31.10.19

Λόγος & Αντίλογος



«Καστοριανό καρναβάλι»



Κύριε Μπαϊρακτάρη,

Έλαβα το φύλλο 967 της ΟΔΟΥ της 3.1.2019 με τα "Πρόσωπα της Χρονιάς", και χάρηκα μεν, γιατί είδα την κ. Χρυσούλα Πατρώνου-Παπατέρπου ανάμεσα στα πρόσωπα που διακρίθηκαν το 2018 ["εδώ"] , την οποία εκτιμώ και αγαπώ πολύ, αλλά στενοχωρήθηκα για το δημοσίευμα του οπισθόφυλλου της ΟΔΟΥ  με τίτλο «Η άλλη διάσταση της ΕΡΤ για την Καστοριά» ["εδώ"]. Πιστεύω ότι αδικεί τον κ. Κώστα Αρβανίτη (*).

Λόγοι υγείας με ανάγκασαν όλες αυτές τις ημέρες με το κύμα κακοκαιρίας, να είμαι κλεισμένη στο σπίτι μου εδώ στην Αθήνα και για παρέα να έχω ανοικτή συνεχώς την τηλεόραση. Μου έκανε εντύπωση ότι όλα τα κανάλια έδειχναν ωραία χιονισμένα τοπία, την λίμνη Πλαστήρα, την λίμνη Ιωαννίνων κ.ά. εκτός από την Καστοριά. Με εξέπληξε και με στενοχώρησε, γιατί έχει ανάγκη τον τουρισμό η Καστοριά.

Τηλεφώνησα σε φίλους και γνωστούς στην Καστοριά, οι οποίοι με πληροφόρησαν ότι η έφυγε η ανταποκρίτρια της  ΕΡΤ από την Καστοριά (αργότερα εμφανίστηκε ένας άνδρας ανταποκριτής και έδειξε επιτέλους την  παγωμένη λίμνη). Έτσι αν έδειξε ο κ. Αρβανίτης εικόνα «ραγκουσταρίων» (και όχι όπως είναι το ορθό, καρναβαλιών Καστοριάς) των περασμένων ετών, για να διαφημίσει τις εκδηλώσεις της Καστοριάς, αφού έλειπε η ανταποκρίτρια, πιστεύω ότι δικαιολογείται. Όμως πιστεύω επίσης, ότι άλλοι φταίνε, για το χάλασμα των μοναδικών καρναβαλιών της πόλης της Καστοριάς.

Θυμάμαι τον σύζυγό μου Περδίκκα το 1956, να μας διηγείται στο πανεπιστήμιο, πώς περνούσαν στα καρναβάλια της Καστοριάς, και μας εντυπωσίασε. Το τριήμερο αυτό, όλοι οι Καστοριανοί ήταν μασκαρεμένοι, πρόχειρα με ό,τι είχαν, οι γυναίκες με ανδρικά, οι άνδρες με γυναικεία, ή ανάποδα τα ρούχα τους, ή με ένα μαντήλι, γύριζαν στους δρόμους της Καστοριάς, χόρευαν, έπιναν και τραγουδούσαν. Τα βράδια δε έκλειναν κατά παρέες τα μαγαζιά και ξενυχτούσαν.

Όταν όμως στην δεκαετία του 1960 ερχόμασταν, παντρεμένοι πια, στα καρναβάλια, αυτά είχαν αρχίσει σιγά-σιγά να αλλάζουν και το μοναδικό καρναβάλι της Καστοριάς καθιέρωσε την παρέλαση μιμούμενο το αποκριάτικο καρναβάλι της Πάτρας. Αργότερα, από την δεκαετία του 1990, σοβαροί λόγοι υγείας, δεν μας επέτρεπαν να ερχόμαστε τον Γενάρη στην Καστοριά.

Όμως δεν έφτανε ότι αλλοίωσαν τα καρναβάλια της πόλης της Καστοριάς, με ξενόφερτες παρελάσεις της Πάτρας και άλλων μιμητών (αυτοί όμως δεν είχαν δικό τους καρναβάλι), αλλά εμφάνισαν και νέα ονομασία: «ραγκουτσάρια» με «χάλκινα» κλπ.

Όμως εγώ δεν είχα ακούσει ποτέ την πεθερά μου Σεβαστή Παπακώστα-Φίλιου ή την γιαγιά του συζύγου μου Ουρανία Φίλιου-Φερραίου ή την θεία του Αγνή Βαλαλά-Παπακώστα ή την ξαδέλφη του Τασίτσα Σεκουλίδου-Βαλαλά, να μιλούν για «ραγκουτσάρια»!

Πιθανόν να υπήρχαν, δεν γνωρίζω, σε κάποια από τα σλαβόφωνα με ελληνική συνείδηση γύρω χωριά, που τώρα είναι έρημα, μετά τον εμφύλιο ή και ελληνόφωνα.

Φυσικά δεν υπονοώ ότι μπορεί κάποιο όργανο να είναι αποκρουστικό. Κάθε άνθρωπος συγκινείται από την μουσική των παιδικών του ακουσμάτων. Εμένα, λόγω καταγωγής από τον πατέρα μου, από την Ζάκυνθο,. με τραγούδια με «σεκόντο» και της μητέρας μου απ’ τους παλιούς Αθηναίου, με τις καντάδες, με συγκινούν αυτά, και όχι τα κλαρίνα ή η πίπιζα ή τα μπουζούκια. Δεν σημαίνει όμως ότι είναι καλύτερα αυτά που αρέσουν σε εμένα.

Κάθε τόπος πρέπει να κρατάει τις παραδόσεις του. Όμως η παράδοση της πόλης της Καστοριάς, το Καστοριανό Καρναβάλι δεν ήταν παρελάσεις, χάλκινα κλπ.  Ήταν τραγούδια Καστοριανά, στους δρόμους και στα σοκάκια, αλλά κυρίως σε κλειστούς χώρους το βράδυ.

Πιστεύω και εύχομαι παλιοί Καστοριανοί με κύρος, όπως ο κ. Α. Πηχιών, η κ. Χρ. Πατρώνου και άλλοι, που αγαπούν την Καστοριά, να πρωτοστατήσουν έτσι ώστε να επιστρέψουν όπως ήταν τα πραγματικά Καστοριανά Καρναβάλια, τα μοναδικά στην Ελλάδα. Αν αυτό γίνει, και ξαναζήσει η Καστοριά το δικό της αυθεντικό Καρναβάλι, αυτό θα βοηθήσει ακόμη περισσότερο τον τουρισμό.

Προφανώς οι δήμαρχοι της πόλης, έκαναν, άθελά τους ίσως, κακό στην Καστοριά. Ας το διορθώσουν. Όμως δεν φταίνε οι δημοσιογράφοι στην Αθήνα, που θέλοντας να βοηθήσουν την Καστοριά, ακολουθούν τις διαφημίσεις του Δήμου Καστοριάς για τα...  «ραγκουτσάρια».

Καλή χρονιά
Αθήνα 12.1.2019
Ντένια Παπακώστα


(*) ΟΔΟΣ: Υπενθυμίζεται ότι στις 31 Δεκεμβρίου 2018, η ΕΡΤ αφήνοντας να πλανηθεί η εντύπωση ότι ήταν σε απ’ ευθείας σύνδεση με την οδό Μητροπόλεως, στο πλαίσιο πρωτοχρονιάτικων ευχών, παρουσίασε βίντεο του 2011, ως «χάλκινα» της Καστοριάς μια παρέα Σκοπιανών, οι οποίοι τραγουδούσαν στην σλαβική γλώσσα σλαβικό τραγούδι, με τον υπότιτλο «Καλή χρονιά με τα χάλκινα της Καστοριάς». [Το βίντεο "εδώ"]


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 24 Ιανουαρίου 2019, αρ. φύλλου 970


Επιλογή σχετικών αναρτήσεων:


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ