ΛΑΖΑΡΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΙΔΗ: Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική

ήτοι περί του ορθώς λέγειν τε και γράφειν

 Α. 25.5.2018 (από την παρουσίαση της λαογράφου –αλλά και με λογοτεχνική πνοή– κ. Μαρούλας Γκαμπέση «Δύο Μητέρες...») «Η κυρία Τριανταφυλλιά στρώθηκε στο «τεζιάκι» στο διάλεγμα, στο ράψιμο, στη μηχανή». Η εύπλαστη και ευλύγιστη ελληνική γλώσσα: με τις τρεις τελευταίες λέξεις η κ. Μαρούλα έπλασε ανεπαίσθητα ιαμβικό στίχο. Και αλλού: Κυλούσε ο καιρός και φεύγανε τα χρόνια. Το όλο κείμενο έχει ζωντάνια τόσο με το περιεχόμενο, όσο και με τις εκφραστικές αφηγήσεις.

Β. 25.5.2018 περιοδικό. Ένας που απήλαυσε την θεραπεία... Συνηθίζεται στον Αόριστο του απολαύω ο λαθεμένος τύπος απήλαυσα (καθαρευουσιάνικος;) αντί του ορθού: απέλαυσα.

Γ. 23.5.2018 Περιοδικό. Ζούσε ο Μιχαήλ Χωνιάτης ως μοναχός με ησυχία και νήψιν. α) με ησυχία. Εδώ δεν είναι η δική μας ησυχία (παιδιά, κάνετε ησυχία!), αλλά η θεώρηση και ο κανόνας των Ησυχαστών (14ος αιώνας). β) έζησε με νήψη. Η λέξη μας παραπέμπει στο αρχαίο ρήμα νήφω, συνήθως μόνο στον ενεστώτα, αόριστος ένηψα. Συνηθισμένη στην εκκλησιαστική γλώσσα η μετοχή νήφων. Το ρήμα σημαίνει είμαι νηφάλιος στον νου και στην καρδιά και εξ αυτού: σωφρονώ, είμαι συνετός. Κυρίως, είμαι μυαλωμένος και προσέχω, πρβλ το αρχαίο ρητό: νάφε και μέμνασο απιστείν (δωρικοί τύποι αντί για νήφε συ και μέμνησο...). Ο Πλούταρχος για τον Αγισήλαο, βασιλιά της Σπάρτης: έζησε «πεφροντικώς και νήφων»: έχοντας φροντίσει για όλα και σωφρονών σε όλα. Να θυμηθούμε κια την προτροπή του Αποστόλου των Εθνών Παύλου προς Τιμόθεον: «Νήφε εν πάσι». Συνιστά σύνεση σε όλα «ο Εθνών Κήρυξ και Φωστήρ τρισμέγιστος» Άγιος Παύλος. γ) Χωνιάτης. Η Μικρασιατική πόλη Χώναι (αι Χώναι) είναι η πόλη Κολοσσαί, στους κατοίκους της οποίας ο Απόστολος Παύλος απευθύνει την επιστολή: προς Κολασσαείς. Ευκαιριακώς: Παραθέτω και ια ρήση του ΜΙχ. Χωνιάτη: Θεού διδόντος το δύνασθαι. Ο Θεός που δίνει την δύναμη. Αιώνες τώρα στα χείλη των Χριστιανών: Με την δύναμη του Θεού.

Δ. 31.5.2018 (Από δήλωση του φιλολόγου – ιστορικού Σαράντου Καργάκου) α) Λογοπαίγνιο με ονόματα: Άκουσα δηλώσεις Τραμπ και Μακρόν και τραμπαλίστηκα επί (Μ)μακρόν! β) ειρωνικά τους αποκαλεί στα Λaτινικά salvatores mundi, δηλαδή Σωτήρες του Κόσμου. Αυτοί οι Σωτήρες ... επιτρέπουν την πώληση όπλων! Και η ρήση του λογιωτάτου Καργάκου: (πάλι Λατινικά). Το gentium jus (δηλαδή το δίκαιον των Εθνών) έγινε κλοτσοσκού-φι στα πόδοα των δυνατών. Είναι σαν παράφραση της Θουκυδίδειας ρήσεως: Αιεί καθέστηκε τον ήσσω υπό του ισχυροτέρου κατείργεσθαι: έχει γίνει καθεστώς: Ο μικρότερος (και συνεπώς ασθενέστερος) να εμποδίζεται πάντοτε από τον πιο δυνατό. Να κρίνετε, φίλοι αναγνώστες, την στάση των Αμερικανών και Γερμανών και των άλλων στο Σκοπιανό για τα άνομα σχέδια και τα γεωπολιτικά τους συμφέροντα. Θεέ μου, έως πότε θα επιτρέπεις την συνεχή ανομία και την εις βάρος μας αδικία;

Φωτογραφία: Λεπτομέρεια αττικού ερυθρόμορφου αγγείου (470-450 π.Χ.) που απεικονίζει μαθητή της αρχαίας Ελλάδας να διαβάζει κύλινδρο παπύρου (πιθανότατα ποίημα Ησιόδου). Αποδίδεται στον ζωγράφο Ακεστορίδη, το θραύσμα του αγγείου εκτίθεται στο μουσείο Paul Getty, του Λος Άντζελες των ΗΠΑ. Το πραγματικό όνομα του ζωγράφου είναι άγνωστο, προσδιορίζεται από τους μελετητές μόνο από τα υφολογικά χαρακτηριστικά των έργων του. Τον αποκαλούν έτσι, διότι σε πολλά αγγεία του υμνεί την ομορφιά του «Ακεστορίδη», με την επιγραφή «Καλός».

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις  17 Μαΐου 2018, αρ. φύλλου 936