27.1.18

Απόψε στην Καστοριά απ' ευθείας από την Νέα Υόρκη η Τόσκα του Πουτσίνι



Στις 19:55 στο ΤΕΙ Καστοριάς


Το έτος 2018 ξεκινάει για την ΜΕΤ με μία νέα παραγωγή της Τόσκα του Τζιάκομο Πουτσίνι, σε σκηνοθεσία sir David McVicar, η οποία αντικαθιστά την προηγούμενη Τόσκα του Luc Bondy (αναμεταδόθηκε απ’ ευθείας στην Καστοριά τον Νοέμβριο του 2013), καθώς  φαίνεται να μην ενθουσίασε ιδιαίτερα το νεοϋορκέζο κοινό για την “μοντερνικότητά του”, καθότι είχε συνηθίσει χρόνια την “κλασσική” και “λαμπρή” Τόσκα του Franco Zeffirelli του 1985.

Έτσι η φετινή Τόσκα της ΜΕΤ του  σερ Ντέϊβιντ ΜακΒίκαρ, επαναφέρει μία “τζεφιρελική” αισθητική, σε κλασικά πρότυπα, που προτιμά το αμερικανικό κοινό σε φημισμένες και ιδιαίτερα αγαπητές όπερες όπως αυτή του Πουτσίνι.

Το καστοριανό κοινό, γνωρίζει αρκετά την σκηνοθετική αντίληψη του ΜακΒίκαρ και γνωρίζει τις ικανότητές του, καθώς έχει παρακολούθησε αρκετές -εντυπωσιακές ομολογουμένως- παραστάσεις του, όπως την Νόρμα του Μπελλίνι (Οκτώβριος 2017), τον Ρομπέρτο Ντεβερό του Ντονιζέτι (Απρίλιος 2016), την Καβαλερία Ρουστικάνα του Μασκάνι και τους Παλιάτσους του Λεονκαβάλο (Απρίλιος 2015).

Η παραγωγή της φετινής Τόσκα που θα απολαύσουν οι Καστοριανοί απόψε Σάββατο 27 Ιανουαρίου 2018 στις 19:55 στο ΤΕΙ Καστοριάς, είχε πολλές ατυχίες στην πορεία της. Η διεύθυνση ορχήστρας υπό τον James Levine αντικαταστάθηκε από τον Andris Nelsons αρχικά, ο οποίος στην συνέχεια αντικαταστάθηκε από τον Emmanuel Villaume.

Τον ρόλο της Τόσκα θα τον ερμήνευε η Kristine Opolais, η οποία αντικαταστάθηκε από την Sonya Yoncheva. Τον ρόλο του Καβαραντόσσι αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι θα τον ερμήνευε ο Jonas Kaufmann, ο οποίος όμως αντικαταστάθηκε από τον Vittorio Grigolo. Και τέλος, αντικαταστάθηκε και ο Bryn Terfel στον ρόλο του Σκάρπια από τον Željko Lučić!




Παρ’ όλα αυτά, το ντουέτο της Σόνια Γιόντσεβα και του Βιτόριο Γκρίγκολο σε όλες τις παραστάσεις από την πρεμιέρα μέχρι σήμερα, καθηλώνει του θεατές με τις εξαίσιες ερμηνείες τους, το ταπεραμέντο του και τον ερωτισμό τους.

Η "Τόσκα" είναι δράμα σε τρεις πράξεις που συνέγραψε ο Βικτοριέν Σαρντού. Η υπόθεση του έργου φέρεται να διαδραματίζεται περί το 1800. Ο ζωγράφος Μάριο Καβαραντόσσι, εραστής της διάσημης αοιδού Τόσκα, φερόμενος ότι παρείχε άσυλο σε κάποιον καταδιωκόμενο κατά διαταγή του Διευθυντή της Αστυνομίας Σκάρπια συλλαμβάνεται και ρίχνεται στη φυλακή μέχρι την εις θάνατο καταδίκη του.

Την παραμονή της εκτέλεσης η Τόσκα εκλιπαρεί τον διοικητή της Αστυνομίας για να του χαρίσει τη ζωή. Εκείνος την διαβεβαιώνει πως τα όπλα των ανδρών του εκτελεστικού θα γεμίζονταν απλώς με πυρίτιδα αντί σφαιρών με την προϋπόθεση να του δοθεί. Εκείνη υποκρινόμενη ότι δέχεται την πρόταση και μόλις εξασφαλίζει την έγγραφη άδεια εξόδου που θα εξασφάλιζε και τη φυγή της με τον Μάριο φονεύει με ένα εγχειρίδιο τον Σκάρπια.

Τελικά όμως ο Μάριο κατά την εκτέλεση πέφτει νεκρός από τα αληθινά πυρά του εκτελεστικού αποσπάσματος και η Τόσκα έξαλλη και απελπισμένη πέφτει στον Τίβερη.

Η Τόσκα είναι το κατ' εξοχήν έργο, του κορυφαίου συνθέτη, που ευθυγραμμίζεται στα ιδεώδη του βερισμού - του ιταλικού κινήματος του νατουραλισμού. Για τον Πουτσίνι ο ρεαλισμός έγκειται στην αγριότητα των καταστάσεων και των εντάσεων ανάμεσα στους πρωταγωνιστές και αποδίδεται από την μουσική με τρόπο άμεσο, χωρίς αφύσικες ωραιοποιήσεις. Η επιθυμία του συνθέτη ήταν, το έργο να μην θυμίζει καθόλου όπερα. Για να το επιτύχει αυτό προχώρησε σε σοβαρές επεμβάσεις στο ποιητικό κείμενο με στόχο την ανάπτυξη μιας διαρκούς σκηνικής δράσης.

Σημασία για τον Πουτσίνι δεν είχαν τόσο τα συναισθήματα των χαρακτήρων του έργου, αλλά κυρίως τα όσα θα καλούνταν να πράξουν: οι κινήσεις του καταζητούμενου Αντζελόττι, η "ανάκριση" του Καβαραντόσσι από την ζηλότυπη Τόσκα, η επιβλητική είσοδος του βαρόνου Σκάρπια στην α' πράξη, καθώς και η εντυπωσιακή κατάληξη της, η ανάκριση της Τόσκας από τον Σκάρπια και ο βασανισμός του Καβαραντόσσι στην β' πράξη, η σκηνή του ωμού ερωτικού εκβιασμού και ο φόνος του Σκάρπια από την Τόσκα, η εκτέλεση του Καβαραντόσσι και η αυτοκτονία της Τόσκας στην γ' πράξη.

Η Τόσκα μιλά για τον έρωτα, τη ζήλεια, τη διεστραμμένη λαγνεία, την πίστη στη φιλία. Και παρά το γεγονός ότι ο θάνατος σφραγίζει το έργο, εντούτοις η ουσία της πλοκής του έργου είναι ο αβίωτος διχασμός της ηρωίδας η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα εφιαλτικό δίλημμα.

Ένας από τους λόγους για τους οποίους η Τόσκα παραμένει  μέχρι σήμερα μία από τις δημοφιλέστερες όπερες, είναι τα χαρακτηριστικά της κεντρικής ηρωΐδας. Η Τόσκα αποτελεί το πρότυπο της οπερατικής ντίβας, τόσο με το τραγούδι όσο και με τη συμπεριφορά της. Όλοι της οι χειρισμοί και τα συναισθήματα στοιχειοθετούν το κατεξοχήν οπερατικό στερεότυπο της ματαιόδοξης λυρικής τραγουδίστριας, παραδομένης στα δυνατά της ένστικτα. Πρωταγωνιστεί, είτε βρίσκεται πάνω στη σκηνή είτε πίσω από αυτή.

Η δημιουργία της όπερας πέρασε από χίλια κύματα. Ο συνθέτης είδε το ομώνυμο θεατρικό έργο του Βικτοριέν Σαρντού το 1887 στο Παρίσι, με τη Σάρα Μπερνάρ στο ρόλο της Τόσκα. Ενθουσιάστηκε και διαμήνυσε στον ατζέντη του να του κλείσει τα δικαιώματα του έργου για να το μεταφέρει στην όπερα. Το ίδιο έπραξαν και ο διάσημος συνάδελφός του Τζουζέπε Βέρντι και ο Αλμπέρτο Φρανκέτι. Τελικά, ο Βέρντι αποσύρθηκε, επειδή διαφωνούσε με το φινάλε του Σαρντού. Ο Φρανκέτι κέρδισε τα δικαιώματα, αλλά γρήγορα αποσύρθηκε, επειδή η έμπνευση τον είχε εγκαταλείψει και δεν μπόρεσε να συνθέσει μια μουσική αντάξια του έργου.

Έτσι, ο δρόμος έμεινε ανοιχτός για τον Πουτσίνι, ο οποίος δεν φάνηκε ζεστός, επειδή δεν είχε προτιμηθεί στην αρχή. Τελικά πείστηκε να συνθέσει την όπερα σε λιμπρέτο των Λουίτζι Ιλικα και Τζουζέπε Τζακόζα. Το Οκτώβριο του 1899 η όπερα ήταν έτοιμη, δώδεκα χρόνια μετά το αρχικό ενδιαφέρον του Πουτσίνι.

Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στις 14 Ιανουαρίου 1900 στο θέατρο Κοντσάντσι της Ρώμης, παρουσία όλης της καλής κοινωνίας. Παρέστη σύσσωμη η πολιτειακή και η πολιτική ηγεσία της Ιταλίας και πολλοί άνθρωποι της μουσικής, όπως οι συνθέτες Πιέτρο Μασκάνι, Φραντσέσκο Τσιλέα και ο Αλμπέρτο Φρανκέτι. Τον επώνυμο ρόλο ερμήνευσε η ρουμάνα σοπράνο Χαρίκλεα Νταρκλέ, η οποία ήταν ελληνικής καταγωγής και απόγονος της μεγάλης οικογένειας των Μαυροκορδάτων (Χαρίκλεια Χαρτουλάρη το πατρικό της όνομα). Οι συντελεστές της παράστασης και ο ίδιος ο Πουτσίνι γνώρισαν την αποθέωση και το παρατεταμένο χειροκρότημα των παρισταμένων.



Α’ Πράξη

Σάντ’ Αντρέα ντέλλα Βάλλε (Άγιος Aνδρέας του Kάμπου), Ρώμη, Ιούνιος του 1800. Ο Τσέζαρε Αντζελόττι, πολιτικός κρατούμενος που έχει αποδράσει, αναζητά κρησφύγετο σε παρεκκλήσι του ναού, στον οποίο εισέρχεται ο Νεωκόρος ακολουθούμενος από το ζωγράφο Μάριο Καβαραντόσσι. Παρ’ ότι εκείνος φιλοτεχνεί εικόνα της Mαρίας Μαγδαληνής με ξανθά μαλλιά, λέει ότι του θυμίζει τη μελαχρινή αγαπημένη του Φλόρια Τόσκα, γνωστή τραγουδίστρια όπερας. 





Μετά την αποχώρηση του Νεωκόρου, ο Καβαραντόσσι συναντά τον Αντζελόττι και υπόσχεται να τον βοηθήσει ώστε να φύγει μυστικά από τη Ρώμη. Ακούγοντας την Τόσκα να πλησιάζει, ο Αντζελόττι κρύβεται πάλι. Εκείνη έχει ακούσει τον αγαπημένο της να συνομιλεί με κάποιον, μα δεν βλέπει άλλο πρόσωπο και εκφράζει την παθολογική ζήλια της, ανακρίνοντάς τον εξαντλητικά. Ο Καβαραντόσσι την καθησυχάζει, κι έτσι η Τόσκα αποχωρεί. Ο ζωγράφος σχεδιάζει με τον Αντζελόττι τη φυγάδευσή του. Ύστερα φεύγουν μαζί βιαστικά από το παρεκκλήσι.
Πλήθος πιστών συγκεντρώνονται για το Te Deum (*), ενώ καταφτάνει ο αρχηγός της αστυνομίας, βαρόνος Σκάρπια, με τον αστυνομικό Σπολέττα, αναζητώντας τον Αντζελόττι. Η Τόσκα επιστρέφει. Ο Σκάρπια, που υποπτεύεται τον Καβαραντόσσι και ταυτόχρονα ποθεί την όμορφη τραγουδίστρια, βασίζεται στη γνωστή ζήλια της ώστε να εκμαιεύσει πληροφορίες. Παρ’ όλα αυτά, δεν κατορθώνει πολλά. Ενώ το πλήθος υμνωδεί, ο Σκάρπια ορκίζεται να οδηγήσει τον Καβαραντόσσι στην κρεμάλα και την Τόσκα στην αγκαλιά του.

Β’ Πράξη

Αίθουσα του μεγάρου Φαρνέζε, όπου διαμένει ο Σκάρπια. Καθώς ο βαρόνος δειπνεί, αναλογίζεται πόσο πολύ ποθεί την Τόσκα. Ο Σπολέττα ανακοινώνει ότι δεν βρήκε τον Αντζελόττι, αλλά ότι συνέλαβε τον Καβαραντόσσι για ύποπτη συμπεριφορά. Ο Σκάρπια, που στο μεταξύ έχει καλέσει την Τόσκα, ανακρίνει το ζωγράφο, ο οποίος αρνείται πως γνωρίζει οτιδήποτε. Η τραγουδίστρια φτάνει τη στιγμή που ο αγαπημένος της βασανίζεται σε διπλανό δωμάτιο. Δεν αντέχει να ακούει τις φωνές και αποκαλύπτει στον Σκάρπια το κρησφύγετο του Αντζελόττι, που της έχει εμπιστευτεί ο εραστής της. Ο Καβαραντόσσι οδηγείται μπροστά τους ενόσω αναγγέλλεται η νίκη των στρατευμάτων του Ναπολέοντα στο Μαρένγκο. Ο ζωγράφος πανηγυρίζει.





Έξαλλος ο Σκάρπια διατάζει τη φυλάκισή του. Στη συνέχεια, μόνος με την Τόσκα, ο βαρόνος διαπραγματεύεται την αποφυλάκιση του αγαπημένου της: Προκειμένου να τον αφήσει ελεύθερο, εκείνη θα πρέπει να υποκύψει στις ορέξεις του. Σε απόλυτη απόγνωση, η Τόσκα συμφωνεί. Ο Σκάρπια υποκρίνεται πως ζητά από τον Σπολέττα ψευδή εκτέλεση του Καβαραντόσσι. Αφού όμως ετοιμάσει το έγγραφο με το οποίο η Τόσκα και ο αγαπημένος της θα μπορούν να φύγουν ανενόχλητοι από τη Ρώμη, εκείνη αρπάζει ένα μαχαίρι από το τραπέζι του δείπνου και, οπλισμένη με μίσος και αηδία, τον φονεύει.

Γ’ Πράξη 

Λίγες ώρες αργότερα, ξημέρωμα στο Καστέλ Σάντ’ Άντζελο. Ηχούν οι καμπάνες του Αγίου Πέτρου και ακούγεται από μακριά η φωνή ενός Βοσκού. Αναμένοντας την εκτέλεσή του, ο Καβαραντόσσι σκέφτεται μόνο τα γλυκά φιλιά της αγαπημένης του. Πάνω στην ώρα φτάνει η Τόσκα, αφηγείται το κατόρθωμά της και τον καθησυχάζει εξηγώντας ότι η εκτέλεσή του, όπως πιστεύει, θα είναι εικονική. Του υποδεικνύει πώς ακριβώς να κινηθεί και στη συνέχεια ενθουσιάζεται με τη φυσικότητα με την οποία ο Καβαραντόσσι υποκρίνεται, όπως νομίζει, τον νεκρό μόλις το απόσπασμα τον πυροβολεί. Περιμένει ώσπου να φύγουν οι στρατιώτες.




Όταν πηγαίνει κοντά του για να τον ειδοποιήσει ότι ο δρόμος προς την ελευθερία είναι πλέον ανοιχτός, αντιλαμβάνεται ότι ο Σκάρπια την ξεγέλασε. Εκείνη τη στιγμή εισέρχονται στρατιώτες οδηγούμενοι από τον Σπολέττα: Το έγκλημά της αποκαλύφθηκε, και θα πληρώσει. Ωστόσο, προτιμά να πέσει στο κενό παρά στα χέρια τους. Με τον Σκάρπια θα αναμετρηθεί πια ενώπιον του Θεού.


  • ΤΕΙ Καστοριάς 27.1.2018 | στις 19:55 

Η παράσταση θα προβληθεί με ελληνικούς υπότιτλους, στο αμφιθέατρο του ΤΕΙ Καστοριάς, από την κοινωφελή επιχείρηση του δήμου Καστοριάς “Ορεστειάς”. Διάρκεια: 2 ώρες και 53 λεπτά (συμπεριλαμβανομένων δύο διαλειμμάτων των 35 λεπτών έκαστο).

Διεύθυνση: Emmanuel Villaume. Σκηνοθεσία: Sir David Mc Vicar. Με τους: Sonya Yoncheva (Τόσκα), Vittorio Grigolo (Καβαραντόσσι), Željko Lučić (Σκάρπια), Patrick Carfizzi (Διάκος). Σκηνικά-Κοστούμια: John Macfarlane. Φωτισμοί: David Finn. Χορογραφίες: Leah Hausman.

  • Τιμές εισιτηρίων: 15,00 € (10,00 € μαθητικά, φοιτητικά, άνεργοι, ΑΜΕΑ). Με το κουπόνι της ΟΔΟΥ 1+1. Η προσφορά είναι για 15 εισιτήρια (30 άτομα). Είναι απαραίτητη η δήλωση ονοματεπώνυμου στην εφημερίδα (ΟΔΟΣ, Μητροπόλεως 4,  τηλ. 24670 29638, e-mail: odos-kst@otenet. gr) η οποία θα καταρτίσει ονομαστικό εκπτωτικό κατάλογο.  

Μετά από απαίτηση του προέδρου της δημοτικής κοινωφελούς επιχείρησης «Ορεστειάς» κ. Λαζάρου Ζήση, δεν δημιουργείται δεύτερος εκπτωτικός κατάλογος των 10,00 € -όπως συνηθιζόταν από το 2013, από την εποχή της προέδρου της δημοτικής επιχείρησης κ. Ειρήνης Γεωργοσοπούλου Μισκία, για την διευκόλυνση οικονομικά ασθενέστερων ατόμων που επιθυμούσαν να παρακολουθήσουν την όπερα. Στο εξής θα ισχύει μόνο η προσφορά με το κουπόνι της ΟΔΟΥ 1+1.

Πληροφορίες: Γραφείο πολιτισμού δήμου Καστοριάς Αθ. Διάκου 1 (πάρκο Ολυμπιακής Φλόγας) τηλ. 2467026777, 2467029630, 2467022292,  πρόεδρος "Ορεστειάς" Λ. Ζήσης τηλ. 6977701957
-ΟΔΟΣ: τηλ. 2467029638, e-mail: odos-kst@otenet.gr


Το ζεύγος Κλίντον στην πλατεία της ΜΕΤ, στο διάλειμμα της παράστασης της Τόσκα. Εικόνα (και κυρίως συμπεριφορά) που δύσκολα θα αντίκριζε κανείς στην Ελλάδα σε ανάλογη περίπτωση. 

Επόμενη παράσταση: 10 Φεβρουαρίου 2018, το κωμικό διαμάντι του Gaetano Donizetti: L’Elisir d’Amore (Το Ελιξίριο του Έρωτα). Διεύθυνση: Domingo Hindoyan. Σκηνοθεσία: Bartlett Sher. Με τους: Pretty Yende (Αντίνα), Matthew Polenzani (Νεμορίνο), Davide Luciano (Μπελκόρε), Ildebrando D’Arcangelo (Ντουλκαμάρα).


(*) «Te Deum (Laudamus)» [«Εσένα Θεέ (υμνούμε)»]. Ως Te Deum (ή αλλιώς αμβροσιανοί ύμνοι) είναι γνωστοί διάφοροι θρησκευτικοί ύμνοι πρωτοχριστιανικής περιόδου με δοξολογικό περιεχόμενο. Παραδοσιακά, η συγγραφή των ύμνων αποδίδεται στους άγιους Αμβρόσιο ή Αυγουστίνο.

Σχετικά:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ