13.9.19

ΣΠΥΡΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ: Το δώρο θέλει αντίδωρο και πάλι δώρο μένει


ODOS Spyros Anagnostou Kastoria
ΟΔΟΣ 13.6.2019 | 990

Λες και οι δωρεές σε αυτόν τον τόπο είναι κατάρα... Λες και η αγάπη ενός δωρητή για την πόλη του, να μη μεταφράζεται ως επιθυμία για ανιδιοτελή προσφορά... Λες και ο καλός λόγος για την προσφορά κάποιου να είναι στίγμα εσκεμμένης προσπάθειας για τη διατήρηση της υστεροφημίας...

Η έννοια της δωρεάς κρύβει μέσα της αγάπη και προσφορά και αυτό το αντιλαμβάνονται άλλες πόλεις ανά την Ελλάδα . Στην πόλη μας και η δωρεά τείνει να μετατραπεί σε ψιλά γράμματα σε μια συμβολαιογραφική πράξη ή σε λόγια που δεν εισακούστηκαν ή σε επιθυμίες που δεν υλοποιήθηκαν και πέραν τούτου ουδέν


  • Νοέμβριος 2018

Εγκαίνια της μόνιμης έκθεσης φωτογραφιών του Λεωνίδα Παπάζογλου... Του φωτογράφου με την έμφυτη καλλιτεχνική ματιά, με το απαράμιλλο ταλέντο, με εκείνο το πνεύμα του νεωτερισμού που έπνεε σε κάθε του λήψη, με την ικανότητα του να σκιαγραφεί χαρακτήρες και να αφηγείται ιστορίες ολόκληρες μέσα από τα πρόσωπα που αποθανάτιζε.

Στα εγκαίνια παρούσα και η εγγονή του μεγάλου φωτογράφου Ελένη Γκουγκουλίτσα, που συγκινημένη αποφάσισε να ανακοινώσει ενώπιον όλων την πρόθεση της να δωρίσει στο Δήμο Καστοριάς το αρχοντικό Παπάζογλου, που βρίσκεται μόλις λίγα βήματα πιο κάτω από το αρχοντικό Βέργου και αφού γίνουν οι απαραίτητες διαδικασίες συντήρησης, να στεγαστεί η μόνιμη έκθεση, στο σπίτι του ίδιου του φωτογράφου.

Ένα κτήριο κλασικό δείγμα της τοπικής αρχιτεκτονικής. Ένα σπίτι που αποπνέει αρχοντιά και μέσα του ακούς τα βήματα των ανθρώπων που βίωσαν σε αυτό χαρές και λύπες, που γεύτηκαν αίγλη αλλά και δημιουργικές ανησυχίες.

Δυστυχώς όμως η μοίρα -όπως και για πολλά κτίσματα της εποχής- του δεν ήταν καλή... Έτσι σήμερα σώζεται περίπου το μισό από το αρχικό κτίσμα, που στους βομβαρδισμούς είχε καταστραφεί. Μέσα στο σπίτι υπάρχει και το γραφείο του Λεωνίδα Παπάζογλου, εκεί όπου ονειρευόταν το επόμενο επαγγελματικό βήμα, εκεί που εναπόθετε τα επόμενα καλλιτεχνικά του πλάνα, εκεί που σχεδίαζε εικόνες που θα μετατρέπονταν σε μουσαμάδες, μπροστά στους οποίους άνθρωποι θα "διεκδικούσαν" το κλικ της φωτογραφικής στιγμής...





Δίπλα από το αρχοντικό Παπάζογλου, το μοναδικό νηπιαγωγείο που υπάρχει από τα χρόνια της τουρκοκρατίας που έφτασε μέχρι τα χρόνια μας, και πριν κάποιες εβδομάδες τελικά κατέρρευσε... και τα τρία κτήρια σε απόσταση αναπνοής... Θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει ακόμα ένας οικιστικός-πολιτιστικός πυρήνας...

Τα ιστορικά κτήρια, πέραν της αρχιτεκτονικής τους αξίας, έχουν και λόγο πολιτιστικής ανάδειξης. Μόνο τότε είναι ζωντανά και αναπνέουν, μόνο τότε εξυπηρετούν τις αγνές προθέσεις των δωρητών τους, να συνεχίσουν να έχουν ανοιχτές της θύρες τους σε δράσεις πολιτισμού για τα ανήσυχα καλλιτεχνικά πνεύματα της πόλης, αλλά και άλλων πόλεων που αναζητούν μια φιλόξενη στέγη για να εκφραστούν.


  • Ιούνιος 2019

Σιγή ιχθύος από όλους τους κατά καιρούς εκλεγμένους και καμία απάντηση σε μια γυναίκα 88 χρόνων που επιθυμία της ήταν η δωρεά ενός ακινήτου...

Με συστολή, απορία και θλίψη άρθρωσα τις λέξεις μου και φανέρωσα τις σκέψεις μου στη σεβάσμια κυρία Γκουγκουλίτσα, όταν είχα την χαρά στα πλαίσια της δράσης "Ανοιχτά αρχοντικά" να την «ξεναγήσω» στο αρχοντικό Μπατρίνου. «Σας πήρε κάποιος ένα τηλέφωνο κυρία Ελένη; Έστω να δουν το σπίτι, να σας ρωτήσουν λεπτομέρειες και να βάλουν μπρος τις διαδικασίες της δωρεάς ή έστω να αρνηθούν;». Και η απάντηση της εκκωφαντικά αποκαρδιωτική, «Τίποτα Σπύρο παιδί μου, κανένας…». 

Η δευτερότοκη κόρη της κυρίας Γκουγκουλίτσα, η κυρία Μένη Γκουγκουλίτσα-Κυρατζή, μια ιδιαιτέρως κοινωνική και δραστήρια γυναίκα με αγάπη για τον τόπο, είχε την ευγενή καλοσύνη να με ξεναγήσει στην οικία Παπάζογλου. Με συγκίνηση μου άνοιξε την πόρτα...




Ο χρόνος θαρρείς πως λειτουργεί σαν εγερτήριο της μνήμης...  Και όλα είναι σταματημένα σε μια άλλη εποχή... Στους τοίχους πορτρέτα και πίσω από τις κουρτίνες θαρρείς υπάρχουν σκιές και ανάμεσα σε όλα και η φωτογραφία του Αναστασίου Δεληνάνου, κουνιάδου του Λεωνίδα Παπάζογλου, ενός ακόμη ευεργέτη της πόλης με πληθώρα έργων προσφοράς και αξιομνημόνευτη παρουσία στην πόλη..

Έφυγα συγκινημένος και έχοντας και ένα αίσθημα ευθύνης ίσως και ενοχής, δίχως να φταίω... Ενεργοί πολίτες... Αυτό είχα στο μυαλό όλες αυτές τις μέρες...

Όχι δεν ντρέπομαι που είμαι Καστοριανός, αντιθέτως είμαι περήφανος για το παρελθόν μας. Η πόλη αυτή διαμορφώθηκε από δωρεές και ευεργεσίες συμπολιτών μας. Όχι από τη ματαιοδοξία τους για να διατηρήσουν την υστεροφημία τους μέσα από μια δωρεά.  Από αγάπη και μόνο για την πόλη, έτσι ώστε η δωρεά τους να κληροδοτηθεί στις επόμενες γενιές…

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 13 Ιουνίου 2019, αρ. φύλλου 990


2 σχόλια:

  1. Michael Type [fb]13/9/19

    Που πήγαν οι δωρεές; Μία πόλη με υπέροχη φυσική ομορφιά... δώρο Θεού... χωρίς πολιτιστικό κέντρο, με κλειστό γυμναστήριο τσαντίρι χωρίς ρεύμα, με χρέος τεράστιο στη ΔΕΗ, με εθνικό στάδιο ντροπή, με γύρο της λίμνης λακουβόδρομο, με πρασινάδα στη λίμνη αντιαισθητική... πόλη με αυτόματο πιλότο... δεν φτάνει μόνο η αγάπη και το συναίσθημα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ανώνυμος24/9/19

      Πού πήγαν οι δωρεές;
      Τι κάνει νιάου-νιάου στα κεραμίδια!

      Διαγραφή

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ