20.2.19

ΛΑΖΑΡΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΙΔΗ: Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική



ήτοι περί του ορθώς λέγειν τε και γράφειν


Α. Τοπικός Τύπος. (Για τη χρήση της λ. πρόνοια). Η πρόνοια, με τη σημασία : φροντίδα εκ των προτέρων, για να καλύψω ανάγκες της αύριον. Η λ. προέρχεται από το επίθετο ο, η πρόνους =προνοητικός, με την κατάληξη –νοια, πρβλ. έννοια, υπόνοια, μετάνοια, εύνοια, διάνοια. Στον πληθυντικό, δίκην νεολογισμού, πρόνοιες με την έννοια: οι προβλέψεις, οι όροι. (Στον νόμο αυτόν διακρίνεις πρόνοιες για τις ατομικές ελευθερίες).

Β α) Η χρήση της φράσεως: θα μπορούσα, θα μπορούσαμε, όπως θα μπορούσα να πέσω σε λάκκο, θα μπορούσαμε να θρηνήσουμε θύματα, αν αυτό δε συμβεί, θα μπορούσαμε να βρεθούμε ενώπιον όχι απρόβλεπτων καταστάσεων , δεν είναι σωστή διατύπωση, διότι θα μπορούσα (καθαρεύουσα θα ηδυνάμων) σημαίνειν ενέργεια: θα κατέβαλα δύναμιν, θα κατόρθωνα, ενώ θέλουμε να τονίσουμε: θα ήταν ενδεχόμενο, θα ήταν δυνατό. Αυτή η απρόσωπη έκφραση είναι προτιμητέα.

β) με αποτέλεσμα να δεχόμαστε ήττες. (Βέβαια, λέμε: ο ΠΑΟΚ δέχθηκε σκληρό πλήγμα), αλλά εν προκειμένω καλύτερη διατύπωση: με αποτέλεσμα να υφιστάμεθα ήττες. (Συνήθης φράση: παθαίνουμε ζημιές, το αυτοκίνητό μας έπαθε ζημιά), παθαίνουμε ήττες (;)

γ) Αποφασίσαμε να κάνουμε αυτή τη σύσκεψη. (πάλι το κάνω, κάνω…. τα πάντα). Καλύτερα: Αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε αυτή τη σύσκεψη, αποφασίσαμε σε κοινή συνεδρίαση να συσκεφθούμε για τα θέματα α΄, β΄, γ΄ κ.λ.π.

δ) προκλήσεις που μπαίνουν από την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας… (μπαίνουν προκλήσεις. Κάποια ασάφεια) παρεμβάλλει εμπόδια η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας; συναντούμε εμπόδια και προκλήσεις; ή η ηγεσία παρεμβάλλει εμπόδια , που είναι πρόκληση για εμάς.

ε) με ότι αυτό συνεπάγεται το ορθόν; Με ό, τι αυτό συνεπάγεται (το αναφορικό ό, τι , από την καθαρεύουσα: όστις, ήτις, ό, τι).
Ό, τι = οτιδήποτε.

Γ Ο Βουλευτής για να διασκεδάσει αυτά, προέβη στο εξής σχόλιο. Εδώ: να διασκεδάσει αυτά, δεν είναι η διασκέδαση σε πάρτι, η ψυχαγωγία σε κέντρο διασκεδάσεως, αλλά σημαίνει: να διαλύσει την εντύπωση των λεχθέντων. Δηλ. το διασκεδάζω με την έννοια αυτή μας θυμίζει το αρχαίο ελληνικό (δια)σκεδάννυμι και σκεδαννύω= διασκορπίζω, διαλύω. Παρόμοιο παράδειγμα με νόημα: προσπαθώ να απομακρύνω κάτι, να διαλύσω. Τότε ο κ. Παύλος, για να διασκεδάσει τις ανησυχίες και τον φόβο των χωρικών, άλλαξε τη συζήτηση…
Με τη σημασία αυτή είναι λόγια έκφραση.

Δ (Περιοδικό) Με τέτοιο συβαριτισμό μπορούμε απ΄ αυτούς να αναμένουμε σκέψεις σοβαρές; Η λ. συβαριτισμός συνδέεται με την καλοπέραση. Πλάσθηκε από το όνομα: Σύβαρις, πόλη – ελληνική αποικία- στην Κάτω Ιταλία. Μυθώδης κατήντησε ο τρυφηλός βίος των κατοίκων της γνωστών για την καλοπέραση και την φιληδονία τους, από την αρχαιότητα.

Ο Γλωσσαμύντωρ
Λάζαρος Γ. Νικηφορίδης 

Φωτογραφία: Λεπτομέρεια αττικού ερυθρόμορφου αγγείου (470-450 π.Χ.) που απεικονίζει μαθητή της αρχαίας Ελλάδας να διαβάζει κύλινδρο παπύρου (πιθανότατα ποίημα Ησιόδου). Αποδίδεται στον ζωγράφο Ακεστορίδη, το θραύσμα του αγγείου εκτίθεται στο μουσείο Paul Getty, του Λος Άντζελες των ΗΠΑ. Το πραγματικό όνομα του ζωγράφου είναι άγνωστο, προσδιορίζεται από τους μελετητές μόνο από τα υφολογικά χαρακτηριστικά των έργων του. Τον αποκαλούν έτσι, διότι σε πολλά αγγεία του υμνεί την ομορφιά του «Ακεστορίδη», με την επιγραφή «Καλός».

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 1 Νοεμβρίου 2018, αρ. φύλλου 958


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ