Λόγος & Αντίλογος

Ανεμοδαρμένες προχειρότητες

Αγαπητοί φίλοι στην Άνδρο και την Τήνο,

Παρακολουθώ με αγωνία τον αγώνα σας και την προσφυγή σας στο Συμβούλιο Επικρατείας να μην τοποθετηθούν ανεμογεννήτριες τέρατα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στις κορυφογραμμές της Άνδρου, της Τήνου και των άλλων μικρών νησιών του Αιγαίου για να προστατευτεί η ομορφιά του αιγαιοπελαγίτικου τοπίου και ο τουρισμός των νησιών αυτών.

Ζω στην Αθήνα και μία από τις αδυναμίες μου είναι κάθε βδομάδα να κάνω εκδρομές στην ελληνική ύπαιθρο. Η ανάγκη να δραπετεύω συχνά από την πόλη πηγάζει από το γεγονός ότι η θέα από το μπαλκόνι της πολυκατοικίας μου στην Αθήνα είναι φρικτή. Περπατώντας στο μπαλκόνι μου, περπατώντας στην Ακρόπολη, στου Φιλοπάππου, στο Λυκαβηττό, σαν απογοητευμένος Περικλής βλέπω από ψηλά μια άναρχη μάζα από μπετονένιες ταράτσες να απλώνεται μπροστά μου. Βλέπω την πάλε ποτέ πρωτεύουσα της ομορφιάς του κόσμου, την Αθήνα, χωρίς πράσινο , χωρίς χωροταξική οργάνωση, χωρίς ομορφιά. Στην αποκρουστική αυτή, κατά κοινή ομολογία, ταράτσα line της πόλης των Αθηνών διακρίνω να λαμπιρίζουν διάφορες εστίες φωτός από τζάμια, ανοξείδωτα μέταλλα και καθρέφτες που προκαλούν την προσοχή μου. Είναι ηλιακοί θερμοσίφωνες άναρχα τοποθετημένοι στις ταράτσες χωρίς καμία αισθητική, λειτουργική ή συλλογική τεχνική πρόβλεψη, με σκουριασμένες τις βάσεις τους, και τα καλώδια τους να κρέμονται εδώ και εκεί. Είναι το σύγχρονο κερασάκι της τούρτας στην δομημένη ασχήμια της νέας πόλης των Αθηνών.

Σε προσωπικές στιγμές αισθητικής υπερευαισθησίας σκεπτόμουνα να μετακομίσω σε κάποια σοφίτα ευρωπαϊκής πόλης να βλέπω όμορφες με κοινωνική οργάνωση κεκλιμένες στέγες και ενσωματωμένα σε αυτές τα ηλιακά ενεργειακά συστήματα και να ζήσω για πάντα εκεί. Τελικά έμεινα στην Αθήνα και εγκλωβισμένος στην ασχήμια των ελληνικών πόλεων αναζητώ ανάσες ομορφιάς στη ελληνική φύση για να αποκαταστήσω το αισθητικό μου ισοζύγιο. Το κόστος αυτών των μετακινήσεων- ενέσεων ομορφιάς- που έχω απόλυτη ανάγκη είναι εξαιρετικά υψηλό σε βενζίνη αλλά το έχω εντάξει στα έξοδα προληπτικής φαρμακευτικής αγωγής διατήρησης της ψυχικής μου υγείας.

Αγαπημένος μου ταξιδιωτικός προορισμός είναι η Καστοριά η πατρίδα του πατέρα μου και από εκεί τα βουνά του Γράμμου και οι εξοχές της περιοχής . Στην διαδρομή αυτή αποφεύγω τον σύντομο επαρχιακό δρόμο από Λαμία, Καρδίτσα, Γρεβενά και ακολουθώ τον κατά εκατό χιλιόμετρα μακρύτερο και μετά διοδίων δρόμο της Εθνικής Οδού από τα Τέμπη που περνάει περιφερειακά των κατοικημένων περιοχών για να μην βλέπω την οικιστική αναρχία και ασχήμια που έχει δημιουργηθεί στη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες. Ντρέπομαι για την δαπανηρή αυτή αντιοικολογική επιλογή μου αλλά η υπερευαισθησία που έχω στην ασχήμια δεν μου δίνει άλλες επιλογές.

Στα τελευταία ταξίδια μου ανά την Ελλάδα ανακαλύπτω με θυμό ότι η ελληνική φύση δεν φαίνεται να γλυτώνει από την επίθεση ασχήμιας που δέχεται χρόνια τώρα κάθε γωνιά της ελληνικής γης. Στα πιο απίθανα σημεία της ελληνικής υπαίθρου ανάμεσα σε όμορφα δασικά τοπία και όμορφες καλλιέργειες ανακαλύπτω ξαφνικά συστοιχίες από φωτοβολταϊκούς καθρέφτες, μικρές δηλαδή βιομηχανικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, σαν κάποιος κακόβουλος χωροτάκτης να έχει βάλει στόχο να καταστρέψει μετά τις ελληνικές πόλεις την ομορφιά και αρμονία ης ελληνικής αγροτικής και δασικής γης.

 Μου είπανε ότι οι πρώην κυβερνώντες έδωσαν το πράσινο φως και προτρέπουν τους αγρότες να φυτεύουν εκεί και ως έτυχε αντί ντομάτες, μελιτζάνες, κριθάρι και μπαμπάκι, φωτοβολταϊκά συστήματα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Μου είπανε ότι η πολιτική αυτή επιλογή έγινε χωρίς ίχνος χωροταξικού προγραμματισμού γιατί οι επιδοτήσεις αγροτικών προϊόντων από την ΕΕ είχαν αρχίσει να στερεύουν ενώ η πράσινη ενέργεια ήταν της επιδοτούμενης μόδας. Έτσι βρέθηκε ένας απλός τρόπος να ενισχυθεί πρόσκαιρα το αγροτικό εισόδημα για να μην υποστούν οι κυβερνώντες δραματική απώλεια αγροτικών ψήφων στις εκλογές.

Απογοητευμένος από την αναπάντεχη αυτή απρογραμμάτιστη ρουσφετολογική και κακόγουστη με πράσινο πρόσημο επιδρομή ασχήμιας στην ελληνική ενδοχώρα γυρνούσα στην Αθήνα από την εθνική οδό αγναντεύοντας για αισθητική παρηγοριά τις όμορφες κορυφές των ελληνικών βουνών στον ορίζοντα. Σταμάτησα σε ένα Goudy΄s για καφέ και κοιτώντας στο κινητό τα ηλεκτρονικά μου μηνύματα βρήκα φίλοι μου από την Άνδρο το μήνυμα σας: Συγκέντρωση στο Δημαρχείο της Άνδρου για να αποτραπεί η επικείμενη τοποθέτηση βιομηχανικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος από ανεμογεννήτριες στις κορυφογραμμές της Άνδρου και της Τήνου. Ενημέρωση από δικηγόρους για την πορεία της προσφυγής για το θέμα αυτό στο Συμβούλιο Επικρατείας. Πρόσκληση σε συμμετοχή στην εκδήλωση.

Συγκλονίστηκα από τα νέα. Πάει και η ομορφιά της Άνδρου, πάει και η ομορφιά της Τήνου. Ποτέ πια δεν θα καθόμουνα στην Παλαιοχώρα, στα Υστέρνια, σε αυτούς τους πιο όμορφους νησιώτικους παραδοσιακούς οικισμούς της Ελλάδας να βλέπω το φεγγάρι να δύει στον ορίζοντα πάνω στην θάλασσα. Θα είχα μπροστά μου πυλώνες της ΔΕΗ, καλώδια υψηλής τάσης και ανεμογεννήτριες τέρατα ύψους εκατό και πλέον μέτρων να διαπερνάνε τις κορυφογραμμές σε ένα από τα πιο όμορφα τοπία της ελληνικής γης.

Άρχισα να παραμιλάω και να μέμφομαι τους χρεοκοπημένους, με διεθνή πλέον πιστοποιητικά χρεοκοπίας, πολιτικούς μας εκπροσώπους. Άρχισα να αναρωτιέμαι γιατί δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τα ραπανάκια από τα φωτοβολταϊκά, γιατί σε μια ολόκληρη Ελλάδα δεν είναι ικανοί να βρουν κατάλληλες περιοχές να δημιουργήσουν βιομηχανικές ζώνες και οδηγήσουν την χώρα στην πρωτοπορία της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες φυσικές πηγές χωρίς να καταστρέφουν την ομορφιά της χώρας.

 Άρχισα να τους λοιδορώ γιατί πάντα αγκαλιάζουν την εύκολη λύση και την προχειρότητα, πάντα υποκλίνονται στα πρόσκαιρα επιδοτούμενα συμφέροντα, πάντα τρέχουν να προλάβουν να καταναλώσουν μερικά ακόμη δανεικά εισαγόμενα δολάρια πριν έρθουν οι άλλοι στην εξουσία, πάντα φουσκώνουν όσο μπορούν για να αναπτυχθούν πριν τις επόμενες βουλευτικές εκλογές, πάντα μετράνε την ανάπτυξη με μοναδικό κριτήρια το χρήμα και τον εκλογικό τους χρόνο . Άρχισα να τους κατηγορώ υβριστικά πια γιατί απροκάλυπτα πλέον πουλάνε τοπία ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους, περιοχές Νατούρα, τις δημόσιες παραλίες και σπέρνουν στο πέρασμα τους την ασχήμια, μήπως τυχόν και χρηματοδοτήσουν την παραμονή τους στην εξουσία για λίγους ακόμα μήνες ή χρόνια.

Το πρόσωπο μου είχε κοκκινίσει. Έβαλα βενζίνη σε ένα βενζινάδικο της ΕΚΟ, και εισπνέοντας τη μυρωδιά της βενζίνης κατάφερα να συνέλθω από το πρώτο σοκ. Κάθισα στο αυτοκίνητο και φίλοι μου από την Άνδρο σας στέλνω από ένα καφέ της εθνικής οδού το ακόλουθο μήνυμα συμπαράστασης στον αγώνα σας να σωθεί η ομορφιά των νησιών του Αιγαίου.

Αγαπητοί φίλοι στην Άνδρο και στην Τήνο. Δυστυχώς δεν θα μπορέσω να παρευρεθώ στην συγκέντρωση σας στο δημαρχείο της Άνδρου. Οφείλω επιπλέον να σας ομολογήσω ότι η συμβολή μου στην προγραμματισμένη συζήτηση θα ήταν περιορισμένης χρησιμότητας γιατί έχω ελλιπέστατη ενημέρωση σε ότι αφορά περιβαλλοντικά , οικονομικά και τεχνικά ζητήματα που αφορούν, ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά συστήματα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος.

Δεν ξέρω τίποτα για αυτά τα μηχανήματα, δεν ξέρω αν κάποιο γερμανικό μοντέλο ανεμογεννήτριας με συνολικό ύψος 100 μέτρα , ύψος πύργου 65 μέτρα και διάμετρο ρότορα 70 μέτρα έχει την δυνατότητα να παράγει 150 ή 200 ΜW ηλεκτρικό ρεύμα. Δεν ξέρω αν οι δανέζικες ανεμογεννήτριες είναι καλύτερες από τις γερμανικές, πόσα χρόνια ζωής έχουν, πόσο στοιχίζουν τα ανταλλακτικά τους, πόσα Ντεσιμπέλ θορύβου παράγει το κάθε μοντέλο.

Παράλληλα έχω απόλυτη άγνοια σε ότι αφορά εθνικά και τιμολογιακά θέματα ενέργειας . Δεν γνωρίζω αν το κόστος παραγωγής της κιλοβατώρας από τον εγχώριο λιγνίτη είναι τρείς , τέσσερις ή πέντε φορές φτηνότερο από το κόστος παραγωγής με ανεμογεννήτριες. Δεν γνωρίζω αν η χρεοκοπημένη Ελλάδα έχει σήμερα την οικονομική δυνατότητα να συμβάλει στην διεθνή προσπάθεια αποτροπής της κλιματικής αλλαγής αντικαθιστώντας τις εγχώριες φτηνές πηγές ενέργειας με εισαγόμενες δαπανηρές πρωτοποριακές εγκαταστάσεις παραγωγής πράσινης ενέργειας. Δεν γνωρίζω πόσες ανεμογεννήτριες χωράνε σε ένα ακατοίκητο ερημονήσι του Αιγαίου, πόση απόσταση πρέπει να έχει η μία από την άλλη. Δεν γνωρίζω από KV, πυλώνες της ΔΕΗ υψηλής τάσης, από εναέρια, υπόγεια ή υποθαλάσσια καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος.

Έχω επίσης άγνοια για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των νέων αυτών εργοστασίων παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Δεν γνωρίζω τι συμβαίνει όταν ένα γεράκι περνάει στο FIR μιας ανεμογεννήτριας, αν οι αρκούδες έχουν ψυχολογικά προβλήματα ατενίζοντας αυτά τα τεράστια φτερά να περιστρέφονται πάνω από το κεφάλι τους, αν τα κυνηγόσκυλα και άλλα ζώα με ευαίσθητη ακοή κινδυνεύουν να κουφαθούν εκτεθειμένα σε στάθμες θορύβου άνω των 40 Ντεσιμπέλ, αν οι κάτοικοι των γειτονικών χωριών σε απόσταση ενός ή τριών χιλιομέτρων από τα μηχανήματα αυτά πρέπει να φοράνε ωτασπίδες, δεν γνωρίζω αν τα ελληνικά βουνά κινδυνεύουν από πυρκαγιές από τα καλώδια και τους διερχόμενους πυλώνες της ΔΕΗ που μεταφέρουν πάνω από δασικές εκτάσεις το παραγόμενο ηλεκτρικό ρεύμα, δεν γνωρίζω αν η ακτινοβολία των φωτοβολταϊκών επηρεάζει το DNA της ντομάτας.

Ένα μόνο βλέπω ξεκάθαρα με τα μάτια του απλού ενεργού πολίτη που αγαπάει αυτή την χώρα, ότι η επιχείρηση επιδοτούμενης ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ελλάδα είναι μια ακόμη ανάπτυξη στον αστερισμό της προχειρότητας χωρίς τον παραμικρό σεβασμό στο ελληνικό τοπίο. Είναι μια ακόμα κερδοσκοπική επιχείρηση κατανάλωσης δανείων που φορτώνονται στις μελλοντικές γενιές. Είναι μία ακόμη απόδειξη της οργανωτικής ανεπάρκειας των εκλεγμένων μας εκπροσώπων που δεν είναι σε θέση να ξεχωρίσουν χωροταξικά την αγροτική παραγωγή από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις, τα ραπανάκια από τα φωτοβολταϊκά.

Αγαπητοί φίλοι , στέκομαι συμπαραστάτης στον αγώνα σας να μην καταστραφεί η ομορφιά και ο τουρισμός της Άνδρου και των νησιών του Αιγαίου. Είμαι έτοιμος να συνδράμω οικονομικά και προσωπικά σε οποιαδήποτε εκδήλωση διαμαρτυρίας και προσφυγή για τα θέματα αυτά προς την κυβέρνηση και τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς ώστε να προστατευθεί από την ανελέητη βιασύνη εκμετάλλευσης ότι ωραίο έχει μείνει όρθιο σε αυτό τον τόπο.

Θεωρώ ότι με πρωτοβουλία της Ε.Ε. πρέπει να θεσπισθεί ως απαραίτητη προϋπόθεση κάθε μορφής κοινοτικής χρηματοδότησης η διενέργεια ενός διεθνή διαγωνισμού με στόχο την επιλογή των πλέον κατάλληλων θέσεων για την εγκατάσταση των νέων βιομηχανικών εγκαταστάσεων παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας λαμβάνοντας υπό όψη τις πολιτιστικές και περιβαλλοντικές ιδιαιτερότητες του τοπίου κάθε χώρας . Η τεχνολογική δυνατότητα της οικονομικής και αισθητικά ανώδυνης μεταφοράς του ηλεκτρικού ρεύματος με υπόγεια και υποθαλάσσια καλώδια επιτρέπει χωρίς δικαιολογίες και πράσινα κλάματα αυτόν τον σχεδιασμό.

Μόνο έτσι, με σοβαρές χωροταξικές επιλογές, μπορεί να σταματήσει η εξάπλωση της ασχήμιας στον ελληνικό χώρο, να σταματήσουν να χορεύουν ταγκό τα φωτοβολταϊκά με τις μελιτζάνες και οι εφήμεροι πολιτικοί μας να σταματήσουν να κάνουν πάρτι δανεικών δισεκατομμυρίων με τους πάντα έτοιμους να υποδεχθούν το κέρδος επιχειρηματίες που σήμερα φορέσανε πράσινες μαγειρικές ποδιές για να εισπράξουν από τους φορολογούμενους πολίτες τις σχετικές επιδοτήσεις.

Φίλοι που αγωνίζεσθε για την ομορφιά του ελληνικού τοπίου, που δεν συναλλάσσεσθε από συμφέρον με την εκάστοτε εξουσία, είμαι έτοιμος να ενώσω την απλοϊκή για το θέμα αυτό φωνή μου διαμαρτυρίας με την δική σας: Όχι άλλα φωτοβολταϊκά αγκαλιά με τις ντομάτες. Όχι άλλες ανεμογεννήτριες περιστρεφόμενα τέρατα στις κορυφογραμμές των μικρών νησιών του Αιγαίου. Όχι άλλες ανεμοδαρμένες προχειρότητες που καταστρέφουν την ομορφιά και φυσιογνωμία αυτού του τόπου.

Με φιλικούς χαιρετισμούς 

Νίκος Τσεμάνης

Πολιτικός Μηχανικός, Dipl. Ing. ETH Ζυρίχης

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 14 Σεπτεμβρίου 2017, αρ. φύλλου 901