La Bohème: Απόψε στις 19:30 απ' ευθείας από την Νέα Υόρκη στο ΤΕΙ Καστοριάς

Απόψε Σάββατο 24 Φεβρουαρίου στις 19:30 στο ΤΕΙ Καστοριάς θα μεταδοθεί απ’ ευθείας από την Νέα Υόρκη η  Μποέμ του Πουτσίνι. Μια συναρπαστική νεανική διανομή πρωταγωνιστεί στην κλασσική σκηνοθεσία του Franco Zeffirelli στην Μποέμ, την πιο δημοφιλή όπερα στην ιστορία της MΕΤ.

Η Sonya Yoncheva (η προηγούμενη Τόσκα) πρωταγωνιστεί ως Μιμί (ράφτρα) απέναντι από τον Michael Fabiano στον ρόλο του παθιασμένου συγγραφέα-ποιητή Ροντόλφο. Η Susanna Phillips επαναλαμβάνει και πάλι τον ρόλο της κοκέτας Μουζέττας (τραγουδίστρια) και ο Lucas Meachem ερμηνεύει τον ρόλο του εραστή της, του ζωγράφου Μαρτσέλλο. Συμμετέχουν ακόμα οι Alexey Lavrov και Matthew Rose στους ρόλους των φίλων του Ροντόλφο (ποιητής) και του Μαρτσέλλο Σονάρ (μουσικός) και Κολλίνε (φιλόσοφος), και ο Paul Plishka ως Μπενουά (σπιτονοικοκύρης) και Αλτσίντορο (υπουργός), σ’ αυτή την παράσταση που διευθύνει ο Marco Armiliato.

Η Μποέμ αποτελεί ένα κλασικό αριστούργημα της λυρικής τέχνης το οποίο παρουσιάζει μέσα από πασίγνωστες μελωδίες τον ενθουσιασμό και την ανεμελιά της φοιτητικής ζωής, παράλληλα με τους νεανικούς έρωτες και την χαρά της ζωής, πριν όλα καταλήξουν στο κλασικό τραγικό τέλος της ιστορίας. Το μυστικό της τόσης επιτυχίας αυτής της όπερας βρίσκεται αποκλειστικά στην έμπνευση του Puccini, η οποία βασίστηκε στην νοσταλγία της νιότης του.

Θρυλική θεωρείται η παραγωγή από τον Franco Zeffirelli για την Μetropolitan Opera, που θα παρακολουθήσει και πάλι το καστοριανό κοινό (πρώτη παρουσίαση στην Καστοριά στις  5 Απριλίου 2014, τότε με την Anita Hartig και τον Vittorio Grigolo -"εδώ"), που έκανε πρεμιέρα στις 14 Δεκεμβρίου 1981 και ανεβαίνει συνεχώς για 37 χρόνια στην σκηνή της ΜΕΤ.

Το έργο προφανώς δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, αφού πρόκειται για μία από τις δημοφιλέστερες όπερες του ρεπερτορίου, ενώ δεν είναι λίγοι όσοι τη θεωρούν το ιδανικό μέσο γνωριμίας του νεανικού κοινού με το λυρικό θέατρο χάρη τόσο στους νεαρούς ήρωές της όσο και στη γοητευτική μουσική του Πουτσίνι.

Δεν είναι λίγοι οι φίλοι του λυρικού θεάτρου που θεωρούν την Μποέμ ως την απόλυτη όπερα, μια και συνδυάζει μοναδική μελωδική μουσική, μια σπαρακτική ιστορία, καθημερινούς χαρακτήρες και έντονα συναισθήματα. Ο Πουτσίνι με τη μουσική του περιγράφει, μεταφέροντας με τρόπο συγκλονιστικό στον θεατή, όλη την παλέτα των συναισθημάτων: την ανεμελιά, τη χαρά, τον μεγάλο έρωτα, την απόγνωση. Όχι άδικα, η Μποέμ θεωρείται μια όπερα για τους νέους και γι’ αυτούς που μένουν πάντα νέοι, και συνδυάζει υπέροχο θέαμα, συγκινητική ιστορία, ακραία συναισθήματα και μοναδική μουσική. Και πάνω από όλα, μία αγάπη που σβύνει και γίνεται απόγνωση.

* * *

«Εκεί δεν υπήρχε τίποτε πιο τρυφερό στον κόσμο, από το ντουέτο μιας μοντέρνας ιταλικής όπερας, τίποτε πιο τρυφερό από εκείνη την απλή και εσωτερική σύνδεση των αισθημάτων που προξενεί η διάσημη φωνή του τενόρου, που τόσο συχνά παρουσιαζόταν στους δίσκους-με την κρυστάλλινη, γλυκιά, μικρή σοπράνο- καθώς του απάντησε με μια απλοϊκή, γλυκιά, μελωδική φράση στα λόγια του “Dami il braccio, mia piccina”…» (*).

Thomas Mann, Το Μαγικό Βουνό (1924) 

(*) "Δώσε μου το χέρι, αγαπημένη μου μικρή" από την άρια "O soave fanciulla" (Ω γλυκό κορίτσι) της α' πράξης της Μποέμ.

* * *

Η  La Bohème  είναι η τέταρτη κατά σειρά όπερα του  G. Puccini μετά από τις Le Villi (Τα ξωτικά, 1884), Edgar (1889) και Manon Lesecaut (1890). Το libretto της είναι στα ιταλικά και αποτελείται από τέσσερις πράξεις, γεμάτες τραγικότητα, αλλά και κωμικές στιγμές- όπως ακριβώς είναι η πραγματική ζωή. Πρόκειται για ένα αριστοτεχνικό έργο, όπου χωρίς να ακολουθείται μια καθιερωμένη φόρμα, συνδυάζει με μεγάλη επιτυχία το ρεαλισμό και την καθαρή ιταλική μελωδία. Βασίζεται στο λογοτεχνικό έργο Scecnes de la vie de Bohème (Σκηνές από τη μποέμικη ζωή) του Γάλλου συγγραφέα Henry Murger (Ανρί Μυρζέ). Το κείμενο αυτό επεξεργάστηκαν οι λιμπρετίστες Luigi Illica (1859-1919) και Giuseppe Giacosa (1847- 1906).

Η υπόθεση του έργου εκτυλίσσεται στο Παρίσι περίπου το 1830 και μιλά για τον έρωτα του φτωχού ποιητή Ροντόλφο με την Μιμί, μια όμορφη, εύθραυστη μοδιστρούλα η οποία πάσχει από φυματίωση, με το κοινό να παρακολουθεί τις περιπέτειες του νεαρού ζευγαριού και των φίλων τους.

Στο Παρίσι την παραμονή των Χριστουγέννων, τέσσερις φίλοι, ο ποιητής Ροδόλφος, ο μουσικός Σωνάρ, ο φιλόσοφος Κολλίνε και ο ζωγράφος Μαρτσέλλο, παρόλη την φτώχεια τους, ζουν αμέριμνοι σε μια φτωχή σοφίτα. Στην σοφίτα του αχώριστου κουαρτέτου, ο Μαρτσέλλο προσπαθώντας να ζεσταθεί παίρνει ένα χειρόγραφο και το ρίχνει στην φωτιά ενώ ο Ροδόλφος προσπαθεί να γράψει. Μπαίνει ο Κολλίνε και πίσω του έρχεται ο Σωνάρ, με φαγώσιμα, κρασί, ξύλα και χρήματα.
Οι τέσσερις φίλοι αρχίζουν με κέφι το γλέντι τους, μα σε λίγο τους διακόπτει ο σπιτονοικοκύρης που ζητάει το νοίκι. Βλέποντας τα χρήματα πάνω στο τραπέζι παίρνει και αυτός μέρος στο γλέντι. Τελικά οι τρεις φίλοι φεύγουν για το Καφέ-Μομύς και μένει μονάχος ο Ροδόλφος.

Η τελική σκηνή της δεύτερης πράξης (ΜΕΤ 2014)

Αμέσως μετά ο Ροδόλφος άκουσε ένα δειλό χτύπημα στην πόρτα. Ήταν ένα νέο κορίτσι, η Μιμή, μία γειτονοπούλα που ζητούσε να ανάψει το κερί της. Καθώς μπαίνει μέσα την πιάνει ένας δυνατός βήχας και πέφτει λιπόθυμη, μέχρι που την συνεφέρει ο Ροδόλφος. Η Μιμή φεύγει αλλά διαπιστώνει πως έχει χάσει το κλειδί της. Καθώς γυρίζει να ψάξει να το βρει, σβήνει το κερί της. Σβήνει και το κερί του Ροδόλφου. Ο Ροδόλφος βρίσκει το κλειδί αλλά το κρύβει στην τσέπη του και προσποιείται ότι συνεχίζει το ψάξιμο. Ψαχουλεύοντας στα σκοτεινά συναντιώνται και ο Ροδόλφος λέει στη Μιμή το όνομά του και την ενθαρρύνει να του μιλήσει για τον εαυτό της. Εκείνη του λέει πόσο θα προτιμούσε να ζει στην εξοχή που είναι γεμάτη λουλούδια. Ο Ροδόλφος, συγκινημένος από την αθωότητά της, μαγεύεται ολότελα από την ομορφιά και τη χάρη της.

Η Μιμή παρακαλεί τον Ροδόλφο να πάνε μαζί να βρούνε τους φίλους του στο στο Καρτιέ Λατέν και πράγματι πηγαίνουν στο Café Momus (Καφέ-Μομύς), όπου συναντούν τους άλλους τρεις. Ξαφνικά ακούγονται χαρούμενες φωνές από τις πωλήτριες των καταστημάτων και σε λίγο εμφανίζεται η Μουζέττα, άλλοτε ερωμένη του Μαρτσέλλο, η οποία τώρα ζει με τον γέρο και πλούσιο Αλτσιντόρο. Η Μουζέττα προφασίζεται πως την πληγώνει το παπούτσι της και στέλνει τον Αλτσιντόρο να της το φτιάξει. Εκείνη τρέχει στον Μαρτσέλλο και τα ξαναφτιάχνουν. Η συντροφιά, ακούγοντας μακρινούς ήχους μουσικής, φεύγει σηκώνοντας με κέφι την ξυπόλητη Μουζέττα στους ώμους.

Αργότερα ο Μαρτσέλλο και η Μουζέττα βρίσκονται σε μια ταβέρνα. Ο Μαρτσέλλο έχει εγκαταλείψει την τέχνη του για να κάνει επιγραφές ενώ η Μουζέττα δίνει μαθήματα τραγουδιού. Στο μεταξύ ο Ροδόλφος κάνει δυστυχισμένη την Μιμή με τις ζήλειες του και τους καυγάδες του. Η Μιμή έρχεται να ζητήσει βοήθεια από τον Μαρτσέλλο. Καθώς του μιλάει για τα βάσανά της, ακούει τον Ροδόλφο να πλησιάζει. Για να μην την δει, εκείνη κρύβεται κάπου. Ο Ροδόλφος λέει στον Μαρτσέλλο πως θέλει να παρατήσει την Μιμή γιατί δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να καυγαδίζουν. Όμως ένας βήχας που ξεσπά, προδίδει την κρυψώνα της Μιμής. Ο Ροδόλφος βλέποντας την ομορφιά της μετανιώνει και τρέχει κοντά της αλλά εκείνη το σκάει.

Κατόπιν ο Μαρτσέλλο πιάνει την Μουζέττα να φλερτάρει με έναν άλλον και χωρίζουν. Όμως τόσο ο Μαρτσέλλο όσο και ο Ροδόλφος σκέφτονται ακόμα την Μουζέττα και την Μιμή αντίστοιχα.
Λίγο καιρό αργότερα, «στην εποχή των λουλουδιών», παρουσιάζεται η Μουζέττα φέρνοντας μαζί της την Μιμή, που είναι πολύ άρρωστη. Ο Ροδόλφος αγκαλιάζει την Μιμή του αλλά δεν μπορεί να την βοηθήσει γιατί δεν έχει χρήματα. Η Μουζέττα βγάζει τα σκουλαρίκια και αποφασίζει να τα πουλήσει. Αμέσως αγοράζει μία γούνα για να ζεστάνει την Μιμή. Ο Κολλίνε, συγκινημένος από τον αλτρουϊσμό της Μουζέττας, πηγαίνει να πουλήσει το πανωφόρι του για να αγοράσει μερικές λιχουδιές για την Μιμή. Ο Ροδόλφος και η Μιμή μένουν μόνοι.

Οι φίλοι ξαναγυρίζουν με φάρμακα και άλλα δώρα και την πείθουν πως είναι από τον Ροδόλφο. Η Μιμή κλείνει τα μάτια της και μοιάζει σαν να κοιμάται. Ο Μαρτσέλλο πηγαίνει κοντά της και βλέπει πως είναι πεθαμένη. Φεύγει γεμάτος βαθιά λύπη. Ο Ροδόλφος, που κατάλαβε τι είχε συμβεί, τρέχει και ρίχνεται στο κρεβάτι ξεσπώντας με απόγνωση σε λυγνούς και φωνάζοντας "Μιμή, Μιμή!"

Ο Τζιάκομο Πουτσίνι (Giacomo Antonio Domenico Michele Secondo Maria Puccini, 22 Δεκεμβρίου 1858 - 29 Νοεμβρίου 1924), γεννήθηκε στην Ιταλία το 1858 και πέθανε στο Βέλγιο το 1924 από καρκίνο στον λάρυγγα. Μη μπορώντας να μιλήσει το τελευταίο διάστημα επικοινωνούσε με γραπτά μηνύματα. Το τελευταίο του ήταν προς την σύζυγό του Ελβίρα: "Elvira, povera donna, finito" (Ελβίρα, καημένη γυναίκα, όλα τέλειωσαν). Ήταν συνθέτης όπερας, ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του ιταλικού βερισμού. Καταγόταν από οικογένεια μουσικών. Σπούδασε σύνθεση και εκκλησιαστικό όργανο, πρώτα στη γενέτειρα του, Λούκα και μετά στο Μιλάνο.

Το 1893, είχε την πρώτη του επιτυχία με την Όπερα «Τόσκα» (1900), την «Μαντάμα Μπατερφλάι» και την «Τουραντό», την οποία άφησε ημιτελή και την συμπλήρωσε ο Φράνκο Αλφάνο. Δύο χρόνια μετά τον θάνατό του η όπερα ανέβηκε στην Σκάλα του Μιλάνου με μαέστρο τον φίλο του Αρτούρο Τοσκανίνι. Ο Τοσκανίνι αποφάσισε να διακόψει την παράσταση στο σημείο όπου είχε δουλευτεί από τον Πουτσίνι. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, διέκοψε το έργο, γύρισε στο κοινό και είπε "Σε αυτό το σημείο τελειώνει το έργο αφού πεθαίνει ο συνθέτης. Δυστυχώς, ο θάνατος υπερβαίνει την τέχνη". Ο Πουτσίνι έγραψε επίσης μια λειτουργία, έργα μουσικής δωματίου κ.α. Τα έργα του χαρακτηρίζονται από εξαιρετική ενορχήστρωση, άμεσο λυρισμό και κυριαρχεί σε αυτά δραματική ατμόσφαιρα. Είναι από τα πιο δημοφιλή στο χώρο της όπερας.

Η Sonya Yoncheva ερμηνεύει την άρια “Si, mi chiamano Mimi”
(Ναι, με λένε Μιμί) από την α’ πράξη της Μποέμ,
στο 50ο Γκαλά της ΜΕΤ της περασμένης Άνοιξης

Η γαλλική ομόηχη λέξη Bohème αρχικά σήμαινε καταγωγή από τηn Βοημία δηλαδή Βοημός και συνεκδοχικά αυτός που κάνει ζωή τσιγγάνου, χωρίς τη φροντίδα και τη σκέψη της επαύριον. Η ονομασία αυτή χρησιμοποιήθηκε από τους Γάλλους προκειμένου να χαρακτηρίσουν έτσι τους παρισινούς λογοτέχνες και καλλιτέχνες, για τον ανέμελο τρόπο της σκέψης και της ζωής τους, που αντιστρατεύονταν τα πλαίσια του βίου των οικονομικών στενών ορίων των πολιτών με τις καθημερινές ανάγκες και υποχρεώσεις, αλλά και περισσότερο για την ατημέλητη εμφάνισή τους ιδιαίτερα των καφενόβιων του "Καρτιέ Λατέν".

• ΤΕΙ Καστοριάς  Σάββατο 24 Φεβρουαρίου 2018 στις 19:30. Προβολή με ελληνικούς υπότιτλους. Η διάρκεια της παράστασης είναι 2 ώρες και 55 λεπτά με δύο διαλείμματα των 33 και 26 λεπτών αντίστοιχα.

• Διεύθυνση ορχήστρας: Marco Armiliato. Σκηνοθεσία: Franco Zeffirelli. Σκηνικά: Franco Zeffirelli. Κοστούμια: Peter J. Hall. Μιμί: Sonya Yoncheva. Μουζέττα: Susanna Phillips. Ροντόλφο: Michael Fabiano. Μαρτσέλλο: Lucas Meachem. Σονάρ: Alexey Lavrov. Κολλίνε: Matthew Rose. Μπενουά / Αλτσίντορο: Paul Plishka.

Τιμές εισιτηρίων: 15,00 € (10,00 € μαθητικά, φοιτητικά, άνεργοι, ΑΜΕΑ). Με το κουπόνι της ΟΔΟΥ 1+1) η τιμή είναι 15,00 € για δύο άτομα (δηλαδή 7,50 € το άτομο). Η προσφορά είναι για 15 εισιτήρια (30 άτομα). Είναι απαραίτητη η δήλωση ονοματεπώνυμου στην εφημερίδα (ΟΔΟΣ, Μητροπόλεως 4,  τηλ. 2467029638, e-mail: odos-kst@otenet. gr) η οποία θα καταρτίσει ονομαστικό εκπτωτικό κατάλογο.
Μετά από απαίτηση του προέδρου της δημοτικής κοινωφελούς επιχείρησης «Ορεστειάς» κ. Λαζάρου Ζήση, δεν δημιουργείται δεύτερος εκπτωτικός κατάλογος των 10,00 € -όπως συνηθιζόταν από το 2013, για την διευκόλυνση οικονομικά ασθενέστερων ατόμων που επιθυμούσαν να παρακολουθήσουν την όπερα.  Στο εξής θα ισχύει μόνο η προσφορά με το κουπόνι της ΟΔΟΥ 1+1.

Επόμενη παράσταση: 10 Μαρτίου 2018, Gioachino Rossini: Semiramide (Σεμίραμις). Διεύθυνση: Maurizio Benini. Σκηνοθεσία: John Copley. Με τους: Angela Meade (Σεμίραμις), Elizabeth DeShong (Αρσάκης), Javier Camarena (Ιντρένο), Ildar Abdrazakov (Ασούρ), Ryan Speedo Green (Ορόης). Σκηνικά: John Conklin. Κοστούμια: Michael Stennett. Φωτισμοί: Gil Wechsler.

Πληροφορίες: Γραφείο πολιτισμού δήμου Καστοριάς Αθ. Διάκου 1 (πάρκο Ολυμπιακής Φλόγας) τηλ. 2467026777, 2467 029630, 2467022292,  πρόεδρος "Ορεστειάς" Λ. Ζήσης τηλ. 697701957.


Σχετικά:

• ΟΔΟΣ: 1+1 για την Bohème
• G.Puccini | F.Zeffirelli | Τερέζα Στράτας
• Giacomo Puccini | Franco Zeffirelli
• Το πρόγραμμα των αναμεταδόσεων 2017-2018 από την Νέα Υόρκη στο ΤΕΙ Καστοριάς
• ΟΔΟΣ: 1+1 για την Bohème (2014)