8.5.23

ΝΙΚΟΥ ΤΣΕΜΑΝΗ: Χωροταξiα: Η φέρουσα ανικανότητα της πολιτείας


ΟΔΟΣ εφημερίδα της Καστοριάς

Τις ημέρες αυτές ολοκληρώνονται οι αναθέσεις των χωροταξικών μελετών ειδικών πολεοδομικών σχεδίων για δεκάδες οικισμούς που περιλαμβάνουν τους πλέον γνωστούς τουριστικούς προορισμούς της χώρας. Το μελετητικό έργο χρηματοδοτείται με εκατοντάδες χιλιάδες Ευρώ από το ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε και το διαχειρίζεται και επιβλέπει το υπουργείο Χωροταξίας σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος. 

Θα έπρεπε όλοι να χαιρόμαστε που τελικά μετά από τις πολλές ατελέσφορες προσπάθειες μια νέα επιχείρηση πολεοδομικής ανασυγκρότησης ξεκινά στη χώρα μας. 

Δυστυχώς η χαρά μας αυτή αναιρείται από μια σειρά κυβερνητικές νομοθετικές πρωτοβουλίες που έχουν προφανή στόχο την εξυπηρέτηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων δόμησης σε βάρος κάθε χωροταξικών επιλογών προστασίας του περιβάλλοντος και της ποιότητας της ζωής μας. Οι νομοθετικές αυτές πρωτοβουλίες είναι: 

• Οι μαζικές, εσπευσμένες, πριν την εκπόνηση των χωροταξικών μελετών παραχωρήσεις προς αποκλειστική τουριστική εκμετάλλευση τεράστιων εκτάσεων του νησιωτικού χώρου με το νομοθετικό εφεύρημα του Ν.3895/2010 περί "στρατηγικών επενδύσεων εθνικής σκοπιμότητας" κατά παράβαση σημαντικών αποφάσεων του ΣτΕ και των Ευρωπαϊκών δικαστηρίων 

• Η μεταφορά όλων των χωροταξικών αρμοδιοτήτων σε ένα υπουργικό όργανο, το ΚΕ.ΣΥ.ΧΩ.Θ.Α αποκλείοντας με τον τρόπο αυτό τους δημάρχους και τις τοπικές κοινωνίες από την μέχρι σήμερα κατοχυρωμένη συμμετοχή τους στη λήψη χωροταξικών αποφάσεων για το μέλλον του τόπου τους. 
( Ν.4759/2020 )

• Η κατάργηση κάθε ουσιαστικού ελέγχου των οικοδομικών αδειών δόμησης από τα αρμόδια πολεοδομικά γραφεία που αφενός μεταβιβάζει την ευθύνη αυτή της πολιτείας στις πλάτες ανυποψίαστων νέων ιδιωτών μηχανικών που εκ των πραγμάτων είναι αδύνατον να έχουν την δυνατότητα ερμηνείας της δαιδαλώδους πολεοδομικής νομοθεσίας και αφετέρου λύνει τα χέρια στους έμπειρους επιτήδειους να υλοποιούν μη σύννομες δομήσεις λοιδορώντας τυχόν νομοταγείς πολίτες..

• Η διαρκής νομοθετική προστασία αυθαιρέτων κτισμάτων ακόμα και σε αιγιαλούς, δάση και κοινόχρηστους χώρους. (Ν. 4178 /13 έως Ν. 4759/20) Πρόσφατα δόθηκε μια ακόμη νέα 6μηνη παράταση κατεδάφισης μη σύννομων κατασκευών στους αιγιαλούς για να μη ζημιωθούν αυθαίρετοι επιχειρηματίες.
 
• H προκλητική απόκρυψη στοιχείων των δηλώσεων καταγραφής αυθαιρέτων με την επίκληση προστασίας προσωπικών δεδομένων. (ΤΕΕ 18647 /2022). Αλήθεια από πότε η παρανομία του καθενός είναι επτασφράγιστο από την πολιτεία προσωπικό δεδομένο;
 
Η καταγραφή αυτών και άλλων πολλών νομοθετικών πρωτοβουλιών που τροποποιούν και καταργούν νόμους που προστάτευαν μέχρι σήμερα το περιβάλλον της χώρας μας δεν αφήνει καμία αμφιβολία ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια άνευ προηγουμένου επιχείρηση συγκάλυψης παρανομιών δόμησης προς εξυπηρέτηση συμφερόντων. 

Η επιχείρηση αυτή, "Χρήμα Υπεράνω Νόμων" έχει ήδη μετατρέψει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ) σε ηλεκτρονικό συμβολαιογραφείο νομιμοποίησης αυθαιρέτων και την ελληνική βουλή σε πλυντήριο παρανόμων πράξεων δόμησης δυναμιτίζοντας ουσιαστικά κάθε έννοια χωροταξικού σχεδιασμού. 

Στα πλαίσια αυτών των νομοθετικών εξελίξεων που διέπει τα οικιστικά θέματα του τόπου μας ο ισχυρισμός ότι οι χωροταξικές μελέτες ειδικών πολεοδομικών σχεδίων που ανατίθενται μαζικά σήμερα με χρήματα της ΕΕ και προβάλλονται σαν επιχείρηση πολεοδομικής ανασυγκρότησης θα βάλουν τάξη στην αταξία που διέπει την οικιστική ανάπτυξη της χώρας μας καθίσταται προσχηματικός. 

Καταρχήν είναι αδύνατον υπεύθυνοι τεχνοκράτες να ισχυρίζονται ότι είναι δυνατόν εντός ολίγων μηνών, (χρόνος που απαιτείται να μελετηθεί μια απλή οικοδομική άδεια), να συνταχθούν χωροταξικές μελέτες που θα καθορίσουν το οικιστικό μέλλον περιοχών που αποτελούν μάλιστα τα προπύργια των τουριστικών προοπτικών της χώρας μας χωρίς ούτε καν να έχει ολοκληρωθεί το εθνικό κτηματολόγιο και οι δασικοί χάρτες στις υπό μελέτη περιοχές. 

Η Απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας να εισάγει την έννοια της φέρουσας ικανότητας δόμησης ενός τόπου θέλοντας ουσιαστικά να προστατεύσει το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των κατοίκων από την αλόγιστη δόμηση έχει σημάνει συναγερμό στους νομοθέτες των οικιστικών θεμάτων της χώρας και στους κάθε λογής επιτήδειους.

Η συζήτηση που ξεκίνησε περί φέρουσας ικανότητας δόμησης νησιωτικών κυρίως περιοχών που αποτελούν αυτοτελείς γεωγραφικές οντότητες και τουριστικά προπύργια φαίνεται προσχηματικά να επικεντρώνεται σε πτυχές υποδομών όπως φως, νερό, τηλέφωνο, ενώ όλοι γνωρίζουν ότι με τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις τα τεχνικά αυτά θέματα λύνονται πλέον με ευκολία αν υπάρχουν τα αναλογούντα χρήματα.

Η φέρουσα ικανότητα δόμησης ενός τόπου όπως την προσδιόρισε το ΣτΕ δεν αφορά μόνο ποσοτικά τεχνικά μεγέθη όπως προσπαθούν να την παρουσιάσουν μερικά έχοντα εκδηλώσει ενδιαφέρον για τις αναθέσεις αυτές τεχνικά γραφεία αλλά είναι στην ουσία ο προσδιορισμός των ορίων εκμετάλλευσης των φυσικών και πολιτιστικών πόρων ενός τόπου πέραν των οποίων οι υπέρμετρες επιχειρηματικές δράσεις οικονομικής κερδοφορίας εγκυμονούν τεράστιους κινδύνους για την φυσική, πολιτιστική, ιστορική και εθνική φυσιογνωμία του τόπου αυτού και για την ποιότητα ζωής των κατοίκων του. 

Η παρομοίωση του Υφυπουργού Χωροταξίας κ. Νίκου Ταγαρά ότι «φέρουσα ικανότητα σημαίνει ότι δεν πρέπει να φορτώνουμε το γαϊδουράκι μέχρι να πέσει κάτω» δείχνει ευαισθησίες άλλα δεν αλλάζει τα δεδομένα. Ιδιαίτερα μάλιστα, όταν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία ότι υψηλόβαθμοι τεχνικοί και νομικοί σύμβουλοι του Υπουργείου Χωροταξίας, αυτοί δηλαδή που διαμορφώνουν την οικιστική πολιτική της χώρας, βρίσκουν τον απαραίτητο χρόνο να εργάζονται και σαν σύμβουλοι ανωνύμων εταιρειών που δραστηριοποιούντα στην τουριστική εκμετάλλευση των νησιών μας.

Το έργο προσδιορισμού της φέρουσας ικανότητας ανάπτυξης ενός τόπου είναι βέβαια υψηλών ηθικών, επιστημονικών και πολιτιστικών απαιτήσεων και είναι αφέλεια να πιστεύει κανείς ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί από τους εκπροσώπους μονοκομματικής κυβέρνησης μια χώρας που ακόμα δεν τολμά να ξεχωρίσει την αγροτική από την οικιστική της γη, που ανέχεται και νομιμοποιεί τα τελευταία χρόνια την κατασκευή 1.642.483 νεόχτιστων αυθαίρετων κτισμάτων στον ελληνικό χώρο και θρέφεται από πρόστιμα και έσοδα συγκάλυψης παρανομιών δόμησης. 

Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν αλέκτωρ λαλήσει περί φέρουσας ικανότητας και χωροταξικής αναδιάρθρωσης του τόπου κορυφαίοι υπουργοί της κυβέρνησης, μέλη της διυπουργικής επιτροπής (Δ.Ε.ΣΕ), τρέχουν να προλάβουν να εντάξουν στο Ν 3895/ 2010 περί "στρατηγικών επενδύσεων" υπερμεγέθη επιχειρηματικά τουριστικά σχέδια ανωνύμων και off shore εταιριών (ΦΕΚ 2952/17-2-2020) σαν να πρόκειται για… καινοτόμα έργα ύψιστης στρατηγικής εθνικής σκοπιμότητας όπως η παραγωγή drone εφάμιλλων των Bayraktar. 

Η προσπάθεια παράκαμψης συνταγματικών επιταγών και μελλοντικών χωροταξικών ρυθμίσεων δόμησης με την επίκληση "εθνικών προτεραιοτήτων" είναι προφανής και πρωτοφανής. Αρχίζει πλέον να γίνεται κατανοητό σε όλους, ακόμα και σε μη ειδικούς, ότι στόχος των πρωτεργατών της πολυδιαφημιζόμενης express επιχείρησης ανάθεσης μελετών ειδικών πολεοδομικών σχεδίων δεν είναι να προστατευθεί το ελληνικό περιβάλλον και η ποιότητα της ζωής μας από την αλόγιστη δόμηση αλλά έρχεται σε συνέχεια της ταχύρρυθμης από τους ίδιους μηχανισμούς και πρόσωπα θεσμοθέτησης πολεοδομικών ρυθμίσεων που σε νομικό και οικονομικό επίπεδο εξυπηρετούν αποκλειστικά και μόνο επιχειρηματικά και προεκλογικά συμφέροντα. 

Όλα δείχνουν ότι οι πολιτικές δυνάμεις εκείνες που χρόνια τώρα υποβάθμισαν τις πόλεις μας και κατέστρεψαν την ομορφιά του ελληνικού χώρου χαρίζοντας άναρχα εδώ και εκεί προνόμια δόμησης, επανέρχονται δυναμικά σήμερα με τρέντυ ρούχα και ηλεκτρονική έπαρση να ολοκληρώσουν το έργο τους που αυτή τη φορά είναι να παραδώσουν προς "πάρα φύση" εκμετάλλευση τα τελευταία παρθένα τοπία της χώρας.

Η διαχρονική φέρουσα ανικανότητα των εκλεγμένων μας να διαχειριστούν τα πολεοδομικά μας θέματα αφήνει για μια ακόμα φορά το πανάσχημο δομημένο στίγμα της σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, μιας από της ωραιότερες χώρες του κόσμου.

Οι κορυφογραμμές των βουνών μας, οι ακτογραμμές μας, οι παραλίες μας, τα δάση μας, οι παραδοσιακοί οικισμοί μας, οι τελευταίοι κοινόχρηστοι χώροι στις πόλεις μας και τα τελευταία παρ θένα τοπία του ελληνικού χώρου όχι απλώς κινδυνεύουν αλλά παραδίδονται καθημερινά πλέον ασυντόνιστα και άναρχα με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου στην ανελέητη κερδοσκοπία. 
Θα τους αφήσουμε να τα καταστρέψουν και αυτά; 


Το άρθρο αυτό έρχεται σε συνέχεια των άρθρων "Χωροταξικές ανησυχίες" και "Χωροταξικοί απολογισμοί" που είχαν δημοσιευτεί στην ΟΔΟ στις 3.12.2020/1057 και στις 21.1.2021/1064.

 

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 17 Νοεμβρίου 2022, αρ. φύλλου 1149.

Σχετικά:


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ