Πριν προλάβει καλά καλά να τελειώσει το Δωδεκαήμερο πλησίασαν οι Αποκριές. Άρχισε, λοιπόν, να προβάλλεται στην τηλεόραση το πατρινό καρναβάλι. Φέτος οι Πατρινοί έκαναν κάτι διαφορετικό: κάλεσαν τους Αθηναίους με τρόπο πρωτότυπο, έσπευσαν όμως από την πρώτη στιγμή να ξεκαθαρίσουν πως το κάλεσμα αυτό δεν είναι στοιχείο του εθίμου τους, αλλά αντέγραψαν τις Μπούλες της Νάουσας. Πώς να μην τους παραδεχτούμε! Αντέγραψαν κάτι από άλλη ελληνική περιοχή και το δήλωσαν αμέσως-εμείς στα δικά μας καρναβάλια αντιγράψαμε από ονομασία μέχρι μουσικές και τα πιστέψαμε από την αρχή για δικά μας (!!!). Με την ευκαιρία, να συγχαρούμε τους ντόπιους μουσικούς που εξανέστησαν, είπαν πως δεν πάει άλλο αυτή η κατάσταση με την εισαγωγή μουσικών, όχι από άλλη ελληνική περιοχή, αλλ’ από άλλη χώρα-περιμένουμε να δούμε τι θα κάνουν για να ανατραπεί αυτή η άρρωστη κατάσταση.
«Το αλάτι της γης», αυτή η σπουδαία και τεκμηριωμένη εκπομπή με θέμα την παραδοσιακή μας μουσική, ήταν η αφορμή να γυρίσω πίσω στα δικά μας καρναβάλια. Αφιέρωμα στην Κεντρική Μακεδονία προβαλλόταν σήμερα, καθόλου τυχαία πιστεύω. Προβλήθηκαν τα τοπικά ρουγκάτσια με τις δικές τους μουσικές, καθόλου παραλλαγμένες. Θαύμασα τοπικούς ειδήμονες που ξέθαψαν, ερεύνησαν και αναβίωσαν παλιά δρώμενα της περιοχής τους, «με πολύ κόπο», όπως δήλωσαν ρητά, δείχνοντάς μας τον δρόμο. Ανέτρεξαν σε πολύτιμα αρχεία, ανέσυραν, μαζεύτηκαν οι σύλλογοι, έμαθαν, παρουσίασαν στοιχεία της Παράδοσής τους που είχε σκεπάσει η λήθη από τη δεκαετία του ’60 (συμπτωματικά κι από δικές μας έρευνες τότε ακριβώς έπεσαν στην αφάνεια και κάποια από τα μαυροβινά κάλαντα, που δεν ήταν πολύ εύκολο να τα ανακαλύψουμε και να τα ζωντανέψουμε ως σχολείο-μάλιστα κάποιοι από αυτούς που τα έζησαν ήταν οι πιο κάθετοι αρνητές τους, χωρίς να καταλαβαίνουν πως μαζί μ’ αυτά αρνιούνται ένα μέρος του εαυτού τους).
Κι από τα καρναβάλι στο μεγαλειώδες συλλαλητήριο. Η αντίδραση κάποιων, κυρίως πολιτικών και ΜΜΕ, επιβεβαίωσε τη σοφή ρήση για τα μάτια που βλέπουν ό,τι θέλουν να δουν κι όχι ό,τι πραγματικά συμβαίνει. Γράφτηκαν πολλά, δεν έχω να προσθέσω κάτι. Θα σταθώ μονάχα σ’ αυτό που συνέβη στην εκπομπή της Τατιάνας Στεφανίδου (το πληροφορήθηκα από τα σχόλια και τις αντιδράσεις), όπου παρουσιάστηκαν σαν γραφικές οι γυναίκες από το Ρουμλούκι (τούρκικη λέξη που σημαίνει τόπος Ρωμιών) της Ημαθίας εξαιτίας της χαρακτηριστικής στολής τους. Δεν είναι η πρώτη φορά που ευπαρουσίαστες τηλεοπτικές παρουσιάστριες αποδεικνύονται αδαείς κι ανενημέρωτες σχετικά με θέματα που παρουσιάζουν. Θα μπορούσαμε βέβαια να συστήσουμε σε όλες τους το σοφό «Δεν ήξερες-δε ρώταγες;», αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση θα ήταν κατόπιν εορτής.
Λοιπόν, μας ανατριχιάζει κάθε φορά η επίγνωση και η περηφάνια που έχουν και νιώθουν οι γυναίκες που φοράνε τις χαρακτηριστικές κουκούλες τους, τα κατσιούλια τους. Ξέρουν πολύ καλά ποιες είναι και το δείχνουν τόσο περήφανα-παρεμπιπτόντως τις είδαμε φέτος και στη δική μας παρέλαση καρναβαλιών, όπου συμμετείχαν μ’ αυτή τη φορεσιά τους. Ξέρουν πως τα κατσιούλια τους είναι η εξέλιξη της περικεφαλαίας του Μεγαλέξανδρου. Το ξέρουν οι ίδιες, το ξέρουν και όσοι από εμάς ασχολούνται με τέτοια θέματα. Στο μεταξύ και όσο περιμένουμε να ανταποκριθεί η Τατιάνα στο αίτημα των Μακεδονικών Συλλόγων και να ζητήσει συγγνώμη, εμείς ας ανατρέξουμε στον σπουδαίο Μοναστηριώτη συγγραφέα και Μακεδονομάχο Γεώργιο Μόδη και στην ιστορία που κατέγραψε με τίτλο: «Στο βάλτο των Γιαννιτσών»:
Είμαστε στο βάλτο των Γιαννιτσών, είναι Αύγουστος του 1907 κι ο καπετάν Κόρακας, με εντολή του Κέντρου της Θεσ/νίκης, έχει φέρει ένα σωρό πολύχρωμες μαντήλες και προσπαθεί να πείσει τις γυναίκες των χωριών της περιοχής Βεροίας μ’ αυτές ν’ αντικαταστήσουν τις μαύρες κουκούλες της κεφαλής τους, τα κατσιούλια τους.
-Άκου, κυρ καπιτάνιε, αντέδρασε πρώτη η παπαδιά-οικοδέσποινα του καπετάνιου. Έχουμε τις κουκούλες απ’ τον Μεγαλέξανδρο. Θα τις βγάλουμε άμα κόψ’ τε τα κεφάλια μας.
«Το (άλλο) πρωί κάλεσαν μερικές γυναίκες, τις πιο ευκατάστατες νοικοκυρές. Ήρθαν όλες, γριές και νέες, πλούσιες και φτωχές! Όλες αγριεμένες και απειλητικές. Φώναζαν σαν κοπάδι αγριόχηνες που πέφτουν στον κάμπο το χειμώνα. Έλεγαν όλες μαζί:
-Απ’ τον Μεγαλέξανδρο, απ’ τον Μεγαλέξανδρο, τον Αλέξανδρο…
Άκουες ένα συγκεχυμένο θόρυβο όπου ξεκαθάριζες μόνο το “ντρο” και το “λεξ”».
Οι γυναίκες νίκησαν. Κι ίσως, με τη νίκη τους αυτή, να μας φανέρωσαν και το μυστικό της γενναίας καρδιάς τους. Που προσωπικά πιστεύω πως μπορεί να μην τη χρωστούν πουθενά αλλού παρά μόνο στο Μακεδόνα Μεγαλέξανδρο, τον πρόγονό τους…
ΥΓ: Αφιερωμένο σε όσους από άγνοια ή προκατάληψη ή προσωπικό συμφέρον ή φουσκωμένο εγωισμό υποτίμησαν το μεγαλειώδες συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης και τους ανθρώπους που συμμετείχαν, από καθαρή αγάπη στην Πατρίδα κι αποφασισμένοι να δηλώσουν πως αρνούνται να παραχωρήσουν το όνομα της Μακεδονίας μας σ’ εκείνους που το διεκδικούν με κάθε παράνομο τρόπο(εννοώ τους χάρτες της Αιγαιακής Μακεδονίας και τα σχολικά βιβλία και το ξεκαθαρίζω γιατί κάποιοι καραδοκούν να παρεξηγήσουν και να μου χρεώσουν υπερεθνικισμό, φανατισμό, ακροδεξιά φρονήματα κ.ά. συναφή, όπως το συνηθίζουν άλλωστε).
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 1 Φεβρουαρίου 2018, αρ. φύλλου 921
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.