπούλου από την Κυψέλη έκανε την Θυμιανή, την Κυράτσω, την Βάια, την Θωμαή και την Ευγενία. Η δεύτερη γυναίκα του ήταν η Γιωργούλα από του Γιωσαίους και απέκτησε την Φώτο και τον Γιώργο που έμεινε μαζί του. Και η Τρίτη γυναίκα του από τη Λάγγα που δεν έκαναν παιδιά. Η Μαρία ή Στέργινα που θυμόμαστε έφερε από την Λάγγα μια θυγατέρα την Θωμαή που παντρεύτηκε τον Δημήτρη-Μήτσο Κοσμόπουλο.

ΜΠΑΚΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ

Καταγόταν από τον Βράχο της Καστοριάς και έδρασε ως πράκτορας Γ’ τάξης. Ο Σταύρος Μπάκος γεννήθηκε περίπου το 1850 με 1860. Έκανε μεγάλη οικογένεια είχε πέντε παιδιά τον Αθανάσιο (το Νάσιο Μπάκο), μια μεγάλη προσωπικότητα του χωριού, την Ευαγγελία, την Αγόρω, την Γιαννούλα και τη Δήμητρα που παντρεύτηκε τον Χρήστο Κυρκόπουλο και απέκτησαν πολλά παιδιά. Η Δήμητρα ή Χρήσταινα Κυρκοπούλου ήταν μια δυναμική γυναίκα. Την Βασιλική που παντρεύτηκε τον αμερικάνο Γιώργο Αδαμόπουλο και του έδωσαν οικόπεδο στο σημερινό σπίτι δίπλα στο Μπακέικο.

ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ (ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ)

Καταγόταν από τον Βράχο της Καστοριάς και συμμετείχε στον κατά των κομιτατζήδων ως πράκτορας Γ’ τάξης. Ο Παπαπέτρος γεννήθηκε στο Καστανόφυτο το 1868. Απεβίωσε το 1935, η οικογένεια του Παπαπέτρου ήρθε στο Βράχο από το Καστονόφυτο γύρω στα 1880, ζητώντας δουλεία από τον Μπέη του Βράχου. Γιατί στο Καστανόφυτο οι κομιτατζήδες τους πίεζαν να γίνουν Εξαρχικοί. Ο πατέρας του Χρήστος Αδάμος είχε τρία παιδιά, τον Πέτρο, μετέπειτα παπάς, τον Νικόλαο και τον Βασίλειο.

Ο Πέτρος παντρεύτηκε την Μέλλιου Μαρία περίπου το 1885 και απέκτησαν 8 παιδιά. Την Αρετή, τον Γιώργο, την Δέσποινα, τον Βαγγέλη, τον Γιαννούλη, τον Σωτήρη, τον Θεόδωρο και τον Αποστόλη. Ήταν και ο πρώτος παπάς του χωριού μας. Το πότε έγινε παπάς ακριβώς δεν ξέρουμε, σίγουρα μετά την παντρειά. Ρώτησα στη Μητρόπολη να μάθω, αλλά χαρτιά να δείχνουν πότε χειροτονήθηκε δεν υπάρχουν, γιατί το Δικαστικό Μέγαρο που είχαν όλα τα αρχεία κάηκε το 1944. Στον κατάλογο του μακεδονικού αγώνα που τον έχουν Παπαπέτρος Χρήστος σαν επίθετο έπαιρναν το όνομα του πατέρα τους.

ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ

Γεννήθηκε στο χωριό Βράχος του νομού Καστοριάς και έδρασε ως πράκτορας Β’ τάξης. Διορίστηκε πρόεδρος της τοπικής Εθνικής Επιτροπής από τον Γ. Τσόντο (Βάρδας), ο οποίος είχε αναλάβει να οργανώσει την άμυνα του χωριού. Ο Βράχος είχε σύμφωνα με τον ίδιο τον Βάρδα, ιδιαίτερη στρατηγική σημασία καθώς ήταν τα γειτονικότερα στα σλαβόφωνα χωριά των Καστανοχωρίων, γεγονός που το καθιστούσε εύκολο στόχο των κομιτατζήδων αλλά και ιδανικό ορμητήριο των ελληνικών ανταρτικών ομάδων.

Ο Πετρόπουλος ήταν επιφορτισμένος να συντονίζει τους οδηγούς και τους αγγελιοφόρους των σωμάτων όπως επίσης και να στρατολογεί νέα και ικανά μέλη προς επάνδρωση των τελευταίων. Έλαβε μέρος σε επιχείρηση στο Πετροπουλάκι και στο Καστανόφυτο της Καστοριάς με τους Βάρδα και Σ. Δούκα (Μάλλιος) το καλοκαίρι του 1905. Αργότερα συνεργάστηκε με τον Ν. Λαχτάρα σε επιδρομή στο Καλοχώρι Καστοριάς και με τον Γ. Φαληρέα (Ζάκας) στην κατάληψη του χωριού Πετροπουλάκι. Αυτά τα έχω πάρει από το βιβλίο του Μέρτζου «Οι γηγενείς μακεδονομάχοι», που είναι γραμμένα στο Υπουργείου της Εθνικής Άμυνας στο γραφείο αντίστασης στην επετηρίδα του Μακεδονικού αγώνα.

Οι Πετροπουλαίοι πριν το 1890 ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στον Βράχο από την Κυψέλη γιατί κάποιος από την οικογένεια σκότωσε κάποιον τούρκο στην Κυψέλη και εγκατέλειψαν την Κυψέλη και ήρθαν στον Βράχο. Το σπίτι τους ήταν εκεί που είναι του Κοσμόπουλου σήμερα. Με το καινούργιο Σύνταγμα το 1908 το νεότουρκο κόμμα έδωσε γενική αμνηστία και τότες μάλλον έφυγαν για το Άργος Ορεστικό. Ο Πετρόπουλος είχε επτά παιδιά, το Σωτήρη, το Νίκο, που είχε χάνι, την Θημιανή, τη Μάχη, την Αθηνά, την Πανάγιω και την Ρούσα.       

[συνεχίζεται]


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 9 Νοεμβρίου 2017, αρ. φύλλου 909


Σχετικά:


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ