9.1.18

Λόγος & Αντίλογος


ΟΔΟΣ 1.6.2017 | 888


«Οργανωμένα πράγματα»



Αγαπητή ΟΔΟΣ,

Μιας και η κουβέντα για την λεηλασία των εικόνων από τις εκκλησίες της πόλης καλά κρατεί, θα ήθελα να συμβάλλω  στην ενημέρωση και την ανταλλαγή εμπειριών. Συγκεκριμένα να γράψω αυτά που θυμάται και αφηγείται η δική μου μητέρα για την εκκλησία της γειτονιάς μας, τον Άγιο Γεώργιο του Μουζεβίκη (φωτογραφία), που βρίσκεται κοντά στο δεύτερο δημοτικό σχολείο. Αλλά και άλλες πληροφορίες που είχε για την υπόθεση. Όπως και μερικές δικές μου αναμνήσεις. Δεν είναι λογικό στην σημερινή εποχή να μπαίνει φίμωτρο ακόμη και στις αναμνήσεις.

Η μητέρα μου λοιπόν, την γνώριζε καλά την εκκλησία καθώς ήταν δίπλα στο σπίτι μας, πήγαινε συχνά και άναβε τις καντήλες και το κερί της, έκανε την προσευχή της. Θαύμαζε τις τοιχογραφίες του ναού, τις εύρισκε τόσο ωραίες και εντυπωσιακές, όσο και αυτές στην Μαυριώτισσα. Το κλειδί από την εκκλησία αυτή το είχε η κυρία Ηλέκτρα Φράγκου, μια παλιά γειτόνισσα από την κάτω μεριά της εκκλησίας. Εκείνα τα χρόνια οι εκκλησίες ήταν γενικά ανοιχτές. Ίσως κλείδωναν μόνο την νύκτα. Μικρά παιδιά και εμείς, μπαίναμε στην εκκλησία, που την λέγαμε κρυφό σχολειό, ίσως γιατί σε μια γωνιά υπήρχαν στοιβαγμένα παλιά θρανία.

Κάποια μέρα, την γνωστή περίοδο πριν το 1974, ήρθαν εργάτες και ξήλωσαν αυτές τις θαυμάσιες τοιχογραφίες. Πήραν και τις εικόνες και στην θέση τους έβαλαν χάρτινα αντίτυπα. Οργανωμένα πράγματα δηλαδή. Μόνο μία τοιχογραφία του Αγίου Γεωργίου, άφησαν, όχι  για άλλο λόγο, αλλά  επειδή δεν μπόρεσαν να την ξεκολλήσουν: τους έσπασε στην μέση. Έμειναν και κάποια σπαράγματα. Υπήρχε και ένα ξύλινο ξόανο του Αγίου Γεωργίου σαν κι αυτό που υπάρχει στην Ομορφοκκλησιά, σε μικρότερο μέγεθος όμως. Όμοιο του, δεν νομίζω ότι υπάρχει στην πόλη.
Μέχρι και αυτό πήραν.

Από τότε κανείς δεν έμαθε τι απέγιναν όλα αυτά. Όπως πήραν και όλες τις πολύτιμες εικόνες, κυρίως τις παλιές και μεγάλες από όλες τις βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες της Καστοριάς. Το γεγονός αυτό απογοήτευσε τόσο πολύ την μητέρα μου που δεν μπορούσε πια να ξαναπάει στην εκκλησία της γειτονιάς. Το θέαμα την αποκαρδίωνε. Όπως και όλους τους Καστοριανούς της εποχής.

Μόνο από τον Άγιο Νικόλαο της αρχόντισσας Θεολογίνας, μία εκκλησία πάνω από τον Άγιο Μηνά, δεν μπόρεσαν να πάρουν εικόνες. Γιατί φαίνεται πήγαν εκεί προς το τέλος της «επιχείρησης» και ο κυρ-Ανδρέας Νικολής, που είχε το κλειδί της εκκλησίας, είχε μάθει τι συνέβαινε και αρνήθηκε πεισματικά να τους το δώσει. Όσοι θυμούνται τον Ανδρέα Νικολή θα θυμούνται ότι δεν φοβόταν εύκολα. Αργότερα, κάποιες γυναίκες που πήγαν στον Άγιο Σπυρίδωνα της περιοχής του Ιδρύματος Θηλέων, όπου έλεγαν ότι είχαν συγκεντρωθεί οι εικόνες, δεν βρήκαν τίποτα.

Θεωρείται άλλωστε ακόμη  γνωστό ότι ο παπα-Χαράλαμπος, εφημέριος της εποχής, και κάποιοι άλλοι ιερείς αντιστάθηκαν. Μάλιστα πήγαν στα σύνορα του νομού κοντά στο Βογατσικό να εμποδίσουν την διέλευση των φορτηγών που μετέφεραν τις εικόνες και παρενέβη η αστυνομία. Θυμάται ακόμη ότι κληρικός «απώθησε» με την ράβδο του, τον παπα-Χαράλαμπο επειδή προέβαλε αντιρρήσεις για την λεηλασία και  προσπαθούσε να εμποδίσει την μεταφορά εκτός Καστοριάς.

Αυτή είναι η ιστορία όπως καταγράφτηκε στην μνήμη της μητέρας μου και η μαρτυρία της μπορεί να είναι  χρήσιμη.

Ευχαριστώ  για την φιλοξενία

Ζήσης Μπάκαρης


Υ.Σ. Θα ήθελα να συγχαρώ τον κύριο Αναστάσιο Πηχιών για τον πατριωτισμό και την παρρησία του.


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 1 Ιουνίου 2017, αρ. φύλλου 888


Επιλογή σχετικών αναρτήσεων:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ