Απόψε στην Καστοριά απ' ευθείας από την Νέα Υόρκη " Το ελιξίριο του έρωτα "

 Gaetano Donizetti:  L'elisir d'amore

Στο ΤΕΙ Καστοριάς στις 19:00

Απόψε  το Σάββατο 10 Φεβρουαρίου στις 19:00, απ' ευθείας από την  Νέα Υόρκη, θα μεταδοθεί στο ΤΕΙ Καστοριάς το κωμικό διαμάντι του Γκαετάνο Ντονιτσέττι (Gaetano Donizetti 1797 –1848) “Το ελιξίριο του έρωτα”, σε σκηνοθεσία Bartlett Sher και μουσική διεύθυνση του Domingo Hindoyan που κάνει το ντεμπούτο του ως μαέστρος. Την ζωηρή Αντίνα θα ερμηνεύσει η Pretty Yende με τον Matthew Polenzani ως Νεμορίνο, τον απλό χωρικό που την ερωτεύεται. Ο Davide Luciano κάνει το ντεμπούτο του στη Met στον ρόλο του υπεροπτικού αρραβωνιαστικού της Αντίνα, του Μπελκόρε, και ο Ildebrando D’ Arcangelos ερμηνεύει τον ρόλο του γυρολόγου με το μαγικό φίλτρο δόκτορα Ντουλκαμάρα. 

Η επόμενη αναμετάδοση απ’ ευθείας από την Νέα Υόρκη στο ΤΕΙ Καστοριάς θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 10 Φεβρουαρίου στις 19:00 με το κωμικό διαμάντι του Γκαετάνο Ντονιτσέττι (Gaetano Donizetti 1797 –1848) “Το ελιξίριο του έρωτα”, σε σκηνοθεσία Bartlett Sher και μουσική διεύθυνση του Domingo Hindoyan που κάνει το ντεμπούτο του ως μαέστρος.

Πρόκειται για μια από τις πιο γοητευτικές και μελωδικές όπερες του ρεπερτορίου, αλλά και μια από τις αγαπημένες του κοινού της όπερας παγκοσμίως. Ο Ντονιτσέττι έγραψε) στο “Ελιξίριο”,  υπέροχες μελωδίες, όπως το διάσημο “Una furtiva lagrima” (Ένα κρυφό δάκρυ), δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στην ατμόσφαιρα του έργου και την ενορχήστρωση.  Έπλασε μια χαλαρή ατμόσφαιρα, όπου κυριαρχούν τα φωτεινά χρώματα και τα αγνά συναισθήματα, σε ένα έργο που μέχρι σήμερα επιτρέπει στον θεατή να φύγει από την αίθουσα με χαμόγελο.

Η όπερα αυτή, καθιέρωσε τον Ντονιτσέττι, ο οποίος διαδέχεται τον Ροσσίνι στο είδος της κωμικής όπερας, διατυπώνοντας μια προσωπική γλώσσα πολύ διαφορετική από αυτή του διάσημου συναδέλφου του. Η μεγάλη τομή που κατάφερε ο Ντονιτσέττι είναι ότι εισήγαγε το συναισθηματικό στοιχείο στο είδος αυτό της κωμικής όπερας.

Στο “Ελιξίριο του έρωτα”, οι δύο βασικοί χαρακτήρες ωριμάζουν μπροστά στα μάτια των θεατών τόσο δραματουργικά όσο και μουσικά, ενώ η λύση της ιστορίας δίνεται από την εξέλιξη στην ψυχολογία τους. Με άλλα λόγια σε αντίθεση με την παράδοση του 18ου αιώνα οι χαρακτήρες του Ελιξιρίου μοιάζουν να έχουν αληθινά συναισθήματα, τα οποία μάλιστα ο συνθέτης μοιάζει να τα προσεγγίζει με σκεπτικό σύγχρονης ψυχολογίας.

Μελόδραμα σε δύο πράξεις. Γράφηκε σε συντομότατο χρονικό διάστημα δεκαπέντε -κατ' άλλους τριάντα- ημερών. Το ποιητικό κείμενο είναι του Φελίτσε Ρομάνι, του διασημότερου ιταλού συγγραφέα της εποχής και βασίζεται στο ποιητικό κείμενο του Εζέν Σκριμπ για την κωμική όπερα -opera comique- του Φρανσουά Ωμπέρ “Το φίλτρο”, που είχε παρουσιαστεί λίγους μήνες νωρίτερα στο Παρίσι. Ο Σκριμπ είχε δανειστεί την υπόθεση από το ομώνυμο θεατρικό έργο του Ιταλού συγγραφέα Σίλβιο Μαλαπέρτα.

Η πλοκή του έργου αφορά στον έρωτα που αισθάνεται ο φτωχός χωρικός Νεμορίνο για την όμορφη, πλούσια και φιλάρεσκη Αντίνα. Πιστεύει ότι αν πιεί ένα μαγικό ελιξίριο εκείνη θα τον αγαπήσει. Την αφέλειά του εκμεταλλεύεται ο πλανόδιος αγύρτης δρ. Ντουλκαμάρα, που τού πουλά αντί για ελιξίριο ένα μπουκάλι κρασί Μπορντώ. Ο Νεμορίνο δεν έχει χρήματα. Έτσι, προκειμένου να το αγοράσει, κατατάσσεται στο στρατό, γεγονός που του αποφέρει άμεσα το επιθυμητό ποσό. Όταν το μαθαίνει, η Αντίνα πείθεται για τη δύναμη των αισθημάτων του, ομολογεί πως εκείνη τον αγαπά και η υπόθεση οδηγείται σε αίσιο τέλος.

"Το Ελιξίριο του Έρωτα" παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Τεάτρο ντελλά Κανομπιάνα του Μιλάνου, στις 12 Μαΐου 1832. Το πρώτο ελληνικό θέατρο που υποδέχτηκε την όπερα ήταν το Σαν Τζάκομο της Κέρκυρας ήδη από το 1835. Αρχές του 1843 το έργο παρουσιάστηκε από περιοδεύοντα ιταλικό θίασο στην Αθήνα, ενώ στο ρεπερτόριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής μπήκε στις 27 Ιανουαρίου 1961.

Πράξη Ι

Ιταλία, 1836. Ενώ οι χωρικοί ξεκουράζονται από τη δουλειά, ένας νεαρός αγρότης, ο Νεμορίνο, κοιτάζει την όμορφη ιδιοκτήτρια του κτήματος, την Αντίνα, που διαβάζει ένα βιβλίο. Την αγαπάει, αλλά νιώθει ταπεινός μπροστά της. Οι χωρικοί ρωτάνε την Αντίνα τι λέει το βιβλίο της κι εκείνη τούς αφηγείται την ιστορία του Τριστάνου που κέρδισε την καρδιά της Ιζόλδης πίνοντας ένα μαγικό ερωτικό φίλτρο. Τύμπανα αναγγέλλουν την άφιξη του λοχαγού Μπελκόρε και των αντρών του. Παρουσίαζεται στην Αντίνα και της ζητάει να τον παντρευτεί. Η Αντίνα δηλώνει ότι δεν βιάζεται να πάρει μια τέτοια απόφαση, αλλά υπόσχεται να σκεφτεί την προσφορά του. Όταν μένει μόνη με τον Νεμορίνο, η Αντίνα τού λέει ότι καλά θα έκανε να πάει στην πόλη να φροντίσει τον άρρωστο θείο του, παρά να ελπίζει ότι θα κερδίσει την αγάπη της. Ή να κάνει αυτό που κάνει κι η ίδια: ν’ αλλάζει προτιμήσεις κάθε μέρα. Ο Νεμορίνο τής υπενθυμίζει ότι η πρώτη αγάπη δεν ξεχνιέται ποτέ.

Ο Ντουλκαμάρα, ένας πλανόδιος γιατρός, έρχεται στο χωριό και διαφημίζει ένα φάρμακο που γιατρεύει τα πάντα. Όταν ο αλμπάνης τελειώνει το νούμερό του, ο Νεμορίνο τον ρωτάει ντροπαλά αν πουλάει και το ελιξίριο του έρωτα που περιγράφεται στο βιβλίο της Αντίνα. Ο Ντουλκαμάρα λέει ότι το έχει και βγάζει ένα μπουκάλι Μπορντό. Αν και του κοστίζει ό,τι έχει και δεν έχει, ο Νεμορίνο το αγοράζει και το πίνει μονορούφι. Ο Ντουλκαμάρα τού λέει ότι θα επενεργήσει την επόμενη μέρα (που μέχρι τότε ο Ντουλκαμάρα θα έχει φύγει). Όταν εμφανίζεται η Αντίνα, ο Νεμορίνο αρχίζει να νιώθει τις επιπτώσεις του «ελιξιρίου». Βέβαιος ότι την επόμενη μέρα, θα είναι ακαταμάχητος, παριστάνει τον αδιάφορο. Για να τον τιμωρήσει, η Αντίνα φλερτάρει με τον Μπελκόρε. Ο λοχαγός παίρνει διαταγή να επιστρέψει αμέσως στη φρουρά και η Αντίνα δέχεται να τον παντρευτεί εκείνη τη στιγμή. Σοκαρισμένος ο Νεμορίνο, την εκλιπαρεί να περιμένει άλλη μια μέρα, μα εκείνη τον αγνοεί και προσκαλεί όλο το χωριό στον γάμο της. Ο Νεμορίνο αναζητάει απελπισμένα τη βοήθεια του γιατρού.

Πράξη II

Στο γλέντι πριν από τον γάμο, η Αντίνα και ο Ντουλκαμάρα ψυχαγωγούν τους καλεσμένους με μια βαρκαρόλα. Η Αντίνα αναρωτιέται γιατί δεν ήρθε ο Νεμορίνο. Δεν θέλει να υπογράψει το γαμήλιο συμβόλαιο αν δεν είναι κι αυτός εκεί. Στο μεταξύ, ο Νεμορίνο ζητάει από τον Ντουλκαμάρα άλλο ένα μπουκάλι ελιξίριο. Μιας και ο νεαρός δεν έχει άλλα λεφτά, ο αλμπάνης συμφωνεί να περιμένει στο χάνι για καμιά ώρα όσο να μπορέσει ο Νεμορίνο να δανειστεί χρήματα. Ο Μπελκόρε έχει ανησυχήσει που η Αντίνα ανέβαλε τον γάμο.

Όταν ο Νεμορίνο τού λέει ότι χρειάζεται επειγόντως χρήματα, ο Μπελκόρε τον πείθει να καταταγεί στον στρατό και να πάρει 20 σκούδα επίδομα. Ο Νεμορίνο, έχοντας αγοράσει κι άλλο ελιξίριο, βρίσκεται περικυκλωμένος από ένα τσούρμο κορίτσια. Αγνοώντας ότι ο θείος του έχει πεθάνει και του έχει αφήσει μια ολόκληρη περιουσία, νομίζει ότι όλα οφείλονται στην επίδραση του ελιξιρίου. Μπαίνει η Αντίνα που νιώθει υπεύθυνη για το γεγονός ότι ο Νεμορίνο πάει φαντάρος, μα όταν τον βλέπει με τ’ άλλα κορίτσια, αντιδρά ζηλότυπα. Ο Νεμορίνο και τα κορίτσια φεύγουν και ο Ντουλκαμάρα κοκορεύεται στην Αντίνα για τη δύναμη του ελιξιρίου του, θέλοντας να της το πουλήσει. Μα εκείνη αποκρίνεται ότι θα κερδίσει τον Νεμορίνο με τον δικό της τρόπο.

Ο Νεμορίνο που είχε παρατηρήσει ένα δάκρυ στα μάγουλα της Αντίνα όταν τον είδε με τα κορίτσια, είναι βέβαιος πια ότι νοιάζεται γι’ αυτόν. Όταν έρχεται και του λέει ότι εξαγόρασε την κατάταξή του, παριστάνει πάλι τον αδιάφορο. Τέλος, εκείνη του εξομολογείται ότι τον αγαπάει. Εμφανίζεται ο Μπελκόρε και, όταν τους βρίσκει χέρι-χέρι, αναχωρεί δηλώνοντας ότι χιλιάδες γυναίκες τον περιμένουν αλλού. Ο Ντουλκαμάρα αποκαλύπτει στον κόσμο τα νέα για την κληρονομιά του Νεμορίνο και κοκορεύται για το θαυματουργό ελιξίριό του που κάνει τους ανθρώπους να ερωτεύονται και μετατρέπει τους φτωχούς σε εκατομμυριούχους.

Ο Γκαετάνο Ντονιτσέττι γεννήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 1797 στο Μπέργκαμο της Λομβαρδίας και υπήρξε μαθητής του Τζοβάννι Σιμόνε Μάυρ, γερμανού συνθέτη όπερας που δραστηριοποιήθηκε κυρίως στην Ιταλία. Το πρώτο του σκηνικό έργο, Ο πυγμαλίωνας, γράφηκε σε ηλικία 18 ετών. Μέχρι το θάνατό του, ο Ντονιτσέττι θα κληροδοτούσε στο δυτικό πολιτισμό περισσότερες από 70 όπερες. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν τα έργα Άννα Μπολένα (1830), Το ελιξίριο του έρωτα (1831), Λουκρητία Βοργία (1832), Μαρία Στουάρντα (1834), Λουτσία ντι Λαμμερμούρ (1835), Ρομπέρτο Ντεβερώ (1837), Η κόρη του συντάγματος (1839), Η ευνοουμένη (1840) και Ντον Πασκουάλε (1843). Παρότι κυρίως γνωστός για τα λυρικά του έργα, ο Ντονιτσέττι συνέθεσε επίσης εκκλησιαστική μουσική, κουαρτέτα εγχόρδων και ορχηστρικά έργα. Πέθανε το 1848 στο Μπέργκαμο από παράλυση, προερχόμενη από σύφιλη.

Una furtiva lagrima

• ΤΕΙ Καστοριάς Σάββατο 10 Φεβρουαρίου 2018 στις 19:00. Προβολή με ελληνικούς υπότιτλους. Η διάρκεια της παράστασης είναι 2 ώρες και 39 λεπτά με ένα διάλειμμα 32 λεπτών

Διευθυντής ορχήστρας Domingo Hindoyan. Σκηνοθεσία Bartlett Sher. Αντίνα Pretty Yende. Νεμορίνο Matthew Polenzani. Μπελκόρε Davide Luciano. Ντουλκαμάρα Ildebrando D’Arcangelo Σκηνικά Michael Yeargan. Κοστούμια Catherine Zuber. Φωτισμοί Jennifer Tipton.

Τιμές εισιτηρίων: 15,00 € (10,00 € μαθητικά, φοιτητικά, άνεργοι, ΑΜΕΑ). Με το κουπόνι της ΟΔΟΥ 1+1 ) η τιμή είναι 15,00 € για δύο άτομα (δηλαδή 7,50 € το άτομο). Η προσφορά είναι για 15 εισιτήρια (30 άτομα).
Μετά από απαίτηση του προέδρου της δημοτικής κοινωφελούς επιχείρησης «Ορεστειάς» κ. Λαζάρου Ζήση, δεν δημιουργείται δεύτερος εκπτωτικός κατάλογος των 10,00 € -όπως συνηθιζόταν από το 2013, για την διευκόλυνση οικονομικά ασθενέστερων ατόμων που επιθυμούσαν να παρακολουθήσουν την όπερα.  Στο εξής θα ισχύει μόνο η προσφορά με το κουπόνι της ΟΔΟΥ 1+1.


Σχετικά:

• Το πρόγραμμα των αναμεταδόσεων 2017-2018 από την Νέα Υόρκη στο ΤΕΙ Καστοριάς