30.4.18

ΟΔΟΣ: 105 χρόνια μετά


ΟΔΟΣ 26.10.2017 | 907

Το ζήτημα της παραχώρησης δημοτικού οικοπέδου, στην Καστοριά για την ανέγερση υποδομών «εκκλησιαστικών δράσεων» και πιο ειδικά Ναού στην μνήμη του πολιούχου Αγίου Μηνά, προσλαμβάνει διαστάσεις σκανδάλου. Σκανδαλώδους -για την ακρίβεια- κατάστασης που έχει όλα τα στοιχεία μιας προειλημμένης απόφασης.

Το θέμα δεν είναι η (απ)αίτηση για δωρεάν παραχώρηση δημοτικού οικοπέδου, ενώ θα μπορούσε να αγοραστεί κάποιο, ή να ανταλλαγεί ώστε να ενισχυθούν τα οικονομικά ενός Δήμου, που δεν εκτελεί ορατό δημοτικό έργο με την δικαιολογία της ένδειας.

Το θέμα είναι όμως ότι όλα αυτά συμβαίνουν σε μια εποχή σαν την σημερινή. Με τους κατοίκους της Καστοριάς να ετοιμάζονται για ένα ακόμη ζοφερό χειμώνα, παραμονές περίπου μιας ακόμη επετείου από την απελευθέρωση της Καστοριάς από τον οθωμανικό ζυγό και της εορτής του πολιούχου Αγίου Μηνά.

Είναι αδικαιολόγητο ο Δήμος Καστοριάς να αναλώνει εργατοώρες σε αυτό το θέμα. Και στην προώθηση, ίσως και προπαγάνδα μιας ανάγκης που δεν υπάρχει. Προφανώς ορισμένοι ιδιώτες, -ποιος ξέρει με τι ευρωκίνητρο ο καθένας- παρέσυραν στα δίκτυά τους την ηγεσία του Δήμου Καστοριάς και όχι μόνο αυτή.

Κανείς τους δεν ερωτάται, ούτε διερωτάται, για ποιο λόγο δημοτικές και εκκλησιαστικές αρχές, εμφανίζονται να μην καταδέχονται, την υφιστάμενη εκκλησία. Δεν χωρεί το κλέος τους, το μέγεθος της προσωπικότητάς τους, ή δεν χωρεί την δόξα της Καστοριάς ο Άγιος Μηνάς των Καστοριανών; Είναι θέμα εκτοπίσματος τελικά ή χωρητικότητας;

Και εν πάση περιπτώσει, για ποιο λόγο και με ποιο ηθικό δικαίωμα ετοιμάζονται να απομακρύνουν τον πολιούχο της Καστοριάς από το ιστορικό κέντρο της πόλης. Καταφέροντες, συνειδητά μάλιστα ένα ακόμη πλήγμα, στην παλιά πόλη. Όσοι κατηγορούν φλύαρα τους Καστοριανούς της παλιάς εποχής ως νεόπλουτους, είναι πια δεδομένο ότι ετοιμάζονται τώρα να καταργήσουν τον σεμνό ναό.



Με την εκκωφαντική σιωπή της Ιεράς Μητροπόλεως Καστοριάς που δείχνει εγκλωβισμένη, τον ρόλο του «μασάζ» της κοινής γνώμης ανέλαβαν μετά το δημοτικό συμβούλιο (για το οποίο έγινε εκτενές σχόλιο στο προηγούμενο φύλλο) ο ίδιος ο δήμαρχος Καστοριάς κ. Ανέστης Αγγελής, ατυχώς.

Μαζί του και βήματα δημόσιου λόγου που υποδύονται τον χορό της αρχαίας τραγωδίας. Λέγε-λέγε να πείσουν τον κόσμο, ότι η πόλη εδώ και 105 χρόνια (!) δεν έχει Άγιο Μηνά. Και ότι ήλθαν τώρα οι σωτήρες του να του δείξουν την αλήθεια και να πατάξουν τις πλάνες του καστοριανού λαού!

Με διαρκείς επικλήσεις της συλλογικής δημοκρατικότητας και των πολιτικών ανοησιών, ότι δήθεν τις αποφάσεις λαμβάνει, με την διαδικασία της ανεξέλεγκτης κατά συνείδηση ψήφου, το δημοτικό συμβούλιο Καστοριάς, ότι δηλαδή δεν οργανώνονται προληπτικά οι -και κατά κανόνα ιδίως στα σοβαρά θέματα- οι πλειοψηφίες, ο ίδιος ο δήμαρχος Καστοριάς πήρε τα σκήπτρα να παρουσιάσει στον καστοριανό λαό –σαν να είναι νήπιο– περίπου ως θέλημα Θεού και ιστορική ανάγκη, την μεταφορά του Αγίου Μηνά από την καρδιά της Καστοριάς, στην περιοχή φιλέτο της Λεωφόρου των Κύκνων (απέναντι από το Ενυδρείο), έξω όμως από το ιστορικό κέντρο της πόλης. Διότι περί αυτού πρόκειται.

Η δικαιολογία ότι ο παλιός ομώνυμος -στην συνείδηση του καστοριανού λαού αλλά και την εθιμοτυπία 105 ετών- μεταβυζαντινός «Άγιος Μηνάς» δεν ήταν εξ αρχής αφιερωμένος στον πολιούχο (αλλά την Παναγία) ακούγεται παράδοξη. Διότι από την ημέρα της απελευθερώσεως της πόλης, ούτως ή άλλως ο ναός εορτάζει στον Άγιο Μηνά και μόνο. Περισσότερο από έναν αιώνα, παντού τον γνωρίζουν και τον περιγράφουν ως «Άγιο Μηνά».

Εύλογα επίσης αναρωτιέται κάποιος, αν τελικά υπάρχει κάποιο ασυμβίβαστο μεταξύ Παναγίας και Αγίου. Πού βρίσκεται το πρόβλημα; Ή για ποιο λόγο δεν αφιερώνεται και επίσημα στον Άγιο Μηνά;

Έστω και τώρα· (ακόμη και ολόκληρες Ι. Μητροπόλεις μετονομάζονται -αλλά αυτό αποσιωπάται) καθώς την νύχτα της απελευθέρωσης στις 11 Νοεμβρίου του 1912 στον συγκεκριμένο ναό ήταν που εκκλησιάζονταν ο λαός της Καστοριάς (υπάρχει τοιχογραφία του Αγίου Μηνά μέσα στον ναό, γι’ αυτό και ο εκκλησιασμός εκείνο το βράδυ) και αναγγέλθηκε η άφιξη του Ελληνικού Στρατού, και έτσι ταυτίσθηκε ο ναός τόσο με την ελευθερία, όσο και με τον πολιούχο της Άγιο.

Όπως εύλογα (τίθεται) και η απορία, πως αν επικρατεί η αρχική αφιέρωση ενός ναού και αυτή τον συνοδεύει στους αιώνες ώστε δεν είναι έγκυρη τυχόν μετονομασία του ή αλλαγή χρήσης στο μέλλον, τότε για ποιο λόγο θρηνούμε που η Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως έγινε τζαμί, στην συνέχεια μουσείο και κινδυνεύει να ξαναγίνει τζαμί;




Η εντύπωση ότι προτάσσεται το παγκάρι καθώς και η πολυτέλεια με την λάμψη, σε μια υπόθεση που για την πόλη της Καστοριάς από την 11η Νοεμβρίου 1912 έως σήμερα συνδυάζει την μεγάλη τοπική εορτή της απελευθέρωσης  με την διακριτικότητα, σεμνότητα, ευγένεια και το μέτρο του Αγίου Μηνά της Καστοριάς, είναι χωρίς αμφιβολία υπαρκτή. Μόνο που εκδηλώνεται ερήμην των Καστοριανών και επιπλέον στην χειρότερη καμπή της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά.

Με την πόλη να αποδεκατίζεται και να ερημώνει, κάποιοι ονειρεύονται χρυσοποίκιλτα, επίχρυσα, δόξες, τιμές και προκλήσεις στον απλό κόσμο. Διότι όταν οργανώνεις για τον εαυτό σου, αιρετό ή όχι, διακρίσεις και περιβάλλον μεγαλείου, απλά προκαλείς. Προκαλείς και διασαλεύεις ακόμη βαθύτερα τον κοινωνικό ιστό.

Αντί ο δήμαρχος Καστοριάς να πρωτοστατεί σε ραδιόφωνα και τηλεοράσεις, να εξηγεί και να επιχειρηματολογεί για την αδήριτη ανάγκη επιβιώσεως της Καστοριάς με την απόκτηση ενός Πνευματικού Κέντρου, μιας Δημοτικής Βιβλιοθήκης, ενός νέου πάρκου ή αλσυλλίου, μιας Πανεπιστημιακής Σχολής, ενός Κολυμβητηρίου, ή –έστω- μιας ασφαλτόστρωσης, ατυχώς βγαίνει να προετοιμάσει την κοινή γνώμη, ότι όχι μόνο ο Δήμος Καστοριάς ενδέχεται να παραχωρήσει δωρεάν το καλύτερο οικόπεδό του, - αλλά ότι θα επιβάλλει στον κόσμο της Καστοριάς έναν έμμεσο «φόρο»: Την αλόγιστη και σπάταλη δωρεά της περιουσίας του Δήμου Καστοριάς και την ηθική δέσμευση του κόσμου, να τρέχει επί χρόνια στο μέλλον με τον οβολό του στους σχετικούς εράνους που θα ενεργούνται για την ανέγερση, αποπεράτωση, διάκοσμο, αγιογράφηση του νέου ναού. Προαιρετικά βεβαίως· όπως ...προαιρετικά πληρώνει ο πιστός τους γάμους και τις κηδείες.

Δεν φθάνει που οι δημότες πληρώνουν πανάκριβα δημοτικά τέλη χωρίς ορατό αντίκρισμα, και ακόμη πιο -ακριβά την σπάταλη ΔΕΥΑΚ με λογαριασμούς που έγιναν περισσότεροι και ακριβότεροι (και γι’ αυτό δεν φαίνεται να εγείρεται ο κ. Αγγελής), τώρα θα υποχρεώσει τον κόσμο να μη μπορεί να αντισταθεί στην (απ)αίτηση για τον διάκοσμο ενός ναού αφιερωμένου στον πολιούχο. Που θα έχει ως φημολογείται και παρεκκλήσι αφιερωμένο στην Οσία Σοφία της Κλεισούρας, χωρίς να είναι λίγοι που υποψιάζονται ότι, ακριβώς αυτός είναι ο σκοπός.




Ταυτόχρονα με όλα αυτά, καλλιεργείται παρεμφερής σεναριολογία, να παραχωρηθεί μεν δημοτικό οικόπεδο, και δη δωρεάν εναλλακτικά όμως στην περιοχή του στρατοπέδου «Μαθιουδάκη» (που λόγω του διατηρητέου-πολιτιστικού θα αποκτήσει αξία η περιοχή), αντί στην Λεωφόρο των Κύκνων, ώστε να φανεί ότι υποχωρεί η Ι. Μητρόπολη υπό την πίεση της κοινής γνώμης και αίφνης επέρχεται ένας συμφέρων για τον Δήμο Καστοριάς συμβιβασμός! Αλλά περιουσία ούτως ή άλλως θα παραχωρηθεί. Και όλα αυτά επειδή η δημοτική αρχή δεν μπορεί εύκολα να πει απλό «όχι», θέτοντας με σαφήνεια τα όρια στα δικαιώματα των εγκοσμίων της Καστοριάς, προασπιζόμενος τον αστικό δημοκρατικό και ευρωπαϊκό χαρακτήρα του ελληνικού κράτους.

Εκατόν πέντε (105) συναπτά χρόνια, ο ιερός ναός του Αγίου Μηνά στην παλιά Καστοριά, δέχθηκε εκατοντάδες κληρικούς, χιλιάδες κόσμου, πολλούς μητροπολίτες, ακόμη περισσότερους δημάρχους, δημοτικούς συμβούλους, κυβερνήτες, νομάρχες, βουλευτές: κανείς (μα κανείς) απ’ αυτούς και μάλιστα σε χρόνια που οι κοινωνικές διαφορές ήταν απολύτως ορατές, δεν διανοήθηκε να απαρνηθεί την ομώνυμη εκκλησία, την οποία προσκύνησαν και σεβάστηκαν. Όλοι οι προηγούμενοι.


Φωτογραφίες:
Ο ναός του Αγίου Μηνά της Καστοριάς.
Ο Ιησούς Χριστός και ο Άγιος Μηνάς, σε εικόνα του 6ου αιώνα  από την Μέση Αίγυπτο (Αμπού Μένα). Η παλαιότερη εικόνα του Αγίου Μηνά. Προσωρινά στο Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι Γαλλίας.
Τοιχογραφία του αγίου Μηνά από το μοναστήρι των «Κελλιών» της Αιγύπτου (κτίστηκε το 330 από τον άγιο Αντώνιο) κοντά στην βασιλική του αγίου Μηνά στην Αμπού Μένα, μια σημαντική περιοχή προσκυνήματος στα πρώτα χρόνια του χριστιανισμού. Ο άγιος Μηνάς απεικονιζόταν πάντα με δύο καμήλες (αλλοιώθηκαν στην τοιχογραφία).

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26 Οκτωβρίου 2017, αρ. φύλλου 907



Επιλογή σχετικών αναρτήσεων:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ