21.1.19

ΟΔΟΣ: Ο κοπανιστός αέρας του Βαρδάρη


ΟΔΟΣ 4.10.2018 | 954

Αλήθεια είναι, ότι συχνά η ιστορία επαναλαμβάνεται (πραγματικά ή μόνο συμπτωματικά), αλλά επαναλαμβάνεται ως φάρσα. Αυτό έγινε σε επίπεδο Ελλάδας αλλά και Σκοπίων (FYROM) την περασμένη εβδομάδα. Η αφορμή είναι το δημοψήφισμα για την συμφωνία των Πρεσπών. Με ένα αμφίβολο «ναι» και ένα σιωπηλό (παθητικό) «όχι», δηλαδή την αποχή, να παραπέμπουν σε ημέρες του «ένδοξου» ελληνικού 2015.

Στα Σκόπια, όπως και σε όλες τις επαρχίες της ιδιόρρυθμης αυτής χώρας, που αποτελεί μωσαϊκό εθνοτήτων συσπειρωμένων σε δύο βασικές ομάδες γύρω από την τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία και το Ισλάμ, διενεργήθηκε το πολύφερνο δημοψήφισμα για την Συνθήκη των Πρεσπών. Με το ελαφρώς ασαφές ερώτημα, εάν οι ψηφοφόροι επιθυμούν την ένταξη της χώρας τους σε ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπου όμως το αποτέλεσμα της διαδικασίας, κυρίως λόγω της αποχής, εξελίχθηκε σε φιάσκο. Και επιδείνωσε την σύγχυση. Οι αναγνώσεις και από τις δυο πλευρές των συνόρων είναι αρκετές και μεταξύ τους αντικρουόμενες ή αντιφατικές.

Η σύγχυση μεταξύ του «ναι» και του… «Νέμα» («Όχι» σε σλαβική γλώσσα), δεν προκαλείται από το θετικό αποτέλεσμα της κάλπης όπου θριάμβευσε το «ναι» όπως αναμενόταν. Αλλά από το δεδομένο ότι η αποχή των ψηφοφόρων που αναγορεύθηκε προκαταβολικά και προεκλογικά ως εκφραστής του (σιωπηλού) ΟΧΙ, σε συνδυασμό με το περίπου 6% των ΟΧΙ της κάλπης αποτυπώνει την αποδοκιμασία των πολιτών των Σκοπίων στην Συμφωνία των Πρεσπών με την Ελλάδα. Διότι για το ερώτημα της ένταξης σε ΝΑΤΟ και ΕΕ κανείς λόγος. Ποιος δεν την θέλει συνειδητά;
Για την ΟΔΟ συν τοις άλλοις το θέμα εστιάζεται στα αισθήματα της κάλπης και της αποχής. Τα 2/3 των γειτόνων έδειξαν τα αισθήματά τους απέναντι στην Ελλάδα. Κι’ ας ήταν αυτή που έτεινε χείρα «φιλίας» και προπαντός βοήθειας.

Συμπτωματικά, τις ημέρες του δημοψηφίσματος, στην Ελλάδα πάλι, χώρα με δύο κατ’ ουσίαν ονόματα (Ελλάς και Γραικία – Greece), ενέσκυψε το σφοδρό –για τα ελληνικά δεδομένα– μετεωρολογικό φαινόμενο ενός μίνι κυκλώνα. Που ονομάστηκε «Ζορμπάς», σύμφωνα με το τελευταίο έθιμο που εισήχθη απ’ ευθείας από την αμερικανική ήπειρο και την σχετική κάπως δουλική απομίμηση. Για την ακρίβεια, μερικές ημέρες προηγουμένως, ο ελληνικός λαός γνώριζε ότι στη επερχόμενη κακοκαιρία είχε δοθεί το όνομα «Ξενοφών». Αλλά από την μια μέρα στην άλλη, το σπάνιο στα ελληνικά δεδομένα μετεωρολογικό φαινόμενο μετονομάστηκε σε «Ζορμπάς», με μια ευκολία που θα την ζήλευαν πρωτίστως οι νονοί της συμφωνίας των Πρεσπών, σε Σκόπια και Ελλάδα.

Έτσι και στο επίπεδο των καιρικών φαινομένων, δεν εξηγήθηκε πώς, από την μια στιγμή στην άλλη, αντικαταστάθηκε το όνομα ενός μεγάλου έλληνα ιστορικού και σωκρατικού φιλοσόφου, όπως του Ξενοφώντα της κλασικής περιόδου που εγκατέλειψε την Ελλάδα για να ακολουθήσει τον πέρση Κύρο στον εμφύλιο πόλεμο με τον αδελφό του βασιλιά Αρταξέρξη τον Β’ και στην συνέχεια έγραψε την «Κύρου Ανάβασις», περιγράφοντας την προσπάθεια σφετερισμού του θρόνου της Περσίας – μιας χώρας που αιώνες μετά και αυτή μετονομάστηκε σε Ιράν. Όπως και κανείς δεν πληροφορήθηκε τα επιστημονικά αίτια που ο Ξενοφών μετονομάστηκε σε Ζορμπά, προφανώς τον Aλέξη (Ζορμπά και όχι άλλο Αλέξη). Που και αυτός είχε μετονομαστεί, δεδομένου ότι το πραγματικό του όνομα ήταν Γεώργιος. Γεώργιος Ζορμπάς. Πολύπλοκο κάπως.

Βέβαια από την Καστοριά, δεν πέρασε ούτε ο Ζορμπάς, ούτε ο Ξενοφών, ούτε οτιδήποτε άλλο αποδεικνύει ότι η Ελλάδα άρχισε να μοιάζει τόσο πολύ με κάποιες άλλες χώρες, της Λατινικής Αμερικής κατά βάση, ώστε να πλήττεται από κυκλώνες που αποτελούν κατά κανόνα χαρακτηριστικό των τροπικών ζωνών. Πέρασε ωστόσο από την περιοχή ξυστά (;) η περίφημη ιδέα να ονομαστούν τα Σκόπια «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ίλιντεν», που θα διδάσκεται στο μέλλον στις σχολές της διπλωματίας ως παράδειγμα ελαφρότητας και άγνοιας, παράδειγμα προς αποφυγή.

Και ενώ όλα αυτά τα σημειολογικά ιστορικά εξελίσσονταν, στα σοβαρά ή σαν φάρσα στην Ελλάδα, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος των Σκοπίων, είναι εδώ. Φρέσκο και ακόμη ζωντανό, σπαρταράει, καταδεικνύοντας την μαζική εμμονή του γειτονικού λαού. Εμμονή, που πολύ σωστά επισημάνθηκε σε σχετικές ανακοινώσεις και σχόλια του Κινήματος Αλλαγής*.

Βέβαια τα γλέντια στις πλατείες των κατά φαντασία απογόνων του… Μεγάλου Αλεξάνδρου, επιτρέπουν να γίνει αναφορά σε ψυχωτική φαντασίωση. Αλλά επειδή γλέντια και κλαρίνα, υπήρξαν και στην καρδιά της Αθήνας το βράδυ του ελληνικού δημοψηφίσματος του 2015, από υπερήφανους και ανυποχώρητους υποστηρικτές του ΟΧΙ, είναι προτιμότερο να… ξεχαστούν.

Πλην όμως στα γειτονικά Σκόπια, ο φανατισμένος λαός, δεν νομίζει απλά ότι είναι (οι) Μακεδόνες, δεν σφετερίζεται –όπως ο Κύρος έπραξε για τον Αρταξέρξη– την Ιστορία των Μακεδόνων. Αλλά αν δεν αρκείται στο να… «απελευθερώσει» την Καστοριά, την Κοζάνη, την Βέροια και φυσικά την Θεσσαλονίκη, στην πιο αθώα περίπτωση, δεν αναγνωρίζει ο φανατικός αυτός λαός σε κανένα άλλον εκτός Σκοπίων και πιο ειδικά, δεν αναγνωρίζει στην Μακεδονία να είναι (έστω «και») Ελληνική.

Και εθνικισμός και πλαστογραφία και υπονόμευση. Το «βόρεια» Μακεδονία τους φάνηκε… προδοσία. Γι’ αυτό ακριβώς το φρόνημά τους διακυβεύουν ακόμη και την ένταξή τους σε ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκή Ένωση.

Βεβαίως, για να επιδεικνύουν αυτό το σθένος, αισθάνονται ότι διαθέτουν εγγυήσεις της αδιαλλαξίας τους. Ότι έχουν πλάτες. Να είναι η Ρωσία (;), να είναι η Τουρκία (;) να είναι από κοινού αμφότερες (;), να είναι η Σερβία, να είναι ο κοπανιστός αέρας του Βαρδάρη που φουσκώνει μυαλά; Κανείς δεν θα μάθει εύκολα ή σύντομα.

Σημασία έχει, ότι πολύ κοντά στην Καστοριά, ένα συμπαγές 1.000.000 ψηφοφόρων (σχεδόν τα 2/3 του συνόλου), με την παράλειψη τους να συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα, συντάχθηκαν με το ΟΧΙ. Θεωρούν ότι η ονομασία «Βόρεια Μακεδονία» είναι για την χώρα τους προδοσία.

Έκαναν «πέρα» τα αργύρια της Ευρώπης και τα ανταλλάγματα του ΝΑΤΟ που υποτίθεται ότι τους προσέφεραν. Απέδειξαν ότι εμείς εδώ στην Ελλάδα, και ιδιαίτερα την Καστοριά όπως και την Μακεδονία πιο γενικά, είμαστε υποχρεωμένοι να έχουμε γείτονες που επιβουλεύονται. Δεν έχει σημασία αν σήμερα μπορούν ή όχι να πλήξουν την Ελλάδα. Σημασία έχει ότι ο γείτονας δεν είναι άδολος.

Το εάν αυτή η πραγματικότητα έγινε αντιληπτή στην Καστοριά κανείς δεν το γνωρίζει. Η επιβεβαίωση ότι δεν φθάνει στους γείτονες η «μακεδονική εθνότητα», ούτε η «μακεδονική γλώσσα», και ότι θέλουν αποκλειστικά γι αυτούς την Μακεδονία, θα έπρεπε λογικά να προκαλέσει τα αντανακλαστικά. Κι ας παραδέχθηκαν εμμέσως οι πολιτικοί ηγέτες τους, ότι δεν έχουν καμιά σχέση με την Ιστορία της Μακεδονίας.

Γι αυτούς τους τελευταίους (τους πολιτικούς ηγέτες), το πολιτικό τους μέλλον φαντάζει εξαιρετικά αβέβαιο. Απέτυχαν παταγωδώς στους στόχους τους και η κίνηση να προχωρήσουν σε επόμενες διαδικασίες, στο κοινοβούλιο της χώρας τους αλλά και σε εκλογές, ενδέχεται να αποδειχθεί εξαιρετικά εσφαλμένη. Και να οδηγήσει την ιδιόρρυθμη χώρα τους σε μεγαλύτερη αποσταθεροποίηση. Το αν τα Σκόπια κινδυνεύσουν να μετονομασθούν σε Σκόρπια, θα το δούμε στο μέλλον.

Έτσι, αυτό είναι το πραγματικό μήνυμα του δημοψηφίσματος της Κυριακής, για τις σχέσεις Ελλήνων και πολιτών της FYROM και η ζοφερή προοπτική της πολιτικής τους ηγεσίας σήμερα. Το εάν το μήνυμα της κάλπης έφθασε και στην υπόλοιπη Ελλάδα, κανείς δεν το γνωρίζει ακόμη. Διπλά αβέβαιο είναι, όπως ήδη αναφέρθηκε εάν έλαβαν το μήνυμα εδώ στην Καστοριά, σε Δήμο και Αντιπεριφέρεια.

Οι γείτονες τους οποίους –ιδιωτικοί συλλογικοί φορείς που ενεργούν στο όνομα της επιχορηγούμενης κοινωνικότητας, παρουσιάζουν στην Καστοριά ως περίπου «συγγενείς», «ορθόδοξους», «ομογάλακτους», πολιτιστικά ομοειδείς– απεχθάνονται τόσο πολύ την Ελλάδα και οτιδήποτε ελληνικό, ώστε δεν ανέχονται στους Έλληνες της Μακεδονίας να προσδιορίζονται ως «Μακεδόνες», ούτε καν ως νότιοι Μακεδόνες.

Οι «φίλοι» που προσκαλούνται κάθε λίγο και λιγάκι στην Καστοριά στο πλαίσιο της… αλληλεπίδρασης, δεν «καταδέχθηκαν» να κάνουν τον κόπο να πουν το ΟΧΙ στην κάλπη. Τόσο πολύ προσβλήθηκαν από την συμφωνία της «Βόρειας» Μακεδονίας. Την θέλουν ολόκληρη· ιστορικά και ακέραιη εδαφικά.


Υ.Γ. Για την ιστορία πάντως, ούτε η σημειολογία μεταξύ φάρσας και επανάληψης, Ελλάδος και Σκοπίων, μετονομασιών Ξενοφώντα και Ζορμπά, Βόρειας και Νότιας δεν εξαντλήθηκε στα πιο πάνω παραδείγματα και τις συμπτώσεις. 
Ίσως δεν είναι πολλοί αυτοί που γνωρίζουν ότι στην πραγματικότητα, ο διασημότερος πριν τον Αριστοτέλη Ωνάση νεοέλληνας, ο Αλέξης (ή Γεώργιος) Ζορμπάς, ο the Greek, ο κ. Συρτάκης, ήταν ιστορικό πρόσωπο και στενός φίλος του Νικολάου Καζαντζάκη, που εμπνεύστηκε από τον ίδιο το σχετικό μυθιστόρημα. 
Ήταν Μακεδόνας γέννημα θρέμμα. Γεννήθηκε στο Κολινδρό του νομού Πιερίας το 1865 ή 1869. Ήταν γιος του Φώτη Ζορμπά, ενός πλούσιου τσέλιγκα και κτηματία και ένα από τα τρία αδέλφια του ονομάζονταν… Ξενοφώντας.
Ύστερα από την τυχοδιωκτική περιήγησή του σε Χαλκιδική, σε Μάνη όπου εργάστηκε ως μεταλλωρύχος αλλά και ενδιάμεσα σε Άγιο Όρος με την απόφαση να γίνει μοναχός (εκεί γνώρισε τον Νίκο Καζαντζάκη που έγραψε το έργο του "Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά"), και αφού προηγουμένως νυμφεύθηκε και απέκτησε 12 παιδιά, κατέληξε στα… Σκόπια (!) όπου νυμφεύθηκε εκ νέου και απέκτησε και άλλα παιδιά. 
Εκεί απεβίωσε το 1941 από τη φυσική εξασθένηση της υγείας, τις κακουχίες και τη πείνα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και εκεί βρίσκεται ο τάφος του διασημότερου Έλληνα που, ήταν Μακεδόνας, τον έλεγαν Γιώργο, αλλά έγινε γνωστός ως Αλέξης, γεννήθηκε εδώ, αλλά κατέληξε στα Σκόπια. 
Ήταν έτσι σημείο των καιρών ο Ζορμπάς, ο κυκλώνας, σε μια εποχή με σημεία και τέρατα. Κάπως έτσι συγχέονται ιστορίες, θρύλοι και άθλοι. Και αθλιότητες.


(*) Ο εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος Αλλαγής κ. Παύλος Χρηστίδης, σχετικά με το δημοψήφισμα στα Σκόπια, δήλωσε μεταξύ άλλων: «Το γεγονός ότι οι Σκοπιανοί γύρισαν την πλάτη σε μια συμφωνία που τους έδινε μακεδονική γλώσσα και εθνότητα, αποδεικνύει ποσό βαθειά είναι τα αλυτρωτικά και εθνικιστικά στερεότυπα στο γειτονικό κράτος. Ότι αυτή η συμφωνία μόνο νέα προβλήματα θα δημιουργούσε».

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 4 Οκτωβρίου 2018, αρ. φύλλου 954


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ