ΟΔΟΣ 14.9.2017 | 901 |
Στοιχεία για την ιστορία
των Ελλήνων Καστοριανών Εβραίων
- η' μέρος -
παράρτημα
Στερίνα Ελιάου - Κοέν
Καστοριά, Μάρτιος 1944. Η Στερίνα Ελιάου ήταν μια απλή κοπέλλα της Καστοριάς, μέλος μιας από τις μεγαλύτερες εβραϊκές οικογένειες της γενέτειρας της, που ονειρευόταν ασφαλώς να κάνει οικογένεια και να ζήσει μια ήρεμη και συνηθισμένη ζωή.
Το πρωινό εκείνο της μοιραίας 24ης Μαρτίου 1944, θα ξύπνησε ασφαλώς ανυποψίαστη, μη γνωρίζοντας ποιά σκληρή μοίρα την περιμένει. Σε λίγο, οι γερμανοί κατακτητές θα έρχονταν να τη συλλάβουν, μαζί με όλη την οικογένεια της και όλους τους δικούς της ανθρώπους, τους Έλληνες Εβραίους της Καστοριάς.
Πιστεύω επίσης ότι – όπως η πλειοψηφία των Ελλήνων Εβραίων – και η Στερίνα δεν είχε ακόμη αντιληφθεί τίποτε για τα μελλούμενα και για τις τραγικές ώρες που θα έρχονταν, ούτε ακόμη και κατά την πορεία προς το Άουσβιτς, ούτε πιθανότατα και το πρώτο διάστημα της εκτόπισης της εκεί.
Η Στερίνα στάθηκε τυχερή και επέστρεψε από την κόλαση του Άουσβιτς - Μπίρκεναου. Δεν ξέρω βέβαια αν είναι ορθή και δόκιμη η λέξη «τυχερή», διότι βεβαίως δεν μπορεί να ονομάζεται «τύχη» η επιβίωση από τα στρατόπεδα του θανάτου, όταν το σύνολο της οικογένειας της και όλοι σχεδόν οι δικοί της άνθρωποι έγιναν στάχτη.
Η Στερίνα, όπως και όλοι οι επιζήσαντες από τον όλεθρο, επέζησε χάρη σε μια συγκυρία συμπτώσεων. Επέζησε όμως για να μεταφέρει με την ζωντανή παρουσία της και τον αριθμό του στρατοπέδου χαραγμένο στο χέρι της, την υπενθύμιση του κακού και την ανάγκη της αιώνιας μνήμης, αλλά και το μήνυμα της ζωής.
Η Στερίνα Ελιάου–Κοέν επέστρεψε στην Ελλάδα, αλλά όχι στην Καστοριά, γιατί η Καστοριά υπήρχε πια μόνο στις αναμνήσεις της. Η Στερίνα ξεκίνησε τη ζωή από την αρχή στα 1945. Η Στερίνα ζει σήμερα στο Γηροκομείο Σαούλ Μοδιάνο της Θεσσαλονίκης, συντροφιά ασφαλώς με τις πικρές ενθυμήσεις και τους εφιάλτες της⁸⁰.
Η Στερίνα ζει και μας θυμίζει. Μια Καστοριανή, μια Ελληνίδα Εβραία, ένα σύμβολο, μια ζώσα Αγκαδά⁸¹, μας υπενθυμίζει τον πόνο, τα βάσανα και την εξόντωση εξήντα επτά χιλιάδων Ελλήνων Εβραίων και έξη εκατομμυρίων Εβραίων της Ευρώπης. Η Στερίνα, η δικιά μας Στερίνα, μια Καστοριανή, είναι ζωντανό κομμάτι της ιστορίας της Καστοριάς…
-συνεχίζεται-
80. Ευχαριστώ θερμά τη ζωγράφο Άρτεμη Αλκαλάη για την άδεια δημοσίευσης των φωτογραφιών της με τη Στερίνα Ελιάου, που ελήφθησαν το 2014 στο Γηροκομείο Σαούλ Μοδιάνο στη Θεσσαλονίκη.
81. Αγκαδά (εβρ.) = διήγηση. Η αναφορά εδώ παραπέμπει στην Αγκαδά του Πέσσαχ, το κείμενο που αφηγείται την απελευθέρωση των Εβραίων από την αιγυπτιακή δουλεία και την Έξοδό τους από την Αίγυπτο.
Φωτογραφίες: Άρτεμις Αλκαλάη-Artemis Alcalay 2014
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 14 Σεπτεμβρίου 2017, αρ. φύλλου 901
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
ΜΕΡΟΣ I - ΜΕΡΟΣ II - ΜΕΡΟΣ III - ΜΕΡΟΣ IV - ΜΕΡΟΣ V - ΜΕΡΟΣ VI - ΜΕΡΟΣ VII - ΜΕΡΟΣ VIII - ΜΕΡΟΣ IX - ΜΕΡΟΣ X - ΜΕΡΟΣ XI - ΜΕΡΟΣ XIΙ - ΜΕΡΟΣ XIIΙ - ΜΕΡΟΣ XIV - ΜΕΡΟΣ XV - ΜΕΡΟΣ XVI - ΜΕΡΟΣ XVII - ΜΕΡΟΣ XVIII - ΜΕΡΟΣ XIX - ΜΕΡΟΣ XX - ΜΕΡΟΣ XXI - ΜΕΡΟΣ XXII - ΜΕΡΟΣ XXIII - ΜΕΡΟΣ XXIV - ΜΕΡΟΣ XXV
Σχετικά:
Ευγε!
ΑπάντησηΔιαγραφή