27.3.18

Λόγος & Αντίλογος [III]




«Περί παιδείας & εκπαιδευτικού συστήματος» [συνέχεια]



Κύριε διευθυντά,

Θέλω με τη σειρά μου να αναφερθώ στο «απαντητικό σχόλιο» [εδώ] του εισέτι εν ενεργεία συναδέλφου (φιλολόγου) κου Δημ. Κωστούλα επί σχετικού δημοσιεύματός μου. Εκ προοιμίου δηλώνω ότι δεν προτίθεμαι να έλθω σε αντιπαράθεση, καθ’ ότι για το καίριο, αρχαίο…, μέγα και ευρύτατο θέμα της Παιδείας και της Εκπαιδεύσεως υπάρχουν πολλές, αλλά και αντιφερόμενες απόψεις, στην εποχή μας συνδεόμενες και με την ιδεολογία πλευρών ή προσωπικοτήτων-ατόμων. Θα θίξω όμως κάποια σημεία του «απαντητικού σχολίου».

Το όλο πνεύμα του δημοσιεύματός μου -20. 07.2017- στην εφημερίδα μας είναι η πεποίθησή μου ότι οι παλαιοί δάσκαλοι και καθηγητές δίδασκαν με πίστη και αφοσίωση και με πατριωτισμό, συνεπείς στη δουλειά τους και ακούραστοι, διότι πίστευαν ότι ασκούν λειτούργημα. Είθε και οι σύγχρονοι εκπαιδευτικοί να εμπνέονται από τη βασική αυτή αρχή και υποχρέωση. Αναγνωρίζω ότι και σήμερα ασφαλώς υπάρχουν άξιοι και ευσυνείδητοι. Μπορεί όμως κάποιος να ισχυρισθεί το ίδιο για το σύνολο; Η κοινή γνώμη έχει αμφιβολίες ως προς αυτό. Να αναφερθώ στην οργάνωση των εθνικών γιορτών στα σχολεία σήμερα. Υπάρχει μερίδα εκπαιδευτικών, που αγωνίζονται με κομματισμό αθεράπευτο να αλλάξουν το νόημά τους. Τις παλαιότερες εποχές, μαθητές και ακροατήριο (επίσημοι και γονείς) με το περιεχόμενο των εθνικών και θρησκευτικών εορτών ένιωθαν μαζί με την συγκίνηση να σφυρηλατείται μέσα τους έτι περαιτέρω το εθνικό και πατριωτικό φρόνημα, ένιωθαν υπερηφάνεια για την πατρίδα μας. Για κάποιους εκπαιδευτικούς (δεν ξέρω ποσοστό τους) αυτά, τουλάχιστον, θεωρούνται παρωχημένα, ίσως νιώθουν διεθνιστές, διό και… αποβλητέα.

Α. Όλοι ξέρουμε τι είδους σχολικές γιορτές στις εθνικές επετείους γίνονται σήμερα, εκφωνούνται λόγοι λίγο ή καθόλου αναφερόμενοι στο ιστορικό της ημέρας, λόγω δυστυχώς, κομματικών σκοπιμοτήτων, κ.λ.π. Προ ετών φιλόλογος καθηγήτρια -μέλος της οργανωτικής επιτροπής- απαιτούσε αντί του Εθνικού μας Ύμνου να ψαλεί το «επέσατε θύματα, αδέρφια»! (στην επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940). ‘Η αγνοούμε πόσες υπερβολές, πόσα ψεύδη, μυθεύματα και αηδίες λέγονται στις εκάστοτε σχολικές γιορτές του Πολυτεχνείου; (17 του Νοε.), ενώ το αληθινό πνεύμα του εορτασμού αυτού είναι, πρέπει να είναι, αγάπη, προσήλωση στην ελευθερία και την κοινοβουλευτική Δημοκρατία, με πνεύμα πανελλήνιο, ενωτικό και όχι διαιρετικό, κομματικό.

Β. Αγαπώ εκ παιδείας μου την δημοτική και την χειρίζομαι και την μιλώ. Θεωρώ όμως εξίσου ευτυχή εμαυτόν, που διδάχθηκα και κατέχω και την καθαρεύουσα, μητέρα της δημοτικής κατά μεγάλο βαθμό. Για πολλούς νέους εκπαιδευτικούς η καθαρεύουσα είναι terra incognita (κι ας υπάρχουν στα σχολικά βιβλία και κείμενα της καθαρεύουσας – έστω και τα λίγα) πώς θα τα διδάξουν αυτοί στους μαθητές; Μόνο να «μαλλιαρίζουν» ξέρουν, για να εμφανίζονται σύγχρονοι και… νεωτεριστές.

Γ. Ο μαθητής της δικής μας εποχής ζούσε το πνεύμα της εποχής εκείνης. Είχε φόβο…με ποιο νόημα; Πρόσεχε και συγκρατούσε τις συμβουλές των γονέων του για σεβασμό στους δασκάλους και μεγαλύτερους. Ο «φόβος» εκείνος σήμερα έγινε αδιαφορία, αφασία, οκνηρία. Μη στενοχωρήσουμε το παιδί. Προ αρκετού καιρού μου είπε μαθήτρια. Επειδή, Μάιο μήνα, η θεολόγος καθηγήτρια φορούσε ζακέτα με μακρύ μανίκι, σε διάλειμμα ο μαθητής της είπε – επειδή προφανώς ένιωθε… ελεύθερος- .Καλά, κυρία, μαζώχα είσαι;

Δ. Ως προς το γνωστικό πεδίο και την προσπάθεια των συγχρόνων εκπαιδευτικών και το διδακτικό τους έργο. (Εάν είχα ως καθηγητής τα μέσα και τα βοηθητικά βιβλία των σημερινών, θα ήμουν ένας δεύτερος Willamovitz!) * Διδάχτηκαν –το ξέρω- σύγχρονη Παιδαγωγική και μεθόδους διδασκαλίας. Το καίριο ερώτημα- ζήτημα- ανακύπτει: Πόσο και αν τα εφαρμόζουν όλοι.

Ο κ. Κωστούλας είναι αισιόδοξος. Τότε γιατί μιλούν οι πάντες για βαθειά κρίση στην Παιδεία; Ποια αποτελέσματα ακούμε των Πανελληνίων εξετάσεων και ποια είναι τα συμπεράσματά μας; Αν μπορούσαν ελεύθερα να εκφρασθούν γονείς και κηδεμόνες, πόσα αρνητικά δε θα απαριθμούσαν! Δεν αμφιβάλλω, πάντοτε το υποστηρίζω, υπάρχουν οι ευσυνείδητοι και οι κατηρτισμένοι. Σ’ ένα σύλλογο 10-11 δασκάλων επισύρει τον σεβασμό και την εκτίμηση των συναδέλφων –καθώς και την δική μου- μία νηπιαγωγός για τις γνώσεις της, αλλά και την ποιότητα της δουλειάς της, καθώς εργάζεται με πολλή διάθεση και ζήλο.

Εδώ και 10-12 χρόνια διαπιστώνω (έχω τον τρόπο) ότι στα δημοτικά σχολεία γίνεται πιο καλή και μεθοδική δουλειά. Μπορούν οι καθηγητές της Μέσης Εκπαιδεύσεως να αλλάξουν τη συλλήβδην κοινή γνώμη ότι τα περισσότερα τα… αναθέτουν στα φροντιστήρια; Πολλοί νέοι καθηγητές νομίζουν ότι κερδίζονται οι μαθητές με λαϊκισμό. Μπήκε για πρώτη φορά σε τάξη Α’ λυκείου. –Παιδιά, είμαι ο Δημήτρης!- Μετά 15 ημέρες συζητεί με τους μαθητές του (σε διάλειμμα βέβαια) για Άρη-Παοκ. Έντονη συζήτηση! Αλλά σε κάποια στιγμή ο μαθητής τον πιάνει από το χέρι και του εκτοξεύει: Στάσου ρε, μ…. Δημήτρη, τι μας λες… Έτσι εννοούν οι σύγχρονοι καθηγητές τη σχέση δασκάλου και μαθητή; Θα χρειαζόταν μια ημερίδα με θέματα εκπαιδευτικά, στην οποία τα αρνητικά που θα ακούονταν, θα περιόριζαν αρκετά την αισιοδοξία του κ. Κωστούλα.

Θα τελειώσω με τυχαία συνάντηση με μαθητές Β’ Γυμνασίου.** Σε συγγενικό σπίτι η συγγενής μαθήτρια με τη φίλη της και δυο άλλοι συμμαθητές. Μου είπαν ότι αύριο θα εξετασθούν στο μάθημα της Ιστορίας- στην εισαγωγή. Είδα το πολύ καλά γραμμένο εγχειρίδιο, διάβασα μιάμιση σελίδα. Σε ερωτήσεις μου εξομολογήθηκαν ότι δε θυμούνται το μάθημα παρ’ ότι ο κύριος -λένε- μας έδειξε με τον προτζέκτορα (;) και διαφάνειες. Και διερωτώμαι. Πώς να καταλάβουν τα παιδιά; Η πρώτη κιόλας σελίδα είχε 4-5 άγνωστες λέξεις. Ο κ. καθηγητής δεν βρήκε τον τρόπο να εξηγήσει τις λέξεις αυτές, για να κατανοηθεί η διδαχθείσα ύλη. Επίσης. Τα βιβλία «Η Γλώσσα» είναι πολύ καλά. Δεν εξαντλούν όλοι οι καθηγητές όλη την απαιτούμενη εργασία, ώστε να εμπεδώνεται το πλούσιο και ωφέλιμο περιεχόμενό τους.

Ευχαριστώ δια την φιλοξενίαν
Λάζαρος Γ. Νικηφορίδης
 πρ. Λυκειάρχης
 
(*) Πρόκειται για τον μεγάλο, διαπρεπή Willamovitz, Γερμανό φιλόλογο, Ελληνιστή, που μετέφρασε και σχολίασε αρχαία ελληνικά κείμενα.
(**) Θα ήταν φαιδρό και αστείο, αν κάποιος φαντάστηκε ότι «κάνω» ιδιαίτερα. IPSE

Φωτογραφία: Αττική πελίκη της αρχαϊκής περιόδου, περίπου 520-510 π.Χ., του αγγειογράφου Ευφρόνιου, με έφηβο αυλητή (λεπτομέρεια - περισσότερα "εδώ"). Μουσείο Καλών Τεχνών Βοστώνης ΗΠΑ.
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 28 Σεπτεμβρίου 2017, αρ. φύλλου 903

Σχετικά:

1 σχόλιο:

  1. Γενικολογείτε και πάλι, αξιότιμε καθηγητά μου! Και ισοπεδώνετε με ευκολία αφορμώμενος από βολικές περιπτωσιολογίες που όλως τυχαίως υποπίπτουν μονίμως στη δική σας αντίληψη!
    Η άποψή μου είναι ότι κάνετε λάθος! Κι επιμένετε πεισματικά στο ίδιο λάθος συμβάλλοντας με τη σειρά σας στη διογκούμενη απαρέσκεια προς το δημόσιο σχολείο, οι όποιες κακοδαιμονίες και παθογένειες του οποίου οφείλετε με πολύ περισσότερη περίσκεψη να αναζητήσετε ποιες ακριβώς είναι, ώστε να έχει αξία και νόημα ο επικριτικός σας λόγος!
    Σας εξήγησα σε άλλο μου σχόλιο πόσο λανθασμένη είναι η άποψή σας για τις σχολικές γιορτές, αλλά επιμένετε να αναπαράγετε την ίδια αυτάρεσκη εμμονή σας. Σας προσκάλεσα μάλιστα να παραστείτε σε κάποια σχολική γιορτή του σχολείου μου, αλλά δεν είδα να δείξατε ενδιαφέρον, όπερ γεννά εντός μου κάποια ερωτηματικά!
    Εν τέλει δε νομίζω πως ο δημόσιος λόγος σας λειτουργεί εποικοδομητικά απέναντι σ' ένα χειμαζόμενο χώρο, ο οποίος επιζητά απεγνωσμένα τη βοήθεια όλης της κοινωνίας μας και ασφαλώς τη συμβολή έμπειρων ανθρώπων που πέρασαν από το χώρο αυτό και οφείλουν να τον αντιμετωπίζουν με σεβασμό και ανιδιοτελές ενδιαφέρον.
    Παρακαλώ λοιπόν πολύ μη λειτουργείτε σαν τους αφόρητα λαϊκίζοντες πολιτικούς, αλλά δοκιμάστε να έχετε μια άμεση σημερινή εμπειρία του χώρου που κριτικάρετε αποδεικνύοντας εμπράκτως τη ειλικρίνεια του ενδιαφέροντός σας.

    Δημήτρης Ε. Κωστούλας
    Διευθυντής 2ου Λυκείου Καστοριάς
    (και προς Θεού, όχι λυκειάρχης!)

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ