9.1.17

Τα βιβλία


Η Άννα Παπαδοπούλου-Μελά υπήρξε φύση καλλιτεχνική και ευαίσθητη αλλά και δυναμική, μαχητική γεμάτη αλτρουισμό και με παντοτινή διάθεση προσφοράς. Τα ημερολόγιά της τα διακρίνει η καλλιγραφική εμμονή και η υποδειγματική καλλιέπεια. Συχνά τις σελίδες του κοσμούν ακουαρέλες με άνθη. Το πατρικό σπίτι της ΑΠΜ στην Αθήνα υπήρξε σωστό «κέντρο διερχομένων των καλλιτεχνών και ζωγράφων της εποχής. Ανάμεσα τους συναντάμε τα ονόματα των: Λύτρα, Ιακωβίδη, Προσαλλέντη, Σοφίας Λασκαρίδου -της Μούσας του αυτόχειρα αισθητή Περικλή Γιαννόπουλου κ.α. Από αυτούς η ΑΜΠ ασφαλώς θα δέχθηκε επιρροές ή θα πήρε μαθήματα ή απλά και μόνον την... δημιουργική έφεση και την ξεχωριστή αισθητική έμπνευση. Η ΑΠΜ εκτός από το να ζωγραφίζει ήξερε και να κεντά επίσης εξαιρετικά. Τα ημερολόγιά της των πολέμων καταγράφηκαν στα 42 της τετράδια εκστρατείας. Τα κατάλοιπά της συμπλήρωσαν και 18 επί πλέον τόμοι με αναμνήσεις, φωτογραφίες, γράμματα, αποκόμματα εφημερίδων και περιοδικών.

Μέρος του σημαντικού υλικού έμελλε να καταστραφεί κατά την γερμανική κατοχή όταν οι Ροβιές παραδόθηκαν στις φλόγες από τους κατακτητές. Κατά την περίοδο του εμφυλίου ο γυιός της Αντώνης παρέδωσε για… «καλλίτερη φύλαξη» στον επιστάτη του κτήματος στις Ροβιές όσα γλίτωσαν. Όμως όταν αυτά ξαναζητήθηκαν πίσω αποδείχτηκε ότι ένα μέρος του Αρχείου είχε… χρησιμοποιηθεί ως χαρτί τουαλέτας(!) Ότι τελικά διασώθηκε μαζί με το δικό του προσωπικό ημερολόγιο ο Αντώνης το παρέδωσε στην θυγατέρα του Άννα Παπαδοπούλου–Μελά (εγγονή της ΑΠΜ που φέρει το ίδιο όνομα μ’ εκείνην και αποτελεί καρπό του γάμου του Αντώνη Παπαδόπουλου με την δευτερότοκη κόρη της Πηνελόπης Δέλτα).

Η ευγενική, βαθιά μορφωμένη και αθόρυβη εκείνη γυναίκα (με ζηλευτές σπουδές Ιστορίας στο Κέμπριτζ και αργότερα Οικονομικών στο LSE) καθώς έζησε μεγάλο μέρος της ζωής της στις Ροβιές, όπου και πέθανε το 2011, ταξινόμησε, αντέγραψε με υπομονή και ψηφιοποίησε σε υπολογιστή το αρχείο του πατέρα της Αντώνη καθώς και της γιαγιάς της ΑΠΜ. Το τελευταίο ήταν άθλος πραγματικός γιατί τα «καλλιγραφικά γράμματα» των επιστολών, ημερολογιακών σημειώσεων κ.α. της ΑΠΜ είναι συχνά πολύ δυσανάγνωστα.

Την περιουσία των Παπαδοπουλαίων με διακριτικό τρόπο η εγγονή της ΑΠΜ [τηρώντας και τις οδηγίες από διαθήκη του πατέρα της Αντώνη] παρέδωσε/παραχώρησε στους κατοίκους του χωριού. Περίπου 4.000 στρέμματα ελαιώνων και καλλιεργήσιμης γης αποδόθηκαν τμηματικά από το 1975 μέχρι το 1981 στους κατοίκους της περιοχής. Περίπου άλλα τόσα στρέμματα δασικής έκτασης επίσης αποδόθηκαν από εκείνην στο κράτος. Το υλικό του αρχείου δόθηκε στον γιατρό Α. Σταυρίδη που με τη σειρά του μας χάρισε δυο ανεκτίμητα έργα κοσμήματα εκδοτικής /τυπογραφικής δουλειάς και επιμέλειας: (α) Το πρώτο βιβλίο με τίτλο «Εκεί που δεν πεθαίνουν οι άνθρωποι» με πρόλογο Ν. Μέρτζου το 2008 από τις εκδόσεις «Μίλητος», σελ 402 και (β) το δίτομο «Ως ελευθέρα πολίτις-ημερολόγιο εκστρατείας 1912-1926», σελ 984, πάλι από τον ίδιο εκδοτικό οίκο, τον Νοέμβριο του 2010. Αξίζει να σημειωθεί πως ο Α. Σταυρίδης συναντά το μεγαλείο της ΑΠΜ, και αποφασίζει να ασχοληθεί με  την αλληλογραφία, τις ημερολογιακές της σημειώσεις  και το φωτογραφικό ή δημοσιογραφικό αρχειακό υλικό που η ίδια είχε συγκεντρώσει και φυλάξει,  κατά την διαδικασία ιστορικής έρευνας που έκανε ό ίδιος για το Σανατόριο του Μαινάλου όρους.

Σύνταξη-επιμέλεια: Νώντας Τσίγκας


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 23 Ιουνίου 2016, αρ. φύλλου 841

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ