(από αριστερά:) Γ. Βαρουφάκης, Κυρ. Βελόπουλος, Δ. Κουτσούμπας, Ν. Ανδρουλάκης, Αλ. Τσίπρας και Κυρ. Μητσοτάκης, από την τηλεμαχία των πολιτικών αρχηγών, στις 10 Μαΐου 2023. |
Και όσο τα δύο κόμματα ΣυΡιζΑ και ΠαΣοΚ θα διασταυρώνουν τα ξίφη τους διεκδικώντας την ηγεμονία της Αριστεράς, τόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία θα καρπώνονται τις ψήφους του Κέντρου και της Δεξιάς.
Το αποτέλεσμα της εκλογικής αναμέτρησης την περασμένης Κυριακή, ως προς την σειρά κατάταξης των κοινοβουλευτικών κομμάτων δεν επιφύλασσε κάποιου είδους έκπληξη. Ως είθισται, η παράσταση νίκης που παρουσιάζεται από τις εταιρείες δημοσκοπήσεων είναι εδώ και πολλά χρόνια το πλέον αξιόπιστο εργαλείο μέσω του οποίου αποδίδεται η εκλογική τάση σχεδόν στο απόλυτο, χωρίς να έχει διαψευστεί σε καμία εκλογική περίοδο.
Όπως και το εύρος των ποσοστών που απέδιδαν οι δημοσκοπήσεις –ακόμα και τα exit polls– σχεδόν σε όλα τα κόμματα θα μπορούσε κατά μία έννοια να είναι οριακά αποδεκτό, αναλογιζόμενος κανείς και το περίφημο στατιστικό λάθος. Το κόμμα στο οποίο εκ του αποτελέσματος, οι δημοσκοπήσεις απέτυχαν να αποτυπώσουν ή έστω να πλησιάσουν τα κυριακάτικα εκλογικά αποτελέσματα είναι εκείνο του ΣυΡιζΑ, μέχρι πρότινος αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Μάλιστα, αυτό που συνέβη ενδεχομένως για πρώτη φορά στα χρονικά της χρήσης των δημοσκοπικών εργαλείων, το σύνολο των εταιρειών έδιναν στον ΣυΡιζΑ πολλές παραπάνω ποσοστιαίες μονάδες από αυτό που τελικά εισέπραξε μετά το άνοιγμα των καλπών. Παρά το γεγονός πως τόσο ο πρόεδρος του ΣυΡιζΑ κ. Αλέξης Τσίπρας όσο και η πλειοψηφία των στελεχών του, έβαλλαν δημοσίως κατά των δημοσκοπικών ευρημάτων που προηγήθηκαν των εκλογών, επειδή υποστήριζαν πως αποκρύπτουν από την κοινωνία τα πραγματικά υψηλά ποσοστά του κόμματος τους εξυπηρετώντας συγκεκριμένα συμφέροντα. Και για να αποτυπωθεί όπως ενδεχομένως να το υπονοούσαν, «εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη και της Νέας Δημοκρατίας».
Ίσως, με τον ίδιο τρόπο να αντιμετώπιζαν εκείνοι τις δημοσκοπικές εταιρείες κατά την διάρκεια της κυβερνητικής τους θητείας την περίοδο 2015-2019, αλλά κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος. Εκείνο όμως για το οποίο μπορεί κάποιος να είναι σίγουρος, είναι οι δηλώσεις των επικεφαλής συγκεκριμένων εταιρειών, οι οποίοι κατήγγειλαν δημοσίως και ξεκάθαρα, πως για την απόκλιση των εκλογικών ποσοστών του ΣυΡιζΑ σε σχέση με εκείνες τις δημοσκοπήσεις ήταν τελικά αποτέλεσμα των πιέσεων που δέχονταν από υψηλά στελέχη του συγκεκριμένου κόμματος αλλά και τις νομικές επιπτώσεις που θα έχουν σε περίπτωση που το εκλογικό σώμα έδινε μεγαλύτερο ποσοστό από ότι εκείνες εκτιμούσαν.
Για την εύρυθμη και ομαλότερη διεξαγωγή της δεύτερης –τη σειρά– προεκλογικής περιόδου, μετά το πέρας των εκλογών της 25ης Ιουνίου και ανεξαρτήτου εκλογικού αποτελέσματος, οι παραπάνω καταγγελίες θα πρέπει να γίνουν αντικείμενο δικαστικής διερεύνησης ώστε να δοθούν οι κατάλληλες εξηγήσεις και απαντήσεις στην κοινωνία και όχι μόνο. Καθώς στα μάτια μου, αν επιβεβαιωθούν οι καταγγελίες των δημοσκόπων, δεν φαντάζει αρκετά δημοκρατικός και πολιτικός ο συγκεκριμένος τρόπος παρά περισσότερο παραπέμπει σε μεθόδους μπράβων της νύχτας πριν γίνει το τελικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών.
Προσπαθώντας κανείς να ερμηνεύσει το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής αλλά και τα πολιτικά συμπεράσματα που προκύπτουν από αυτό, θα κατέληγε στο γεγονός πως δεν υπάρχουν αρκετά περιθώρια, πέρα από όσα αποτυπώνουν αδιαμφισβήτητα οι απόλυτοι αριθμοί. Μέσω των οποίων φάνηκε ξεκάθαρα πως η Νέα Δημοκρατία κατάφερε την στρατηγική ήττα του ΣυΡιζΑ, κάτι το οποίο δεν είχε επιτευχθεί στις εκλογές του 2019, όταν και το αντιΣυΡιζΑ μέτωπο είχε φτάσει στο ζενίθ του.
Όμως δεν είναι μόνο οι σχεδόν 21 ποσοστιαίες μονάδες που κατάφερε να εισπράξει η ΝΔ επιπλέον και σε σχέση με τον ΣυΡιζΑ, αλλά οι περισσότερες από 150.000 ψήφοι που έλαβε σε σχέση με εκείνες των εκλογών του 2019. Και τέτοιου είδους εκλογικές επιδόσεις δεν αποτελούν επαναλαμβανόμενο φαινόμενο που συναντάται τκτά στο ελληνικό πολιτικό σύστημα, ιδίως όταν αυτό αφορά το μέχρι πρότινος κυβερνών κόμμα.
Το οποίο υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να εισπράξει ποσοστιαία και αριθμητικά την λεγόμενη "κυβερνητική φθορά". Όμως κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Μάλιστα, τελευταία φορά που η πολιτική ζωή της χώρας έζησε κάτι ανάλογο τοποθετείται στις εκλογές του 2000, όταν το ΠαΣοΚ του κ. Κωνσταντίνου Σημίτη με κυβερνητική θητεία από το 1996, έλαβε περισσότερες ψήφους από την πρώτη του εκλογική μάχη.
Ο απόλυτα και απροσδόκητα –για το μέγεθος της ήττας– χαμένος και ταυτόχρονα αποδοκιμασμένος για την αντιπολιτευτική του πολιτική ήταν ο ΣυΡιζΑ. Ο οποίος κατάφερε –γιατί περί πολιτικού «άθλου» πρόκειται– να απωλέσει περίπου 600.000 ψήφους από την προηγούμενη εκλογική του επίδοση το 2019 και να βυθίσει ταυτόχρονα τα ποσοστά του κατά 11,5 ποσοστιαίες μονάδες, ξεπερνώντας σχεδόν οριακά το 20%. Εκ του αποτελέσματος φάνηκε πως η πολιτική που εφάρμοσε ο κ. Τσίπρας καθόλη –και όχι μόνο προεκλογικά– την διάρκεια της τετραετούς διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας δεν έπεισε την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος. Ούτε καν τους ψηφοφόρους του ίδιου του κόμματος του το 2019. Απεναντίας, εφαρμόζοντάς την απομάκρυνε περισσότερους από μισό εκατομμύριο ψηφοφόρους του.
Και σε αυτό το σημείο δεν θα πρέπει να λησμονηθεί το σύστημα της απλής αναλογικής που ψήφισε η κυβέρνηση του σε συνεργασία με τους ΑνΕλ. Τελικά, αποδείχτηκε πως το εκλογικό σύστημα με το οποίο τελέστηκαν οι εκλογές της π. Κυριακής και το οποίο αποθεωνόταν ως επί το πλείστον, από κόμματα και στελέχη της ευρύτερης κοινοβουλευτικής Αριστεράς και τον αποκλειστικό κάτοχο των αυθεντικών επιστολών του Ιησού κ. Κυριάκο Βελόπουλο, δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένα ακόμα πυροτέχνημα και τίποτα παραπάνω.
Καθώς, αρκετά πριν τις εκλογές και λίγο μετά την επίσημη προκήρυξη τους, ο ΣυΡιζΑ και ο κ. Τσίπρας έπεσαν σε κάποιου είδους πολιτική περιδίνηση όσες φορές και να επιχείρησαν να έρθουν σε προγραμματική συνεργασία είτε με το ΠαΣοΚ είτε με το ΜέΡΑ25 είτε ακόμα και με το ΚΚΕ. Πέφτοντας ουσιαστικά στον πολιτικό λάκκο που έσκαβε για τον βασικό του αντίπαλο που δεν ήταν άλλος από τον κ. Μητσοτάκη και την Νέα Δημοκρατία. Τον οποίο –και συνεπώς το κόμμα που ηγείται– ενδεχομένως να προέβλεπε πως θα ήταν ο μεγάλος νικητής των εκλογών όποτε και αν αυτές γινόταν.
Ίσως πίστευε πως με το εκλογικό τρικ της απλής αναλογικής θα κατάφερνε να ξεπεράσει την επόμενη εκλογική πρωτιά της Νέας Δημοκρατίας μέσω των –αυτοαποκαλούμενων– προοδευτικών συνεργασιών που θα προέκυπταν μετά την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων. Αφήγημα που εκ των υστέρων φάνηκε να πέφτει στο κενό, υποχρεώνοντας ουσιαστικά σε μία εκ νέου εκλογική αναμέτρηση υπό διαφορετικές συνθήκες. Παραδεχόμενος ουσιαστικά την στρατηγική ήττα της απλής αναλογικής που ο ίδιος και το κόμμα του αποθέωναν και πρόταξαν ως τον πλέον καθιερωμένο ευρωπαϊκό τρόπο διακυβέρνησης.
Το μεγάλο ερωτηματικό που προέκυψε μετά το βράδυ των εκλογών είναι για το κόμμα του ΠαΣοΚ. Το οποίο πολιτεύτηκε προεκλογικά σχεδόν μονοδιάστατα, μονόχνοτα και εν μέσω περιορισμένων πολιτικών τοποθετήσεων επί σημαντικών ζητημάτων που προέκυψαν από την διακυβέρνηση της Νέα Δημοκρατίας. Το γεγονός πως ο κ. Ανδρουλάκης ξεκίνησε τον προεκλογικό του αγώνα με αποκλειστικό στόχο να "στείλει" τον Κυριάκο Μητσοτάκη και την Νέα Δημοκρατία στην αντιπολίτευση εκκινώντας την προεκλογική διαδικασία από την τρίτη θέση, ενδεχομένως να του στέρησε την εξασφάλιση περισσότερων ψήφων.
Καθώς δεν εξήγησε στο εκλογικό σώμα πως θα μπορούσε να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, όταν το κόμμα που ηγείται ήταν και παρέμεινε παρά την εκλογική του άνοδο, η τρίτη πολιτική δύναμη έχοντας μεν ξεπεράσει το διψήφιο ποσοστό αλλά αδυνατώντας οριακά να εισπράξει τον στόχο που ο ίδιος και τα στελέχη του έθεταν σε κάθε δημόσια τοποθέτησή τους. Και ο μοναδικός διαφαινόμενος τρόπος για να εκπληρωνόταν ο προσωπικός –στα όρια του διακαή– στόχος του κ. Ανδρουλάκη να δει στην αντιπολίτευση την ΝΔ, ήταν η σύμπραξη τόσο με τον ΣυΡιζΑ όσο και το ΜέΡΑ25.
Όταν συνειδητοποίησε πως μέσω της συγκεκριμένης τοποθέτησής του ενδεχομένως να στερηθεί τους όποιους ψήφους του έχουν απομείνει από το τμήμα του εκλογικού τμήματος που κατατάσσεται στον Κέντρο, έκανε την περίφημη κυβίστηση, φρενάροντας τα όποια σενάρια συνεργασιών θα έστελναν την Νέα Δημοκρατία στην αντιπολίτευση.
Αρχικά διαμήνυε σε κάθε τόνο πως σε ενδεχόμενη συνεργασία του με τον ΣυΡιζΑ, ο πρωθυπουργός που θα προέκυπτε δεν θα ήταν ο αρχηγός του δεύτερου τη τάξει κομματικού συνδυασμού αλλά κάποιο τρίτο πρόσωπο κοινής αποδοχής. Στην συνέχεια, αρνήθηκε και ορθώς την συμμετοχή του Γιάνη και του ΜέΡΑ25 στην "προοδευτική διακυβέρνηση", βρισκόμενος τελικά απομονωμένος και απελπιστικά μετέωρος πολιτικά. Με αποτέλεσμα να μην παραλάβει καν την διερευνητική εντολή που του δόθηκε από την ΠτΔ κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου, για την οποία ίσως να γινόταν μεγάλη συζήτηση αυτές τις ημέρες στην περίπτωση που τα ποσοστά του ΣυΡιζΑ ήταν γύρω στο 30%.
Η επόμενη μέρα για το ΠαΣοΚ και τον κ. Ανδρουλάκη δεν φαντάζει να είναι τόσο εύκολη όσο έσπευσαν τα στελέχη του και ο επικεφαλής τους να πανηγυρίσουν τις τρεις ποσοστιαίες που προστέθηκαν στο ποσοστό του ΠαΣοΚ από το 2019. Καθώς, όταν αντιληφθούν πως την στιγμή που ο όμορος σε αυτούς πολιτικός χώρος του ΣυΡιζΑ υπέστη τέτοιου μεγέθους καθίζηση και εκείνοι αποκόμισαν μόνο το 1/4 από αυτό, μάλλον θα πρέπει να σκύψουν τα κεφάλια στο πρόβλημα και να αναλογιστούν τι έφταιξε και δεν εισέπραξαν ακόμα μεγαλύτερα οφέλη από την φυγή των ψηφοφόρων του ΣυΡιζΑ.
Και όσο τα δύο κόμματα ΣυΡιζΑ και ΠαΣοΚ θα διασταυρώνουν τα ξίφη τους διεκδικώντας την ηγεμονία της Αριστεράς, τόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία θα καρπώνονται τις ψήφους του Κέντρου και της Δεξιάς. Με τους περισσότερους να προβλέπουν πως στο άμεσο μέλλον θα παλεύουν για ποσοστά της τάξεως του 12-15% έκαστος καθιστώντας απόλυτο κυρίαρχο του πολιτικού σκηνικού τον βασικό τους αντίπαλο.
Γεμίζοντας με αβεβαιότητα και ερωτήματα τους ψηφοφόρους τους, οι οποίοι αδυνατούν ακόμα και σήμερα μετά την συντριπτική τους ήττα, να αντιληφθούν τι είδους πολιτικά λάθη έκαναν τα κόμματα τους. Τα οποία έγιναν αντιληπτά από το εκλογικό σώμα και αυθόρμητα έδωσε απλόχερα στην Νέα Δημοκρατία την αρχική εντολή για την ερχόμενη τετραετία παντοδυναμίας. Αρνούμενοι να ξαναζήσουν διακυβέρνηση ΣυΡιζΑ που αντί για ΑνΕλ το μενού συγκυβέρνησης θα είχε ΠαΣοΚ. Και εδώ που τα λέμε, μπράβο τους.
Ιωάννης Σκόρδας
iskord@hotmail.com
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 25 Μαΐου 2023, αρ. φύλλου 1176.
Σχετικά:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.