9.10.19

Λόγος & Αντίλογος



Είπαν... και ακροβολισμοί

■ 21.6.2019. Πηγή: Εφημερίδα «Ορεστίς» μηνιαία έκδοση Ιουνίου 2019 του μορφωτικού Συλλόγου Άργους Ορεστικού. (Από την αφήγηση των περιηγήσεων του Sienz de la Croix, που ήταν γραμματεύς και σύμβουλος της Γαλλικής Πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη στα μέσα του 17ου αιώνος μ.Χ.).

■ Σε μία από τις αφηγήσεις του ο Γάλλος περιηγητής αναφέρεται στη Θεσσαλονίκη του 1673 (το χρονικό είχε δημοσιευθεί το 1684). Είχεν εντολή ο μεσιέ Κρουά να παρακολουθεί και να καταγράφει την κατάσταση των χριστιανικών ναών στην Ανατολή. Κρατώ εδώ μία-δυό πληροφορίες του Γάλλου περιηγητού, που μου προκάλεσαν ιδιαίτερη εντύπωση: Στα μέσα του 63 (17ου αιώνος) ζουν στη Θεσσαλονίκη 10.000 Τούρκοι, Έλληνες 4.000, Εβραίοι 22.000, δηλαδή περισσότεροι από όλους τους άλλους κατοίκους. Σημειώνει ο Sienz de la Croix ότι αυτοί οι Εβραίοι εδώ στη Θεσσαλονίκη ζουν καλύτερα από κάθε άλλη περιοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στην συνέχεια περιγράφει λεπτομέρειες για τις εκκλησίες της πόλεως· φαίνεται ότι οι άρχοντες της Γαλλίας βασιλείς ενδιαφέρονταν για την συμπεριφορά των Τούρκων σε ό,τι αφορά τους χριστιανικούς ναούς. Έτσι μας πληροφορεί ο εν λόγω περιηγητής ότι ο Σουλτάνος Μεχμέτ ο Β’ είχε μετατρέψει σε τζαμί (!) τον ναό της Παρθένου και εννοεί την Αχειροποίητο. Εντύπωση ιδιαίτατη του έκανε το γεγονός ότι εδώ σε κάθε πλευρά είδε δώδεκα κίονες μεγάλους από ίασπιν (ο ίασπις (του ιάσπιδος) είναι ημιπολύτιμος λίθος με υαλώδη λάμψη). Οι κίονες κρατούν κιονόκρανα με φυλλώματα, κάτω από τα οποία υπάρχουν σταυροί, τους οποίους οι Τούρκοι δεν κατέστρεψαν. Περιγράφει επίσης το ναό του Αγίου Δημητρίου ως την μεγαλύτερη και πιο ευρύχωρη εκκλησία από όλες της Θεσσαλονίκης.

■ Αξιομνημόνευτη εδώ είναι η πληροφορία ότι στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν πέντε μονές. Σε κάθε μία απ’ αυτές, εκτός από τις μοναχές μένουν εκατό (100) νεαρά κορίτσια, που δεν κείρονται μοναχές. Μας πληροφορεί ο μεσιέ Croix ότι λειτουργούσε η κάθε μονή ως ένα είδος εκπαιδευτηρίου, όπου οι μαθήτριες έπαιρναν εγκύκλια μαθήματα, αποκτούσαν δηλαδή μόρφωση και αγωγή. Μέσα στον ζόφο της τουρκικής δουλείας (στον αιώνα αυτό επιτείνονται οι εξισλαμισμοί) διαπιστώνουμε τον πόθο και την θέληση για ελληνική και χριστιανική παιδεία προσφερόμενη από τους μοναχούς, που εργάζονταν με ζήλο ως άλλοι διδάσκαλοι του Γένους. Αυτό το τελευταίο ας είναι και μία από τις πολλές απαντήσεις σε ενίους ημιμαθείς καθηγητές σε παιδαγωγικό πανεπιστήμιο, οι οποίοι αναιδώς μιλούν στους σπουδαστές (μελλοντικούς δασκάλους) ότι δεν υπήρχε κρυφό σχολειό ούτε προσφορά παιδείας από μοναστήρια, από την Εκκλησία.

■ Η μετάφραση από τα Γαλλικά έγινε από το γνωστό ιστορικό κ. Κωνσταντίνο Βακαλόπουλο, υιό του πάλαι καθηγητού Ιστορίας των Νεότερων Χρόνων του Ελληνισμού αειμνήστου Αποστόλου Βακαλόπουλου, μαθήματα του οποίου ευτυχήσαμε μαζί με τον Στάθη Πελαγίδη (ομότιμου καθηγητή του Α. Π. Θεσσαλονίκης) και πολλούς άλλους συμπατριώτες συμφοιτητές τότε να παρακολουθήσουμε.

Ευχαριστών διά την φιλοξενία
Λάζαρος  Γ. Νικηφορίδης

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 4 Ιουλίου 2019, αρ. φύλλου 993

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ