Μαρτυρίες όμως, όπως μου έλεγε, διασώθηκαν μόνο προφορικές από στόμα σε στόμα δηλαδή και από γενεά σε γενεά. Δώσανε το όνομα στην πλατεία στη μνήμη κάποιου Καστοριανού άρχοντα, που ονομάζονταν Νουλτσός ή Ντουλτσός και ήταν ο πρώτος ήρωας επαναστάτης κατά της Τουρκικής καταπίεσης της σκλαβωμένης πατρίδας, κατά τα μέσα του 17ου αιώνα. Μετά από πολλά βασανιστήρια υπέστη μαρτυρικό θάνατο με απαγχονισμό στο μέρος , που είναι η πλατεία, και οι Τούρκοι για πολλές μέρες απαγόρευαν την ταφή του. Οι γυναίκες όμως της Καστοριάς φρόντιζαν κρυφά το νεκρό με αρώματα και άλλα μέσα για την προστασία του σώματος από την αναπόφευκτη φθορά και τις συνέπειές της.
Με εντυπωσίασε αυτή η τόσο ενδιαφέρουσα πληροφορία , που αγνοούσα και καθώς τη σκεπτόμουν μετά το κλείσιμο του τηλεφώνου, πήρα στα χέρια μου το βιβλίο «Καστοριά: τα Αρχοντικά» του καθηγητού του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Ν. Μουτσόπουλου. Στο εισαγωγικό σημείωμα στη δεύτερη σελίδα διαβάζω:
«...Τὴν ᾌνοιξη του 1696 οἱ Τοῦρκοι κρέμασαν κοντά στήν μεγάλη πύλη τῆς Καστοριᾶς τον Νουλτσό, έναν από τούς προύχοντες τοῡ τόπου. «καί ἕγινε μεγάλη καλωσύνη εἰς τούς Χριστιανούς, ὃτι τόν εἷδαν εἰς τό σκοινί καί ἐδόξασαν τόν Θεόν τήν Δευτέραν ἡμέραν πού ἐτελειώθησαν εἰς μεγάλην δόξαν καί τοιουτοτρόπως νά δώσει ὁ Θεός εἰς πολλούς τέτοιους Χριστιανούς ὡσάν τόν Νουλτσόν νά λάβουν δόξαν».Μετά το γεγονός αυτό παγωνιά πλάκωσε τις καρδιές των ραγιάδων της Καστοριάς και άλλοι έμειναν στα βουνά και άλλοι έφυγαν στην Ευρώπη φτιάχνοντας νέες εστίες στο Ζέμουν, στη Βούδα, την Πέστη, την Πράγα,τη Βιέννη και τη Λειψία.
Ο συγγραφέας του βιβλίου καθηγητής Ν. Μουτσόπουλος στην υποσημείωση 1 της ίδιας σελίδας μας πληροφορεί ότι λεπτομέρειες για το θέμα Νουλτσού υπάρχουν στα αρχεία της Μητροπόλεως Καστοριάς στον κώδικα αριθ. 2753 σελίδα 80, παραπέμπει δε και σε βιβλίο του Π. Τσαμίση σελ. 29.
Συμπέρασμα: η προφορική παράδοση μάλλον επιβεβαιώνεται και γραπτώς. Αξίζει να ερευνηθεί.
Άλλο Νούλτσος και άλλο Ντουλτσό. Εξάλλου, αστική τοποθεσία με την ονομασία Ντουλτσό (= απάνεμο μέρος με γλυκό κλίμα) υπάρχει και στο Άργος Ορεστικό, στο οποίο δεν υπήρχε Νούλτσος. Δεν πρέπει να συγχέουμε πρόσωπα και καταστάσεις,να εξάγουμε αυθαίρετα συμπεράσματα και μάλιστα να τα δημοσιοποιούμε.Φοβάμαι μήπως οι νέοι "ιστοριοδίφες" του τόπου μας τοποθετήσουν προσεχώς στο Ντουλτσό και κάποια προτομή του Νούλτσου. Όλα είναι πιθανά....
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο αληθές είναι, ότι αρρωστά το νερόν της λίμνης κατά πρώτον ως επί το πλείστον εις το αρκτικόν μέρος αυτής (Αποζερήν) επί 8 ολοκλήρους ημέρας και ακο\-λούθως μέχρι της 15ης Αυγούστου εις το μεσημβρινόν (Δολτζινήν).... Από την Αυτοβιογραφία του Παναγιώτη Παπαναούμ (1873). Ιδέ Καστοριά-Βικιπαίδεια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην Βικιπαίδεια δεν προσφεύγει κανείς σοβαρός μελετητής καθ’ ότι δεν είναι αξιόπιστη πηγή. Κάθε ένας ό,τι θέλει μπορεί να γράψει. Μάλιστα τους τελευταίους μήνες διακρίνεται καθαρά η εμμονή κάποιου να την εμπλουτίζει με ό,τι… «γουστάρει».
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο "Ντουλτσό" του Άργους Ορεστικού, προφανώς το υιοθέτησαν από το Ντουλτσό της Καστοριάς. Συνήθως έτσι γίνεται.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤα τελευταία μόλις 5 χρόνια, το Άργος Ορεστικό ξεκίνησε να γιορτάζει τα ελευθέρια του... Άργους Ορεστικού.