23.2.19

ΛΑΖΑΡΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΙΔΗ: Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική



ήτοι περί του ορθώς λέγειν τε και γράφειν


8.11.2018 Ύστερα από απουσία μου 13 ημερών, επιστρέφοντας από Θεσσαλονίκη και ενημερωθείς από την εφημερίδα ΟΔΟΣ, θέλω να ευχαριστήσω ειλικρινώς τους αξιοτίμους κυρίους:
α) Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλο (εν φιλολόγοις και εν ενεργεία συνάδελφο)
β) τον σεβαστό κατά πάντα καθηγητή του Α.Π.Θ. Δημ. Καραμήτσο και ειδικότερα
γ) τον συμπατριώτη μας, λογοτέχνη και συγγραφέα Νώντα Τσίγκα (πάντοτε και μετ’ ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος διαβάζω τα κείμενά του), για τις ορθές και χρήσιμες επισημάνσεις και υπομνήσεις τους για το επίμαχο εδάφιο της στήλης μας (ΟΔΟΣ 18.10.2018: με είπε, με λέγει).

Με την... στερεότυπή μου διατύπωση «αντί του ορθού» εννοούσα, θύμιζα, τον κανόνα της Νεοελληνικής Γραμματικής του Μαν. Τριανταφυλλίδη, ΟΕΣΒ, 1941, σελ.286. Η, έστω, αβλεψία μου με την ως άνω διατύπωση οφείλεται, πιστεύω, και στην από των φοιτητικών ακόμη χρόνων σχηματισθείσαν άποψη για την όσο γίνεται περισσότερη σύγκλιση ενιαίας κοινής νεοελληνικής γλώσσας. Προς τούτο μας είχε επηρεάσει πολύ – έτερος εξ ετέρου σοφός – ο αείμνηστος σοφός καθηγητής μας κ. Ανδριώτης.

Πράγματι, στεναχωρήθηκα, καθώς ακουσίως προξένησα αίσθημα δυσφορίας στον αγαπητό κ. Νώντα Τσίγκα, ο οποίος όμως μου αποδίδει ανύπαρκτη τάση και ζήλο (που δεν υπάρχει) να ... διορθώνω! (ποιός είμαι εγώ; Εγώ να εμφανίζω – φευ! – εμαυτόν αυθεντία) να διορθώνω... λογοτέχνες και ποιητές, των οποίων στην διάρκεια της εκπαιδευτικής σταδιοδρομίας των 32 ετών με πάθος δίδασκα τα έργα τους στο Γυμνάσιο και Λύκειο. Ανίερη επέμβαση όντως θα ήταν να «διορθώσω» γλωσσικούς τύπους π.χ. του Διον. Σολωμού, του Σικελιανού, του Καβάφη και ει τινός άλλου.

Απλώς, για την οικονομία του χώρου της στήλης, για να μη «φιλολογώ», έλαθε η διατύπωση: αντί του ορθού, ενώ ήταν τονιστέο ότι ο Ίων Δραγούμης, εξέχουσα και εμβληματική προσωπικότης του μακεδονικού Αγώνος, έγραφε και μιλούσε κατά την τοπική λαλιά του Βογατσικού – τόπου καταγωγής του πατρός του Στεφάνου Δραγούμη, ως γνήσιος και αληθινός Μακεδών.

ΥΓ. Ο υποφαινόμενος σε συνάντηση με φίλους Καστοριανούς ενίοτε σε συζητήσεις χρησιμοποιώ τους τύπους: τον είπα τον Κώστα, τον έλεγα πάντα ότι δεν έχει δίκαιο. Συνεπώς, πώς θα περιφρονούσα ή θα θεωρούσα ως μη νόμιμη γλωσσικά την ως άνω διατύπωση;

Ο Γλωσσαμύντωρ
Λάζαρος Γ. Νικηφορίδης 

Φωτογραφία: Λεπτομέρεια αττικού ερυθρόμορφου αγγείου (470-450 π.Χ.) που απεικονίζει μαθητή της αρχαίας Ελλάδας να διαβάζει κύλινδρο παπύρου (πιθανότατα ποίημα Ησιόδου). Αποδίδεται στον ζωγράφο Ακεστορίδη, το θραύσμα του αγγείου εκτίθεται στο μουσείο Paul Getty, του Λος Άντζελες των ΗΠΑ. Το πραγματικό όνομα του ζωγράφου είναι άγνωστο, προσδιορίζεται από τους μελετητές μόνο από τα υφολογικά χαρακτηριστικά των έργων του. Τον αποκαλούν έτσι, διότι σε πολλά αγγεία του υμνεί την ομορφιά του «Ακεστορίδη», με την επιγραφή «Καλός».

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 15 Νοεμβρίου 2018, αρ. φύλλου 960

Σχετικά:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ