30.6.17

ΛΑΖΑΡΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΙΔΗ: Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική

ήτοι περί του ορθώς λέγειν τε και γράφειv

Α' 15.11.2016 TV Alpha Μια συμπαθής συμπατριώτισσα Κύπρια σε σχετική ερώτηση απήντησε: εχα ξέρει (!) κατά τον υπερσυντέλικο: είχα γνωρίσει, είχα επισημάνει. Δεν σχηματίζουν όλα τα ρήματα υπερσυντέλικο στην δημοτική. Π.χ. δέρνω: δε λέμε έχω δέρνει, όμως έχω δείρει (του λογίου ρήματος δέρω).

Β. 20.11.2016 Ε.Τ. προαλοίφεται υπουργός ΥΠΕΞ. Το ορθόν: προαλείφεται. Αλείφω, αλλά η αλοιφή (ετεροίωση).

Γ. Μητροπολίτης Άρτης Καλλίνικος: Στην προχείρισή του για τον μητροπολιτικό θρόνο μεταξύ άλλων είπε: Να ακολουθώ υγιαίνουσα διδασκαλία. Πρότυπο παραδείγματος για όλους μας τους εκπαιδευτικούς, ιδία όμως τους εν ενεργεία: Να επιδιώκουμε υγιαίνουσα διδασκαλία, υγιά διδάγματα και παραδείγματα στους νεαρούς βλαστούς των σχολείων. Αν η εκπαίδευση, η παιδαγωγία λειτουργούσε σωστά, σύμφωνα με την Αλήθεια, την Δικαιοσύνη, τον ορθό λόγο, την ηθική του Ευαγγελίου, αλλά και πολλών άλλων φιλοσόφων, μήπως δε θα είχαμε τα δυσάρεστα και αποτρόπαια φαινόμενα, τύπου Εξαρχείων!

Δ. 6.12.2016 Βουλευτής. Ακόμα και αυτά που αποφασίσαμε, κωλυσιουργούν(!). Ήθελε προφανώς να ειπεί: εμποδίζονται τα έργα στην εκτέλεσή τους. Αλλά το κωλυσιουργώ (ρήμα λόγιο) δεν έχει παθητική σημασία. Κωλυσιουργώ, η σημασία του (ενεργητική): παρεμβάλλω σκοπίμως εμπόδια για την διαδικασία ή εκτέλεση έργου. Η Αντιπολίτευση κωλυσιουργεί στην ψήφιση του νομοσχεδίου. Συνεπώς: Τα έργα δεν κωλυσιουργούν, αλλά εμποδίζονται, αναβάλλονται, κλπ.

Ε. 24.11.2016, τοπικός τύπος. Ενδιαφέρον άρθρο για την επίσκεψη του Ομπάμα, ωστόσο μια παρατήρηση λεκτική και μιαν άλλη στην σύνταξη. α) «Μίλησε η ψυχή του, όπως διόμισυ χιλιάδες χρόνια πριν ο προκάτοχός του Περικλής, για την Δημοκρατία.» Επειδή ο Περικλής δεν ήταν Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η λέξη προκάτοχός του γίνεται ανεκτή και «στέκει» με την έννοια του δημοκρατικού Ηγέτη. β) Στο ίδιο άρθρο: Ένα τμήμα με νόημα και ζωηρότητα λόγου, το «χαλνάει» ένα καί. Λέει: Χλωμά πρόσωπα… οι πολιτικοί που δοκίμασαν να εξισωθούν μαζί του και κάποιοι άλλοι άξιοι που τον ξενάγησαν Προσέξατε τι κάνει ένα καί. Ο δημοσιογράφος θέλει και υπονοεί μιαν αντίθεση: Χλωμά πρόσωπα οι πολιτικοί…, ενώ άξιοι και τυχεροί (κύριος Παντερμαλής και οι λοιποί) που τον ξενάγησαν. Τα δυο αντιθετικά νοήματα δεν έπρεπε να συνδεθούν με το και. Συνεπώς, ένας τρόπος: Χρειαζόταν απαραιτήτως τελεία: Να εξισωθούν μαζί του. Ή, αν συνέχιζε: ενώ οι ξεναγήσαντες υπήρξαν άξιοι και τυχεροί. γ) Ο δημοσιογράφος «προσφυώς» εισάγει ένα νεολογισμό…, δεν ξέρω πόσο νόμιμο είναι. Αυτούς που υποδέχονται τον Ομπάμα (ειρωνικώς βέβαια) τους αποκαλεί: οι υποδοχείς (και οι παρατρεχάμενοι). Ο υποδοχέας είναι λέξη της Φυσικής Επιστήμης και της Τεχνολογίας. Μπορούμε να ειπούμε: Ο κ. Τσίπρας υποδοχεύς του Ομπάμα;

ΣT. Σκεφθείτε την χρήση του ρήματος κάνω (!). Ευφυΐα; Ραθυμία και βιασύνη του νεοέλληνα; Π.χ. Αυτός μας κάνει τον τρανό! (Άιντε να καταλάβει ο ξένος που μαθαίνει ελληνικά ότι εννοούμε αυτός παριστάνει, παρουσιάζεται ως τρανός, ως καμπόσος…). 
ΥΓ. Σε προηγούμενη στήλη: Στην φράση: Εποχή του Ολάντριου, δεν υπονοεί δυο πρόσωπα. Απλώς ελληνικοποιεί το όνομα του Προέδρου Hollande, Ολάντιος, όπως Shakespeare – Σαιξπήρος (τον είπαν οι αρχαΐζοντες), Berlin - Βερολίνο, Moscow – Μόσχα.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 22 Δεκεμβρίου 2016, αρ. φύλλου 865


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ