ΟΔΟΣ: Το τέλος του καλοκαιριού

ΟΔΟΣ 14.9.2017 | 901

Οι πολιτικές εκδηλώσεις στο επίκεντρο ή το περιθώριο στην διάρκεια της Δ.Ε.Θ. σηματοδοτούν κατά κανόνα, κάθε χρόνο, το τέλος του καλοκαιριού. Και δίνουν το μήνυμα, ότι οι πολιτικοί, επιστρέφουν στα θρανία, τα μαθήματά τους. Πριν μερικά χρόνια, προ κρίσης δηλαδή, οι δηλώσεις στην ΔΕΘ απλά και μόνο συνδυάζονταν με τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους, σε σχέση με τα κλαδικά κατά βάση αιτήματα των επαγγελματικών και κοινωνικών τάξεων. Έπρεπε να βρεθεί τρόπος αναθέρμανσης του πολιτικού πυρετού, ύστερα από το καλοκαίρι, και η Έκθεση της Θεσσαλονίκης παρείχε πάντα μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία.

Εθιμικά έχουν επομένως ταυτισθεί με εξαγγελίες και παροχολογίες του εκάστοτε πρωθυπουργού. Και βεβαίως με τις αντίστοιχες αποκρούσεις και υποσχέσεις των πολιτικών του αντιπάλων. Ιδίως του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης που λογικά αποτελεί ένα εν αναμονή ή εν δυνάμει αναμονής, πρωθυπουργό. Αν έκλεινες τα μάτια και άκουγες μόνο, στην πραγματικότητα δεν θα μπορούσες να καταλάβεις αμέσως σε ποια χρονιά αντιστοιχούσαν οι δηλώσεις. Σχεδόν πάντα πανομοιότυπες.

Όμως, τα πράγματα έχουν ανατραπεί. Στην πραγματικότητα ποτέ δεν ήταν ίδιος ο χρόνος και η επανάληψη των ίδιων και ίδιων παρά την εναλλαγή των προσώπων ήταν μια απλή ψευδαίσθηση· όπως και ο Άνιελο Μπροντσίνο, στον πίνακά του (σημερινό εξώφυλλο) η Αλληγορία με τον θρίαμβο της Αφροδίτης, πίνακας που δωρήθηκε από τον δεσποτικό και απολυταρχικό Κόζιμο Α’ των Μεδίκων στον βασιλιά της Γαλλίας Φραγκίσκο Α’ και εξηγούσε στην πράξη· η Αφροδίτη, ο Έρως, η Ανοησία, η Απάτη, η Λήθη και ο Χρόνος συγχέονται, συμπλέκονται, συνυπάρχουν (εδώ). Το ίδιο γινόταν και στην εγχώρια πολιτική ζωή, μόνο που κανείς δεν κατάλαβε εγκαίρως, όσα διέβλεψε προφητικά ο ζωγράφος. Έτσι ήλθε στην Ελλάδα το χείλος της καταστροφής. Τώρα πια, αυτό που ενδιαφέρει είναι η διάρκεια και διαχείριση της κρίσης. Το φως στο τούνελ. Το success story του Α. Σαμαρά και τώρα, το Grinvest του Α. Τσίπρα. Για Grexit κανείς δεν άκουσε τίποτε.

Τα όσα διαδραματίσθηκαν στην Θεσσαλονίκη το περασμένο Σαββατοκύριακο με την επίσκεψη και συνέντευξη του πρωθυπουργού, δεν εξέπληξαν κανένα. Παρά ταύτα, ύστερα από 43 χρόνια μεταπολίτευσης, ήταν ίσως μια από τις ελάχιστες φορές που προφανώς δεν βόλεψε να προαναγγελθούν από (τον) έλληνα πρωθυπουργό ακόμη περισσότερα, απ’ αυτά που ήθελε να ακούσει το ακροατήριο. Ποιος δεν θυμάται άλλωστε –και ποιος μπορεί να ξεχάσει το «λεφτά υπάρχουν» του Γεωργίου Παπανδρέου, που είχε αναφέρει σε συνέντευξη στην Δ.Ε.Θ. ως εν αναμονή πρωθυπουργός το 2009 για να καταρρεύσει η χώρα σε λιγότερο από ένα χρόνο. Και ποιος θα μπορεί στο μέλλον να ξεχάσει το “Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης του ΣυΡιζΑ” το 2014, με το οποίο μερικούς μήνες αργότερα κέρδισε τις εκλογές.

Όμως η αλήθεια είναι αυτή: οι πολιτικοί υπόσχονται δωρεάν, αν δεν ψεύδονται συνειδητά, επειδή αυτά θέλουν να ακούν οι πολίτες. Διότι αν πολιτικός που διεκδικεί πρωθυπουργία διανοηθεί να πει την αλήθεια στον ελληνικό λαό, το βέβαιο είναι ότι θα χάσει τις εκλογές. Εκτός απροόπτου. Το πρόβλημα είναι λοιπόν, πρόβλημα των πολιτών, πρόβλημα υπαρξιακό και αξιακό -και συνεχίζει να είναι. Διότι είναι αδιανόητο στην ατζέντα και του πλέον ειλικρινούς ή ρεαλιστή, να μην υπάρχουν υποσχέσεις.

Φέτος, το στυλ του πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα δεν είχε καμιά απολύτως σχέση με αυτό του ί-διου, το 2014. Σαν να ήταν άλλος άνθρωπος. Τότε είχε την ορμή προς την εξουσία. Τώρα πάλι, μπορεί να μην είχε την σοφία της εξουσίας. Αλλά την ολοφάνερη εσωτερική του απόφαση να πλαισιώσει το πείραμά του με ένα όραμα που χρειάζονται οι Έλληνες: «Είναι δίκαιο; Έγινε». Αυτό ήταν το πολιτικό εμπορικό του σήμα, αυτό είναι το όραμα που πρόσφερε.

Μαζί και την απόφασή του να μετατρέψει τον ΣυΡιζΑ σε ένα λαϊκό κίνημα, μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κληρονόμο του παπανδρεϊκού ΠαΣοΚ, εφάμιλλο των αντίστοιχων κινημάτων της Λατινικής Αμερικής, μέσα από την ασφάλεια όμως της Ευρώπης.

Και αφού τα όσα εξήγγειλε-ανέλυσε στην ΔΕΘ όπως και η αισιοδοξία του, δεν έγιναν κατανοητά από ευρύτατα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας –που πληρώνουν πανάκριβα το 2015– είναι προφανές ότι ο κ. Αλέξης Τσίπρας οραματίζεται το homo syriza. Μια νέα κατηγορία κινηματικής βάσης: όσους πλήττονται λιγότερο έως καθόλου από την κρίση. Αν πολλοί δεν αντιλήφθηκαν όλα αυτά τα νέα δεδομένα, αυτό θα είναι πρόβλημα.

ΟΔΟΣ 14.9.2017 | 901 | σ. 3

Όλα αυτά βεβαίως, παντού στην Ελλάδα έχουν τεράστια σημασία, εκτός από την Καστοριά. Στην οποία τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ο κόσμος ψηφίζει και εκλέγει όχι για όσα υπόσχονται οι υποψήφιοι. Αλλά κυρίως για να εκδικηθεί τον αντίπαλο πολιτικό, ή ακριβώς αντίθετα· ψηφίζει με πλήρη συνείδηση το πρόσωπο. Όποιο είναι αυτό· άνδρας ή γυναίκα, πλούσιος ή πένης, επιστήμονας ή επιχειρηματίας. Αρκεί να ζητήσεις στην Καστοριά να σε ψηφίσουν, υποστηρίζοντας απλά ότι το αξίζεις, για να το πετύχεις. Πάμπολλα τα παραδείγματα που κατόρθωσαν κυριολεκτικά, έτσι «χωρίς πρόγραμμα», να θέσουν υποψηφιότητα και εν τέλει να κατακτήσουν τον στόχο τους που μοιάζει με παιδικό παιγνίδι, με προσωπικό στοίχημα και μαζική –σε ό,τι αφορά τους ψηφοφόρους– αδιαθεσία. Εδώ στην Καστοριά, η Αλληγορία της Αφροδίτης, όπως και στον πίνακα είναι πάντα παρούσα.

Κι όμως σημαντικά γεγονότα που διαδραματίζονται γύρω μας, όπως για παράδειγμα η οριστική έστω (όχι τελεσίδικη αφού ασκήθηκε έφεση που ίσως ανατρέψει το αποτέλεσμα) καταδίκη από το Πλημμελειοδικείο Κοζάνης, του τ. περιφερειάρχη κ. Γεωργίου Δακή για «παράβαση καθήκοντος κατ’ εξακολούθηση», επειδή όπως κατηγορήθηκε κατά «παράβαση της ιεραρχίας» τοποθέτησε πέντε προϊσταμένους υφισταμένους άλλων, σε αντίστοιχες υπηρεσίες της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.

Αλλά και η παραπομπή αντιδημάρχων του Δήμου Καστοριάς σε δίκη ως κατηγορούμενοι, για «παράβαση καθήκοντος και κατ’ εξακολούθηση, και ηθική αυτουργία σε παράβαση καθήκοντος κατ’ εξακολούθηση, που με πρόθεση παρέβησαν τα καθήκοντα της υπηρεσίας τους με σκοπό να προσπορίσουν σε άλλον παράνομη υλική και ηθική ωφέλεια», είναι ενδείξεις ότι το κοινωνικό πλαίσιο, στο οποίο ανακινείται και ανακαινίζεται -μέσω ΣυΡιζΑ- ολόκληρη εκείνη η λαϊκή βάση, που είχε εκφραστή της τον πρώϊμο παπανδρεϊσμό και κατέβηκε από το τραίνο του παλιού δικομματισμού πριν αυτό συγκρουστεί, ήδη δικαιώνεται. Διαθέτει μάλιστα αντίκρισμα και αντίκτυπο σε όλα τα επίπεδα των τριών εξουσιών.

ΟΔΟΣ 14.9.2017 | 901 | σ.4

Και ενώ οι δύο βουλευτές της Καστοριάς, δείχνουν να απολαμβάνουν αμέριμνες ως κορυφαίες τους χορούς και τα λαϊκά δρώμενα στις γιορτές της περιοχής, ο μετασχηματισμός που ουσιαστικά ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός το περασμένο Σαββατοκύριακο από την Θεσσαλονίκη, δεν είναι σίγουρο ότι ενδιαφέρει. Δεν είναι καν βέβαιο αν έγινε αντιληπτός.

Το προσεχές Σαββατοκύριακο, θα φανεί –και πάλι στην Θεσσαλονίκη, αν ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έχει αποκωδικοποιήσει σωστά την πορεία που έχει χαράξει η κυβέρνηση και ειδικά ο ΣυΡιζΑ, και ακόμη πιο ειδικά ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας. Ή αν επιμείνει να αρκείται σε ένα λόγο αντιπολιτευτικό παραδοσιακό. Αρκούμενος να μοιράζει τίτλους κομματικούς και βουλευτικές προσδοκίες, αλλά και ελπίδες αξιωμάτων σε όσους και όσες συμπτωματικά, υποκίνησαν την παραπομπή του κ. Γεωργίου Δακή, νομίζοντας ότι αυτό που κάνει είναι… ανανέωση. Και όχι απλή αναπαλαίωση. Με παλιά και φθαρτά υλικά.

Την ίδια ώρα που ο ΣυΡιζΑ ανοίγει τις πύλες και τις αγκάλες του σε όσους δηλώνουν ότι θα είναι μαζί τους. Για να εγκαινιάζουν όλοι μαζί, και τούτη και τις επόμενες εκθέσεις. Καθώς υπάρχει πάντα η Αφροδίτη, νομοτελειακά έστω και με διάλειμμα, βρίσκεται ζωτικός χώρος να ξεφύγει της προσοχής ο Έρως και μαζί του η Ανοησία, η Απάτη, η Λήθη και ο Χρόνος. Αλληγορικά πάντα.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 14 Σεπτεμβρίου 2017, αρ. φύλλου 901

Σχετικά:

• Agnolo Bronzino: Η Αλληγορία του Έρωτα | Ο θρίαμβος της Αφροδίτης