ΟΔΟΣ: Ο μοναδικός της πόθος | μετά τις 10 το βράδυ

ΟΔΟΣ 15.12.2016 | 864

Εγκρίθηκε στο τελευταίο χρονικά δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Καστοριάς, ύστερα από εισήγηση του αντιδημάρχου Καστοριάς κ. Λαζάρου Ζήση, το πρόγραμμα για την τουριστική προβολή και ανάπτυξη της Καστοριάς για το έτος 2017.

Το πρόγραμμα, που διαβάζεται πολύ αρεστά και πολύ φιλόδοξα, περιλαμβάνει διάφορες «δράσεις» και υποέργα συνολικού εκτιμώμενου προϋπολογισμού περίπου 300.000,00 ευρώ. Ποσό που φαντάζει όχι απλά υψηλό, αλλά ιλιγγιώδες για τα σημερινά δεδομένα, και για το αντικείμενό του.

Στην πραγματικότητα, διαβάζοντας κάποιος αδαής την εισήγηση, ή ακόμη και τις παρεμβάσεις των άλλων συνδυασμών και πτερύγων του δημοτικού συμβουλίου Καστοριάς, δεν αργεί να αντιληφθεί ότι η πόλη της Καστοριάς εξακολουθεί να θυμίζει την άσχημη μάγισσα του παραμυθιού που καθρεπτίζεται στην λίμνη της –ως καθρέπτη- και το θεωρεί αξιακό αυτονόητο, ότι είναι πανέμορφη. Καλλονή στην κυριολεξία, που μοναδικό της πεπρωμένο και ο μοναδικός της πόθος είναι η αναγνώριση του κάλλους της από τους άλλους. Και εν προκειμένω τους τουρίστες. Που σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, αποτελούν το δικαιωματικό κεκτημένο της πόλης.

Στο ίδιο μοτίβο άλλωστε οργανώνεται την επόμενη εβδομάδα η γνωστή από τα προηγούμενα χρόνια λιτανεία-περιφορά των αυτοπροσδιοριζόμενων και αυτο-αποκαλούμενων "ραγκουτσαραίων" στην πλατεία Αριστοτέλους της Θεσσαλονίκης, που βαυκαλίζονται τους εκπροσώπους της πόλης και τους εκτελεστές της παράδοσής της. Και επαιτούν στην πραγματικότητα αποτελώντας το θέαμα των περαστικών, για το έλεος των επισκεπτών-τουριστών από την βόρεια Ελλάδα.

Έτσι και η παρούσα δημοτική αρχή, ακόμη πιο ασύμμετρα από τις προηγούμενες που διαδέχθηκε, διότι εν τω μεταξύ επιδεινώθηκαν δραματικά όλοι οι δείκτες της Καστοριάς, ειδικά της πόλης –με εξαίρεση την ανακαίνιση του βυζαντινού Μουσείου που δεν είναι και ιδιαιτέρως πρακτική, διαπράττει το ίδιο λάθος: Να υποστηρίζει ότι η Καστοριά, φύσει και θέσει, δηλαδή λόγω φυσικής ομορφιάς και άλλων πλεονεκτημάτων (πχ μνημείων), έχει να διαδραματίσει μια σημαντική παγκόσμια αποστολή. Στο εσωτερικό και το εξωτερικό μάλιστα. Και παντού στον κόσμο ίσως! Και ότι βρίσκεται επάνω σε φλέβα χρυσού: Την έκπαγλο ομορφιά της.

Και όλα αυτά θα στοιχίσουν στο προϋπολογισμό του Δήμου Καστοριάς, το ποσό των 300.000,00 € περίπου, πάνω-κάτω με τις αναπροσαρμογές των προϋπολογισμών και τα συναφή.

«Πού είναι το κακό;», θα μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος στην ευγενή χορηγία του Δήμου Καστοριάς, που θέλει να προβάλλει το τουριστικό προϊόν. Μα παντού και σε όλα, είναι μια άποψη.

Πρώτον, διότι όλα αυτά τα φιλόδοξα και υπερφίαλα  προγράμματα, έργα και επιθυμίες, προαπαιτούν ότι υπάρχουν υποδομές. Εδώ, μοιάζει σαν να επιχειρούν να μακιγιάρουν, την γνωστή από το παλιό ελληνικό σινεμά Γεωργία Βασιλειάδου και να την εμφανίσουν ως πολύφερνη νύφη. Γίνεται αυτό; Όχι, είναι η απάντηση. Διότι 4-5 δεκαετίες μετά τις παραγωγές εκείνες του ελληνικού κινηματογράφου, ακόμη σκάνε στα γέλια οι θεατές. Που γενιές αλλεπάλληλες μεγάλωσαν με αυτό το στυλ. Τουλάχιστον είχε η πιο πάνω, περιεχόμενο. Είχε χιούμορ και αυτοσαρκασμό. Είχε επίγνωση της πραγματικότητας.

Το ατύχημα όμως με την Καστοριά, είναι ακριβώς το αντίθετο: Δεν είναι απλά ότι ακράδαντα πιστεύουν ορισμένοι, στο... «συγκριτικό πλεονέκτημα» της Καστοριάς, ως μοναδικού εν υπνώσει τουριστικού γίγαντα. Αλλά είναι ότι η Καστοριά πέρα από το εξωτερικό της τοπίο, από την εικόνα «καρτ-ποστάλ απ’ έξω κούκλα» της εισόδου της από το Δισπηλιό, δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια θλιβερή και μίζερη παρηκμασμένη πόλη.

Που δεν μπορεί να εξασφαλίσει ούτε και τα στοιχειώδη προαπαιτούμενα στους μόνιμους κατοίκους της. Ναι, δεν φθάνει που είναι φαντασμένη, είναι και άσχημη. Έχει τα μαύρα της τα χάλια.

Δεν έχει δρόμους, δεν έχει πεζοδρόμια, δεν έχει δένδρα, δεν έχει πάρκα, δεν έχει κέντρο πόλης, δεν έχει ούτε καν κάδους απορριμμάτων στους δρόμους (τους αφαίρεσε ο ίδιος ο δήμος!) και τα υποτυπώδη πεζοδρόμια, από αυτά που υπάρχουν σε όλες τις χώρες του κόσμου –πλην ίσως στις ανεξερεύνητες περιοχές του Αμαζονίου, ή την απάτητη ακόμη ζούγκλα της Γουϊνέας. Όχι όποιας όποιας, αλλά της Νέας Γουϊνέας, και ειδικά της Παπούα.

Δεν έχει φυσικά πνευματικό κέντρο, δεν έχει ρυθμό πόλης. Δεν έχει σχολή, δεν έχει τίποτε να προσφέρει στους πολίτες της και στους νέους της που την εγκαταλείπουν, και ως εκ τούτου, ούτε και στους επισκέπτες της. Διότι αν εξαιρεθούν οι υπέροχες εκκλησίες της, και τα τείχη της που διάφοροι πλούσιοι και μεταπλούσιοι έχουν σφετεριστεί και έχουν καταχραστεί, με την ανοχή αν όχι, τις ευλογίες, κυριολεκτικές και μεταφορικές, και έχουν μετατρέψει σε τοίχους, διότι απ’ αυτές έχουν και άλλες γειτονικές πόλεις, το συμπέρασμα είναι μηδέν. Στο πηλίκο.

Θα μπορούσε να υψωθεί ένα μέτρο σε όλη αυτή την κομπορρημοσύνη, την καυχησιά; Να υψωθεί ένα τείχος, αν και κανένα τείχος δεν έχει στην Καστοριά τύχη καλύτερη του τοίχου. Αυτό έπρεπε να γίνει το «δυνατό» brand name, που ψάχνουν εκεί στον Δήμο και την Περιφέρεια,  για την Καστοριά και την Δ. Μακεδονία του  4,25% (*) (πίνακας πιο κάτω) απασχολούμενων στον κλάδο των καταλυμάτων.

Υπάρχουν λύσεις στα αδιέξοδα; Μα φυσικά υπάρχουν: Πρώτα απ’ όλα μια ειλικρινής κουβεντούλα μεταξύ αρχών και πολιτών. Να αναγνωρίσουν ότι μέσα η Καστοριά είναι μία από τις πιο άσχημες, αν όχι η πιο άσχημη πόλη της περιφέρειας. Να συνειδητοποιήσουν ότι πρέπει να γίνουν –χθες– αν είναι δυνατό έργα για τα στοιχειώδη της καθημερινότητας. Ότι πρώτα πρέπει να κοιτάξουν τον δημότη και μόνιμο κάτοικο της Καστοριάς –μιας και αυτός δεν στήνεται να την ατενίζει από απέναντι. Να γίνει συνείδηση ότι αν αρκούσε η φυσική ομορφιά για την ανάπτυξη, τότε ο Γράμμος θα ήταν στην κορυφή. Να παραδεχθούν ότι την ομορφιά σε ένα τόπο την κάνουν οι άνθρωποί του, και αυτοί κάνουν τον τόπο. Και μετά να βάλουν ένα φυσιολογικό φραγμό στην γενικευμένη αμετροέπεια, που τα τελευταία χρόνια καλπάζει.

Τι θα πει ομορφιά σε μια χώρα με πανέμορφα μέρη, πνιγμένη στα μνημεία, με υπέροχες θάλασσες και επαρκή αστικά σύνολα; Πώς να συγκριθεί η Καστοριά με όλα αυτά, και πόσο ρεαλιστικό είναι να δηλώνεται στόχος η τουριστική ανάπτυξη της Καστοριάς «ως κορυφαίο εναλλακτικό προορισμό, 4 εποχών τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό»; Αυτά δεν τα πετυχαίνουν σε άλλης γης άλλα μέρη, είναι ποτέ δυνατό να τίθεται στόχος σε μια πόλη που δεν περπατάει ψυχή στους σκοτεινούς της δρόμους μετά τις 10 το βράδυ;

Η μόνη εξήγηση είναι τα χιλιάρικα. Διαβάζονται πολλά, και είναι πολλά. Θα σκορπιστούν κι αυτά, εδώ και εκεί, μέσα-έξω, σε ταξίδια και απ’ ευθείας αναθέσεις, σε μια πόλη χωρίς κανένα απολύτως στίγμα ότι γνωρίζει και αντιδρά. Δεν είναι ποτέ όμως αργά.

(*) 

Φωτογραφία: Nicolas Jolly Δακτυλικά αποτυπώματα

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 15 Δεκεμβρίου 2016, αρ. φύλλου 864